یک عکاس مطرح کرد؛
بازتاب حقیقت زندگی انسان‌ها با عکاسی ممکن است
امین رحمانی، عکاس مستند اجتماعی، معتقد است عکاسی مستند باید از ثبت لحظه‌ها فراتر رفته و به روایتی پژوهش‌محور از جامعه تبدیل شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، امین رحمانی، عکاس مستند اجتماعی، درباره این سبک و سیاق با ایلنا گفتگو کرد.
او در ابتدای صحبت‌هایش، تعهد به حقیقت را در عکاسی مستند، مهم و اساسی دانست و بیان کرد: با توجه به ژانر تخصصی‌ام یعنی، عکاسی مستند اجتماعی، معتقدم عکاسی مستند ابزاری برای ثبت واقعیت‌های اجتماعی، تاریخی و سیاسی است.
عکاسی مستند باید فراتر از ثبت یک لحظه عمل کند
او ادامه داد: عکاسی مستند باید فراتر از ثبت یک لحظه عمل کند و به عنوان یک زبان بصری، روایتگر زندگی، رنج‌ها، شادی‌ها و تحولات جامعه باشد. این حوزه بیش از آنکه مهارتی تکنیکی باشد، وسیله‌ای برای بازتاب حقیقت، روایت زندگی انسان‌ها و ثبت گذر زمان است.
رحمانی بیان کرد: عکاسی مستند که با نگاه انسان‌محور همراه است، همواره تحت‌تأثیر سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی قرار دارد. از نظر من، عکاس مستند باید مانند یک مورخ عمل کند؛ با دقت، صداقت و تعهد، لحظه‌هایی را ثبت کند که در آینده به‌عنوان سندی از فرهنگ و جامعه مورد استفاده قرار گیرد.
مدیران فرهنگی می‌توانند در پرورش هنرمندان متعهد سهیم باشند
او با اشاره به تأثیر مثبت حمایت مدیران فرهنگی در پرورش هنرمندان آگاه، گفت: در دنیای امروز که تصویر قدرتی بی‌بدیل در انتقال معنا دارد، مدیران فرهنگی با حمایت از آموزش، تربیت نگاه عکاس، برگزاری جشنواره‌ها و ارائه آثار هنری می‌توانند نسل تازه‌ای از هنرمندان متعهد و آگاه را پرورش دهند. این روند نه‌تنها به تولید آثار هنری منجر می‌شود، بلکه هویت ملی، آگاهی اجتماعی و پویایی فرهنگی را نیز تقویت می‌کند.
رحمانی تاکید کرد: البته برخی ملاحظات سیاست و امنیتی، مستندساز را با محدودیت‌هایی روبه‌رو می‌کند که عبور از آن‌ها نیازمند خلاقیت و هوشمندی در روایت است.
رحمانی، عکاسی در ایران را با تکیه بر نگاه جامعه‌شناسانه، موفق دانست و بیان کرد: کشور ما با تنوع فرهنگی، سیاسی، قومی، اقتصادی و زیست‌محیطی وسیعی همراه است و مستندنگاری چه در قالب مجموعه عکس و چه فیلم، می‌تواند ابزاری قدرتمند برای بازتاب لایه‌های آشکار و پنهان زندگی اجتماعی باشد.
آیین‌های عزاداری ماه محرم ظرفیت‌های بالایی دارند
او گفت: با توجه به سفرهایی که به شهرها و روستاهای مختلف ایران داشته‌ام، می‌توانم به آیین‌های عزاداری ماه محرم اشاره کنم که ظرفیت بسیار بالایی برای تولید آثار مستند دارند. من توانستم با ثبت چندین مجموعه عکس در این حوزه، بخشی از ظرفیت‌های فرهنگی کشور را نشان دهم.
این عکاس ادامه داد: این ظرفیت‌ها می‌توانند هم در نمایش رنج‌ها و چالش‌ها و هم در بازتاب زیبایی‌ها و امیدها نمود پیدا کنند. عکاس مستند در ایران، علاوه بر نگاه ناظر، باید پژوهشگر و راوی نیز باشد.
رحمانی درباره بخش مجموعه عکس نوزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» نیز به ارائه توضیحاتی پرداخت.
بخش مجموعه عکس سینماحقیقت پلی میان دو حوزه
او گفت: بخش مجموعه عکس در جشنواره سینماحقیقت می‌تواند پلی میان دو حوزه باشد و به کشف استعدادهای تازه کمک کند. چه‌بسا بسیاری از مستندسازان ایران کار خود را با عکاسی آغاز کرده‌اند و سپس به ساخت فیلم مستند پرداخته‌اند.
وی اذعان داشت: شعار این بخش «هر قاب، آغاز یک روایت است»، نشان می‌دهد که مجموعه عکس مستند می‌تواند نقطه شروعی برای شکل‌گیری فیلم‌های مستند باشد؛ زیرا قاب‌ها و موضوعات عکاسی ظرفیت روایت‌های گسترده‌تری دارند که می‌تواند در قالب فیلم ادامه پیدا کند.
امین رحمانی درباره کم و کیف جشنواره امسال نیز گفت: به نظر من، رویداد امسال با ورود به حوزه عکس تلاش کرده روایت مستند را از قالب صرفاً فیلمی فراتر ببرد و آن را با رسانه‌های دیگر پیوند بزند. این تنوع امکان مشارکت بیشتر هنرمندان را فراهم می‌کند و از این منظر رویداد امسال قابل تحسین است و قطعاً با استقبال عکاسان مواجه خواهد شد.
امین رحمانی در پایان افزود: ما عکاسان مستند با دوربین خود نه تنها عکس، بلکه واقعیت‌های جامعه را ثبت می‌کنیم؛ واقعیت‌هایی که حاصل ماه‌ها تلاش، هم‌زیستی و تحقیق است. انتظار داریم داوران جشنواره نیز این موارد را در نظر بگیرند و با همان تعهد و دقت، آثار را داوری کنند؛ نه فقط برای انتخاب برندگان، بلکه برای هدایت مسیر فرهنگی درست در جامعه.
