زنگ خطر برای اقتصاد کشور: توقف ساختمانسازی با کاهش مصرف سیمان/ زنجیره اشتغال، تولید و معیشت در آستانه فروپاشی

سید محمد فتاح جهرمی
سید محمد فتاح جهرمی، کارشناس برجسته صنعت ساختمان و بنیانگذار سامانههای مازیس و سیوانلند، در گفتوگو با ایلنا نسبت به پیامدهای رکود ساختوساز در کشور هشدار داد. او کاهش محسوس مصرف سیمان را نه یک آمار ساده، بلکه شاهدی بر توقف فعالیتهای عمرانی دانست که میتواند منجر به فروپاشی زنجیره تولید، بیکاری گسترده و تشدید بحران مسکن شود.
به گزارش ایلنا به نقل از سیوان لند :صنعت ساختمان در ایران، بیش از آنکه یک بخش اقتصادی باشد، شریان حیاتی برای اشتغال و تولید ملی محسوب میشود. هرگونه نوسان یا رکود در این حوزه، بهسرعت بخشهای دیگر اقتصاد و حتی معیشت عمومی جامعه را متأثر میسازد. در همین راستا، سید محمد فتاح جهرمی، کارشناس مجرب صنعت ساختمان و بنیانگذار سامانه مازیس و بازار آنلاین سیوانلند، در گفتوگویی اختصاصی با ایلنا، کاهش چشمگیر آمار مصرف سیمان در کشور را بهعنوان "زنگ خطر" جدی برای رکود گسترده در این بخش معرفی کرد و پیامدهای نگرانکننده آن را برای کل اقتصاد و اجتماع تشریح نمود.
او با تأکید بر اهمیت سیمان بهعنوان شاخص کلیدی فعالیتهای عمرانی، اظهار داشت:
«کاهش تقاضای سیمان، بهمعنای توقف یا کاهش چشمگیر فعالیتهای عمرانی و ساختمانی است. وقتی سیمان مصرف نمیشود، یعنی پروژهای در حال ساخت نیست؛ نه در حوزه مسکن، نه تجاری، نه عمرانی. این یعنی زنگ خطر برای صنعت مادر کشور.»
فتاح جهرمی متذکر شد که رکود کنونی صرفاً در حوزه ساختوساز باقی نخواهد ماند و در حال سرایت به تمامی اجزای وابسته به صنعت ساختمان و حتی بدنه جامعه است.
بحران در صنعت ساختمان به مثابه فلج شدن زنجیره تولید و اشتغال
برخلاف تصور عمومی، صنعت ساختمان تنها محدود به چند شرکت پیمانکاری و مهندس نمیشود؛ این صنعت یک زنجیره بزرگ و حیاتی است که در صورت توقف، کل چرخههای اقتصادی مرتبط را دچار بحران میکند. فتاح جهرمی در تشریح دامنه این تأثیرات منفی هشدار داد:
«زمانی که پروژهای ساخته نمیشود، همه متضرر میشوند؛ از کارخانههای سیمان، بتن و فولاد گرفته تا تولیدکنندگان کاشی، آجر، سفال، گچ، لوله، شیرآلات و ... فروشگاههای مصالح، باربریها، انبارها و ماشینآلات عمرانی بدون کار میمانند. کارگران، تکنسینها، مهندسان ناظر، دفاتر طراحی، آزمایشگاهها و شرکتهای بازرسی بیکار میشوند.»
این کارشناس تأکید کرد که توقف فعالیتهای عمرانی، مستقیماً معیشت میلیونها نفر را درگیر میکند و به یک بحران اشتغال گسترده در سراسر کشور تبدیل خواهد شد. رکود در صنعت ساختمان یعنی رکود در تقریباً تمامی صنایع وابسته و مادر.
تبعات اجتماعی رکود: از بیکاری فوری تا بحران بلندمدت مسکن
رکود در صنعت ساختمان دو پیامد اجتماعی بسیار خطرناک را در پی دارد؛ یکی کوتاهمدت و دیگری بلندمدت. فتاح جهرمی با اشاره به این تبعات اجتماعی، بر لزوم اقدام فوری برای جلوگیری از وخیمتر شدن شرایط تأکید کرد:
«توقف ساختوساز در کوتاهمدت بیکاری گسترده ایجاد میکند، و در بلندمدت بحران مسکن. وقتی پروژهای ساخته نمیشود، عرضه واحد جدید به بازار نمیرسد. نتیجهاش افزایش اجارهها، جهش قیمت مسکن و ناتوانی جوانان برای خرید خانه یا تشکیل خانواده است.»
در حقیقت، تأثیر مستقیم کاهش ساختوساز، تشدید شکاف عرضه و تقاضا در بازار مسکن است که نتیجهای جز افزایش اجارهبها و قیمت نهایی مسکن نخواهد داشت؛ معضلی که مستقیماً آرامش و ثبات زندگی خانوادههای ایرانی را تهدید میکند.
فرار سرمایه از تولید به بازارهای غیرمولد؛ سمی برای صنعت ساختمان
بنیانگذار سامانه مازیس به یکی از دلایل اصلی رکود صنعت ساختمان اشاره کرد: عدم جذابیت سرمایهگذاری مولد در مقایسه با بازارهای واسطهگری. او بیان داشت که ناامیدی سرمایهگذاران از فضای تولید در کشور، سرمایهها را از چرخه ساختوساز خارج کرده است:
«امروز سرمایهها بهجای ورود به صنعت ساختمان، به سمت بازار طلا، دلار و رمزارز رفتهاند. چرا باید یک سرمایهگذار خود را درگیر مالیات، تأمین اجتماعی، نیروی انسانی، مجوزهای پیچیده و قوانین سخت کند، وقتی با یک خرید و فروش در بازارهای دیگر میتواند در یک هفته سود بیشتری به دست بیاورد؟»
این روند، نه تنها مانع رشد صنعت ساختمان شده، بلکه چرخههای سفتهبازی را تقویت کرده و به تورم بیشتر و عدمتولید در کشور دامن میزند.
هشدار نهایی: آینده صنعت ساختمان گروگان بیتوجهی
سید محمد فتاح جهرمی در پایان گفتوگوی خود با ایلنا، هشدار نهایی خود را با بیانی صریح و قاطع ارائه کرد:
«کاهش مصرف سیمان فقط یک آمار خشک نیست؛ این عدد نشان میدهد که صنعت ساختمان نفس نمیکشد. اگر امروز برای احیای این صنعت مادر اقدام نکنیم، فردا باید با موج بیکاری، کمبود شدید مسکن و بحران اجتماعی مواجه شویم. باید این واقعیت را پذیرفت: وقتی ساختمان ساخته نمیشود، فقط آجر روی آجر نرفته؛ اشتغال، آرامش و آینده هم ساخته نشده.»
به گفته وی، احیای مجدد صنعت ساختمان نه فقط یک اولویت اقتصادی، بلکه یک ضرورت اجتماعی برای حفظ ثبات و آینده کشور است.