۲۵ اوت روز یادبود نسل کشی روهینگیا است

۲۵ اوت، روز یادبود نسل کشی روهینگیا است؛ روزی برای یادآوری و ادای احترام به قربانیان خشونتهای سیستماتیک و بیرحمانهای که جامعه مسلمانان روهینگیا در میانمار با آن روبهرو شدند. در چنین روزی در سال ۲۰۱۷، ارتش میانمار (معروف به تاتماداو) با توجیه عملیات پاکسازی، حملات گستردهای را علیه مردم روهینگیا در ایالت راخین آغاز کرد. این حملات با کشتار، تجاوز، سوزاندن روستاها و کوچ اجباری میلیونها نفر همراه بود و یکی از فجیعترین بحرانهای حقوق بشری قرن اخیر را رقم زد.
زمینه تاریخی خشونتها
خشونت علیه روهینگیا ریشهای عمیق و تاریخی دارد. این مردم که عمدتاً در ایالت راخین میانمار زندگی میکنند، دهههاست که از سوی دولت میانمار به عنوان شهروند به رسمیت شناخته نشدهاند و به طور سیستماتیک از حقوق اولیه خود محروم بودهاند. این محرومیتها شامل محدودیت در تردد، دسترسی به آموزش و خدمات درمانی و همچنین سلب حق رأی بود. دولت میانمار آنها را مهاجران غیرقانونی از بنگلادش میداند، در حالی که روهینگیا قدمت حضور خود در این منطقه را به قرنها قبل میرسانند.
حمله و بحران پناهندگی
در ۲۵ اوت ۲۰۱۷، ارتش میانمار با استفاده از یک حمله تروریستی به چند پاسگاه پلیس به عنوان بهانه، عملیات نظامی گستردهای را آغاز کرد. این عملیات نه تنها یک پاسخ نظامی، بلکه یک کمپین پاکسازی قومیتی بود. گزارشهای متعدد از سازمان ملل متحد و نهادهای حقوق بشری نشان میدهد که ارتش و شبهنظامیان بودایی، مرتکب جنایات بیشماری شدند. بیش از ۷۰۰٬۰۰۰ نفر از روهینگیا مجبور به فرار به بنگلادش شدند و در اردوگاههای پناهندگی پرجمعیت و نامناسب اسکان داده شدند.
واکنش جهانی و وضعیت فعلی
جامعه بینالمللی واکنشهای متفاوتی به این بحران نشان داد. بسیاری از کشورها و سازمانها این اقدامات را محکوم کردند و آن را نسلکشی نامیدند. سازمان ملل متحد چندین گزارش منتشر کرد که در آن شواهد مستدلی از جنایات ارتش میانمار ارائه شد. در سال ۲۰۱۹، کشور گامبیا به نمایندگی از سازمان همکاری اسلامی، شکایتی علیه میانمار در دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) مطرح کرد و خواستار تحقیق درباره این جنایات شد.
با گذشت سالها از این فاجعه، وضعیت روهینگیا همچنان بحرانی است. بسیاری از آنها همچنان در اردوگاههای پناهندگی در بنگلادش زندگی میکنند و با شرایط سخت و کمبودهای شدید روبهرو هستند. بازگشت ایمن و داوطلبانه آنها به میانمار به دلیل نبود امنیت و عدم به رسمیت شناختن حقوقشان، هنوز امکانپذیر نیست.
اهمیت روز یادبود
روز یادبود نسلکشی روهینگیا تنها برای یادآوری یک فاجعه نیست، بلکه برای تعهد به عدالت، جلوگیری از فراموشی و تضمین این است که چنین جنایاتی هرگز دوباره تکرار نشود. این روز فرصتی است تا جهان صدای مردم روهینگیا را بشنود و برای پایان دادن به بیعدالتی و نقض حقوق بشر علیه آنها تلاش کند. این روز به ما یادآوری میکند که سکوت در برابر ظلم، به معنای شریک شدن در آن است.