بازار چای، زیر سایه انحصار واردکنندگان خاص

نعمت یاورزاده، رئیس اسبق سندیکای چای و مدیرعامل کارخانه چای سازی "کارمین لاهیجان"، در گفتگو با خبرگزاری ایلنا درباره مشکلات پیش آمده در روند ثبت سفارش و تخصیص امتیاز واردات چای خشک اظهار کرد: در دو سال اخیر، بر اساس تصمیم وزارتخانه، ثبت سفارش واردات چای خشک به منظور حمایت از تولید داخلی انجام می‌شد که تا سال گذشته اولویت آن صرفاً برای خرید چای خشک در نظر گرفته شده بود. اما در سال جاری، با مداخله استاندار اولویت ثبت سفارش به خریداران برگ سبز اختصاص یافت، البته خریداران برگ سبز به صورت انحصاری کارخانه‌های تولیدکننده چای خشک هستند.

وی ادامه داد: با وجود قراردادهای بسته شده، رئیس سازمان چای و شهرزاد مشیری، معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد تاکنون هیچ امتیازی از ثبت سفارش را به کارخانه‌ها اختصاص نداده‌اند و تنها وعده دادند که این امتیازها در پاییز و زمستان امسال ارائه خواهد شد. این در حالی است که کارخانه‌ها برای تولید چای خشک، برگ سبز کشاورزان را خریداری می‌کنند و فروش نرفتن چای خشک تولید شده باعث شده که نتوانند بهای برگ سبز را به کشاورزان پرداخت کنند.

مدیرعامل کارخانه چای سازی "کارمین لاهیجان" تاکید کرد: خریداران چای خشک منتظر صدور این امتیاز ثبت سفارش هستند تا مشخص شود که آیا چای خشک تولیدی از امتیاز واردات برخوردار است یا خیر. این امتیازها ارزش مالی قابل توجهی دارند و در بازار به قیمت مشخصی معامله می‌شوند. در سال‌های گذشته، واردکنندگان چای خشک عمدتاً از کارخانه‌ها خرید می‌کردند، اما امسال پس از شکایت تولیدکنندگان به سازمان بازرسی، مصوبه شورای قیمت‌گذاری تغییر کرد و مجدداً اولویت امتیاز واردات به خریداران چای خشک داده شد.

یاورزاده افزود: از ابتدای فروردین ماه امسال تاکنون، بر اساس شنیده‌ها، حدود ۴۵ تا ۵۰ هزار تن امتیاز واردات توسط معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد بدون در نظر گرفتن حق تولیدکنندگان داخلی، به واردکنندگان اختصاص یافته است. این واردکنندگان معمولاً با واسطه‌گری اتحادیه تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان چای به ریاست آقای شهریار دریانی و ارتباطات نزدیک با وزارتخانه، امتیاز واردات را دریافت می‌کنند.

وی تاکید کرد: کارخانه‌های تولیدکننده چای خشک هم اکنون با حجم بالایی از محصول انباشته شده روبرو هستند و خریداران آن‌ها منتظر صدور امتیاز ثبت سفارش هستند. نامه‌نگاری‌های مکرر به سازمان چای بی‌پاسخ مانده است و شکایات متعددی به سازمان بازرسی ارسال شده و مقام‌های وزارتی نیز اعلام کرده‌اند که نهادهای نظارتی برای بررسی موضوع ورود کرده‌اند، اما تاکنون نتیجه‌ای حاصل نشده است.

رئیس اسبق سندیکای چای خاطرنشان کرد: شش ماه از فرصت صدور حواله به کارخانه های تولید چای در سال جاری به پایان رسیده و کارخانه داران از این امتیاز بهره مند نشده‌اند و  این تأخیر باعث شده کارخانه‌ها تحت فشار سازمان چای برای پرداخت بهای برگ سبز، ناچار به فروش چای خشک با پایین‌ترین قیمت ممکن شوند که منجر به زیان‌های قابل توجهی می‌شود و  اگر نتوانند محصولات خود را بفروشند، قادر به انجام تعهدات مالی خود به سازمان چای بابت خرید برگ سبز نخواهند بود.

یاورزاده در پایان افزود: این وضعیت نشان‌دهنده ناکارآمدی در تخصیص امتیاز ثبت سفارش واردات چای خشک و بی‌توجهی به حقوق تولیدکنندگان داخلی است که می‌تواند تبعات جدی برای صنعت چای کشور به همراه داشته باشد.