عدم تأمین به موقع بذر، سم و کود، امنیت غذایی را به خطر می‌اندازد

مسعود قادری، مدیرعامل شرکت "سموم ارس آریایی" در گفتگو با خبرگزاری ایلنا، با اشاره به تجربه ۳۱ ساله خود در این حوزه اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین اولویت‌های کشور، تأمین ارزاق عمومی است تا تمامی اقشار جامعه بتوانند در شرایطی سالم و مناسب زندگی کنند. تحقق این هدف مستلزم تأمین غذا و امنیت غذایی است، همچنین، برای تولید غذا نیازمند تأمین مواد اولیه از جمله بذر، سم و کود هستیم.

او با اشاره به چالش‌های پیش روی تهیه مواد اولیه گفت: بعد از کمتر از یک سال، نرخ ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی به حدود ۷۲ هزار تومان رسید  و این موضوع به این معنی است که باید برای   تأمین نهاده‌ها  سه برابر بیشتر از سال قبل هزینه کرد و این افزایش ناگهانی، توان واردکنندگان را به یک‌سوم کاهش داده است.

وی افزود: زمان ثبت سفارش برای واردات نهاده‌ها هم اکنون ۱۲۰ روز در نظر گرفته شده که بعضاً طولانی‌تر هم می‌شود. قبلاً ظرف کمتر از یک هفته ارز تخصیص پیدا می‌کرد و سه ماه فرصت پرداخت بود، اما حالا پس از چهار ماه انتظار، باید در یک ماه کل مبلغ را پرداخت کنیم. این شرایط، برنامه‌ریزی فصلی را تقریباً ناممکن کرده است.

نیاز فوری به برنامه‌ریزی پیش‌دستانه

به گفته این فعال بخش کشاورزی، متولیان امر باید بازنگری کنند و برای امنیت غذایی کشور، حتی بیش از نیاز سالانه، نهاده تهیه شود. اما اگر دچار بحران یا جنگ شویم، بدون نهاده‌های اولیه، تولید محصولات غذایی ممکن نیست و  بسیاری از بذور هیبرید صیفی و سبزیجات و بخش عمده مواد اولیه تولید کود و سم از خارج وارد می‌شود و عدم تأمین به موقع، زنجیره تولید را مختل می‌کند.

قادری با تأکید بر اینکه پیش‌بینی مصرف سالانه بر اساس سرانه مصرف کشور امکان‌پذیر است، گفت: لازم است حداقل ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از نیاز داخلی تولید کنیم تا هم صادرات و هم درآمد ارزی برای کشور حاصل شود. در ایران، با توجه به ظرفیت موجود شامل بیش از ۱۵ میلیون هکتار اراضی زراعی و باغی و بهره‌مندی از شرایط آب و هوایی چهار فصل، نه‌تنها امکان تولید بهترین محصولات غذایی فراهم است، بلکه توان تأمین نیازهای داخلی و صادرات به اروپا و کشورهای حوزه خلیج فارس نیز وجود دارد که می‌تواند درآمد ارزی قابل توجهی برای کشور به همراه داشته باشد.

پیشنهادهای اجرایی برای حل بحران

قادری تأمین سالانه نهاده‌های اولیه کشاورزی را تنها نیازمند ۶۵۰ میلیون دلار عنوان کرد  و افزود: این رقم در مقایسه با واردات کالاهای غیرضرور ناچیز است و  بانک مرکزی باید ارز این بخش را کمتر از یک هفته تخصیص دهد. وقتی نرخ ارز تخصیصی (۷۲۳۰۰ تومان) است یعنی تقریباً معادل نرخ آزاد ارز که  باید در اولویت اول نسبت به هر بخش دیگری مانند صنعت و معدن و  تأمین غذا قرار گیرد.

وی ادامه داد: پروسه تخصیص و انتقال ارز به کوهی از مشکلات تبدیل شده، در حالی که بیشترین مراودات ایران با چین است و   می‌توان با ایجاد سازوکار پایاپای در چین و هند، پرداخت‌ها را تسهیل کرد. برای مثال، اگر دولت ۱۰ میلیون دلار طلب از این کشورها دارد، از همین محل ارز مورد نیاز ثبت‌سفارش‌های نهاده‌های کشاورزی پرداخت شود.

هشدار درباره تداوم روند فعلی

قادری در پایان گفت: سهمیه‌بندی نهاده‌ها به دلیل نبود تجربه و تصمیم‌گیری‌های غیرعلمی، تولیدکنندگان را با مشکلات جدی مواجه کرده است. امروز اقلامی که برای مهرماه نیاز داشتیم، به دلیل سهمیه‌بندی رد شد. امنیت غذایی شوخی‌بردار نیست؛ بدون نهاده، محصولی تولید نمی‌شود و کشور مجبور به واردات چندین برابر با قیمت بالاتر خواهد شد. از دولت و بانک مرکزی انتظار می‌رود با بازنگری فوری، مسیر تأمین ارز و واردات نهاده‌های کشاورزی را هموار کنند.