موسسه تحقیقات گیاه پزشکی در خدمت امنیت و ایمنی غذایی/ تجربه یک قرن تحقیقات گیاه پزشکی/300 نفر هیات علمی و محقق، 11 بخش ستادی و 28 بخش استانی

به گزارش ایلنا، شهرام نعیمی در نشست خبری که در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی برگزار شد، در مورد موسسه تحقیقات گیاه پزشکی گفت: 100 سال قبل بررسی های گیاه پزشکی در «اداره تشخیص آفات و مبارزه با آن» شروع شد و به همین مناسبت امسال در نیمه دوم سال، جشن 100 سالگی موسسه گیاه پزشکی برگزار می ‎شود.

وی افزود: در سال های بعد از آن موسسه با اسامی مختلفی کار خود را ادامه داد که از جمله نام های اخیر آن می توان به «انستیتو بررسی آفات و بیماری های گیاهی»، «موسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی» و از سال 1385 نیز با عنوان فعلی یعنی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور کار خود را ادامه داده است و به خاطر اهمیت و قدمت آن در حوزه گیاه پزشکی، میزبان پنج انجمن علمی مرتبط با گیاه پزشکی است که دفاتر آن در این موسسه قرار دارد.

300 نفر هیات علمی و محقق، 11 بخش ستادی و 28 بخش استانی

نعیمی در ادامه توضیح داد: این موسسه با حدود 300 عضو هیات علمی و محقق، یازده بخش ستادی و 28 بخش گیاه پزشکی استانی، فعالیت دارد و اهداف این مجموعه در سه بخش امنیت غذایی، ایمنی غذا و تنوع زیستی است.

وی افزود: در امنیت غذایی با بهره گیری از عوامل مختلف و کم خطر به دنبال حفاظت محصولات در برابر عوامل خسارت زا از مرحله کاشت تا سفره است؛ همچنین در بحث ایمنی غذایی نیز به دنبال ارتقا یا حفظ سلامت محصول با تاکید بر حفظ اکوسیستم و تولید پایدار است و با جمع آوری و شناسایی و حفظ منابع ژنتیکی در حوزه گیاهی، امنیت زیستی در بخش گیاهی را دنبال می‌کند.

برخی وظایف موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی

 نعیمی با بیان اینکه به صورت کلی شعار موسسه تحقیقات گیاه پزشکی غذای بیشتر و بهتر است و اگر این موسسه و خدمات آن نباشد، امنیت غذایی به خطر خواهد افتاد، به برخی وظایف این موسسه اشاره کرد که از آن جمله می‌توان موارد زیر را نام برد:

اجرای سیاست ها و راهبردهای ابلاغی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی؛ نیاز سنجی و مسئله یابی حوزه تحقیقات گیاه پزشکی؛ اجرای تحقیقات دانش بنیان و پیامد محور، در راستای حل مشکلات کشاورزان با هماهنگی سایر سازمان های تحقیقاتی و اجرایی وزارت جهاد کشاورزی؛  برگزاری دروه های مختلف آموزشی و ترویجی؛ انتشار نتایج تحقیقات؛ همکاری با دانشگاه ها و مراکز علمی؛ انتشار نشریات تخصصی؛ بهره گیری از فناوری‎های نوین؛ افزایش سهم روش‎های مدیریت تلفیقی آفات و بیماری های گیاهی؛ آزمایش و معرفی آفت‎کش های کم خطر و بی خطر؛ پایش و شناسایی باقی‎مانده آفت‎کش ها در محصولات کشاورزی و ردیابی آنها در محیط؛ تعیین سطح مجاز آفت کش ها در محصولات کشاورزی؛ تکنیک های سمپاشی و معرفی بهترین نوع و روش های سمپاشی؛ کنترل و شناسایی زهرابه های قارچی و مایکو توکسین‎ها؛ توجه به تنوع زیستی، جمع آوری، شناسایی، رده بندی جانوران و گیاهان؛ ردیابی و پایش عوامل خسارت زای جدید، مهاجم و قرنطینه ای؛ نگهداری استاندارد مجموعه ذخایر ژنتیکی؛ ایجاد بزرگ ترین موزه حشرات خاورمیانه با بیش از 5/4 میلیون حشره؛ بزرگ ترین مجموعه هرباریوم خاورمیانه؛ توجه به عوامل کنترل بیولوژیک و تولید محصولات سالم برای صادرات و... از جمله وظایف و برنامه های موسسه به شمار می‌روند.

مرجع بودن در زمینه های مختلف

رئیس موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور گفت: این موسسه در موارد مختلفی به عنوان یک مرجع محسوب می شود که از آن جمله مرجع آزمون های مختلف ارزیابی کارایی آفات کش ها و ثبت آفت‎کش های جدید؛ آزمایشگاه مرجع سنجش آفت کش ها؛ مرجع بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک؛ مرجع در  کنترل کیفی آفت‎کش های بیولوژیک میکروبی، تشخیص و شناسایی سریع عوامل خسارت زا و ... را نام برد.

نعیمی با اشاره به وجود مرکز رشد و نوآوری فناوری های گیاهی در موسسه، گفت: تاکنون انتقال چندین مورد محصول، خدمات و یافته دانش فنی، تحقیق در زمینه ساخت فرمولاسیون های جدید و  کم خطر و تنوع بخشی به سبد آفت کش ها، آموزش، ترویج به کشاورزان و بخش های اجرایی صورت گرفته است.

وی افزود: موسسه با دستورالعمل های فنی، کمک بزرگی به رفع چالش های گیاه پزشکی کشور می کند و اگر این موسسه نباشد، امنیت غذایی به خطر خواهد افتاد و حدود 35 تا 40 درصدی خسارت را باید متحمل شویم.

چالش‌های پیش روی موسسه

نعیمی به چالش‌های پیش روی موسسه اشاره کرد و گفت: از جمله چالش های گیاه پزشکی که با آن مواجه هستیم عبارتند از: تغییرات اقلیمی و کم آبی، بروز آفات نوظهور، باقی مانده آفت کش ها و مایکو توکسین ها، پرداختن به توسعه آفت کش های غیر شیمیایی، کم خطر و بیولوژیک، پایش و پیش آگاهی و مدیریت تلفیقی آفات، استفاده از فناوری های نوین و..

تدوین برنامه راهبردی

رئیس موسسه تحقیقات گیاه پزشکی همچنین گفت: یک برنامه راهبردی امنیت غذایی را طراحی و تدوین کرده ایم که بر اساس راهبردهای کلان سازمان تات است و به زودی ابلاغ می شود؛ یک برنامه چهار ساله است که در آن مواردی دیده شده که  فقط به تیترهای این برنامه اشاره میکنم که شامل شش مورد می‌شوند و عبارتند از: ارتقای سلامت محصولات زراعی و گلخانه‌ای؛ بهینه‌سازی سلامت آفت‌کش ها؛ مدیریت تلفیقی آفات و بیماری ها، کنترل بیولوژیک بیماری ها؛ بررسی تغییرات اقلیمی و مطالعه تنوع زیستی در حوزه گیاه پزشکی، رئوس این برنامه را تشکیل می دهند.