آیا سرمایه گذاری در دلار بدون ریسک است؟

در چند سال اخیر دلار تبدیل به یکی از گزینههای سرمایه گذاری مردم شده و قیمت آن رشد زیادی داشته است. از چند سال پیش که
آمریکا از برجام خارج شد و ایران تحت تحریمهای شدیدی قرار گرفت، قیمت دلار و بسیاری از داراییهای دیگر چند برابر شده
است. همین موضوع باعث شده بسیاری از افراد رو به بازار دلار بیاورند و این دارایی را به عنوان یکی از سرمایه گذاریهای
خود در نظر بگیرند. اما اینجا پرسیدن یک سوال بسیار مهم است: آیا سرمایه گذاری در دلار بدون ریسک است؟ در این مطلب قصد
داریم به این سوال پاسخ دهیم.
چرا و چه موقع دلار گران میشود؟
برای این که سرمایه گذاری در دلار و ریسکهای آن را بررسی کنیم، بهتر است ابتدا از بازدهی دلار شروع کنیم. علت این که
بسیاری از افراد دلار میخرند آن است که سود به دست بیاورند یا دست کم ارزش دارایی خود را حفظ کنند. اما چه میشود که
قیمت دلار بالا میرود؟
3 عامل مهم موثر بر قیمت دلار
دلار پول رسمی ایالات متحده آمریکا است، به همین دلیل هم سیاستها و تحولات اقتصادی روی ارزش آن تاثیر میگذارد. برابری
نرخ ارز بین دو کشور به چند عامل بستگی دارد که یکی از مهمترین آنها تورم بین دو سرزمین است. هر چه اختلاف تورم بین دو
کشور بالاتر باشد، به معنی آن است که واحدهای پولی بیشتری از کشوری که تورم بالایی دارد باید برای معاوضه داده شود. به
عنوان مثال فرض کنید نرخ تورم در ایران سال آینده 40 درصد و در آمریکا 10 درصد باشد. این ارقام تورم به معنی آن است که
قیمت کالاها و خدمات در آمریکا به طور متوسط 10 درصد در طول یک سال بالاتر رفته اما این میزان برای ایران 40 درصد بوده
است. اختلاف بین این دو میزان تورم 10-40 یا به عبارتی 30 درصد است. در واقع، اگر چنین اتفاقی بیفتد باید نرخ دلار در برابر
ریال 30 درصد بالاتر رود. تورم داخلی به سیاستهای داخلی بانک مرکزی ایران هم بستگی دارد.
دومین عاملی که روی گران شدن قیمت دلار تاثیر میگذارد، انتظارات است. انتظارات شامل موارد زیادی از جمله چشمانداز
اقتصادی کشورها و ثبات آنها میشود. به عنوان مثال اگر برحسب وقایعی مردم و فعالان بازارها انتظار داشته باشند شرایط
اقتصادی یک کشور بدتر شود، نرخ ارز آن نیز در مقابل ارزهای معتبر افت میکند و اگر گمان کنند وضعیت اقتصادی آن بهبود
مییابد، حداقل در کوتاهمدت نرخ ارز آن در مقابل ارزهای معتبر جهان رشد میکند. ریسکهای سیاسی و افزایش یا کاهش سطح
تعاملات بین کشورها نیز از این طریق روی قیمت ارز تاثیر میگذارند.
سومین عامل رشد قیمت دلار، سیاستهای نرخ بهره در آمریکا است. اگر فدرال رزرو به هر دلیلی تصمیم بگیرد نرخ بهره را در
این کشور بالا ببرد، به معنای آن است که پول آمریکا در برابر ارزهای دیگر جهان قدرتمندتر میشود.
آیا سرمایه گذاری در دلار بدون ریسک است؟
حالا که در بالا به بررسی علل رشد قیمت دلار اشاره کردیم، وقت آن رسیده تا به این پرسش جواب بدهیم که آیا سرمایه گذاری در
دلار بدون ریسک است؟ گفتیم که افزایش دلار میتواند چند عامل داشته باشد: نرخ تورم در داخل کشور بالا رفته باشد، انتظار بر
این باشد که وضعیت اقتصادی- روابط سیاسی کشوری بدتر شود و سومین دلیل هم به تصمیمات بانک مرکزی آمریکا برمیگردد.
در این میان خرید دلار بر اساس انتظارات میتواند ریسک داشته باشد. مثلا شرایط فعلی را در نظر بگیرید که هنوز برجام احیا
نشده است و نتیجه آن مشخص نیست. به همین دلیل ممکن است شما به قصد سودآوری یا حفظ سرمایه دلار بخرید اما در صورت
احیای برجام با زیان روبرو شوید. به عنوان مثال کسانی که در آخرین روزهای مهر سال 1399 اقدام به خرید دلار کرده بودند، تا
چند وقت پیش در زیان بودند. این یکی از ریسکهای سرمایه گذاری در دلار است. اما ریسک سرمایه گذاری در دلار به موارد
دیگری هم مربوط میشود.
ریسکهای نگهداری دلار
ریسک سرمایه گذاری در دلار صرفا به خرید و تغییرات قیمت آن منحصر نمیماند. ریسکهای دیگری که در خصوص سرمایه
گذاری در دلار وجود دارند این است که خرید دلار از مراکز غیرمعتبر با امکان جعل روبرو است. علاوه بر این، نگهداری دلار در
مقادیر زیاد مشکل است و باید جای امنی برای نگهداری آن داشت. در غیر این صورت ممکن است به راحتی ریسک سرقت داشته
باشد. علاوه بر این، گاهی پیش آمده است که برای نگهداری دلار سقف تعیین شده است. بنابراین یک نوع ریسک حقوقی هم میتواند
برای دلار وجود داشته باشد.
جمعبندی: ریسکهای سرمایه گذاری در دلار
در این مطلب تلاش کردیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا سرمایه گذاری در دلار بدون ریسک است؟ همان طور که دیدیم سه دسته
ریسک برای سرمایه گذاری در دلار وجود دارد. اولین مورد ریسک ناشی از تغییر قیمت و شرایط سیاسی و اقتصادی کشور است
که میتواند موجب کاهش قیمت دلار (دست کم در کوتاه مدت) شود. دومین دسته از ریسکهای سرمایه گذاری در دلار به ریسک
امنیتی نگهداری آن و امکان جعل یا سرقت آن برمیگردد. سومین دسته از ریسکهای سرمایه گذاری در دلار نیز مربوط به قوانین
کشور و احتمال تعیین سقف نگهداری دلار توسط اشخاص است. یکی از راههای جایگزین سرمایه گذاری در دلار، خرید طلا یا
سرمایه گذاری در صندوقهای طلا مانند صندوق سکه طلا کیان است. در واقع، دلار و طلا معمولا با یکدیگر همسو هستند و همین
موضوع میتواند برخی از ریسکهای سرمایه گذاری در دلار مانند سرقت، جعل و سقف نگهداری را برطرف کند و از نظر
بازدهی نیز در صورت رشد دلار افراد را منتفع کند.