در حاشیه‌ی غرفه‌آرایی و شرایط مصلی در برگزاری نمایشگاه کتاب؛
تاثیر چیدمان غیراستاندارد غرفه‌ها در تفاوت فروش مشهود است
در نمایشگاه‌های معتبر جهان، مسیر عبور بازدیدکنندگان به صورتی طراحی می‌شود که تمام غرفه‌ها مسیری واحد، شانس یکسانی برای دیده شدن داشته باشند. اما چیدمان راهروها و غرفه‌ها در شبستان مصلی، باعثبروز تبعیض‌های جدی و زیان‌آوری شده است.
نمایشگاه کتاب تهران بعداز ازدحام بازدیدکنندگان در روز جمعه به شرایط آرام و کم رفت و آمدی که در آغاز تجربه کرده بود، نزدیک می‌شود؛ آنچنانکه تعداد بازدیدکنندگان در روز چهارم و پنجم، کاهش یافت.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ عمده ناشران و غرفه‌داران این اتفاق را طبیعی و پیش‌بینی شده می‌دانند و معتقدند شلوغی روزهای تعطیل و خلوتی روزهای میان هفته، هر سال تکرار می‌شود.
اظهارنظر درمورد میزان فروش برای غرفه‌های مختلف، متفاوت است. برخی فروش خود را رضایت‌بخش می‌دانند و برخی معتقدند میزان فروش‌شان حتی نسبت به نمایشگاه گذشته که بازار فروش کتاب در آن به شدت راکد بود، کمتر شده است.
در بررسی این تفاوت نظر‌ها، به نظر می‌رسد ناشرانی که در انتهای راهروها؛ یعنی در غرفه‌های بزرگ شبستان استقرار پیدا کرده‌اند، از میزان بازدید و فروش بیشتری برخوردار هستند. این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که در ذهن بازدیدکنندگان این مساله جا افتاده که ناشران معتبر و بزرگ در این قسمت از شبستان حضور دارند. بنابراین ترجیح می‌دهند بخش عمده نیازهای خود را از این غرفه‌ها تهیه کنند.
البته این ذهنیت کاملا هم اشتباه نیست؛ چراکه انتشاراتی‌هایی مثل ققنوس، سخن، نگاه، مرکز و… واقعا از ناشران پرکار و باسابقه کشورمان به شمار می‌آیند و تعدد آمار عناونین کتاب‌هاشان، به جذب طیف‌های مختلفی از مخاطبان منجر می‌شود. اما اینکه غرفه‌های بزرگ، تا حدود زیادی مانع از بازدید غرفه‌های کوچک‌تر که در راهروهای مختلف شبستان استقرار دارند بشود، اتفاق خوبی نیست.
این مشکل بیشتر از همه به آن دلیل رخ می‌دهد که چیدمان غرفه‌ها در محلی که به هیچ وجه مناسب نمایشگاه کتاب تهران نیست، خارج از معیارهای صحیح و نمایشگاهی است. به عبارت دیگر در اغلب نمایشگاه‌های معتبر جهان، مسیر عبور بازدیدکنندگان به صورتی طراحی می‌شود که تمام غرفه‌ها در دو طرف این مسیرِ واحد، شانس یکسانی برای دیده شدن داشته باشند. اما در سالن شبستان مصلی، با این همه راهرو و این همه درب ورودی، این توازن به هیچ وجه وجود ندارد.
یکی از مصادیق این عدم توازن، تفاوت میزان بازدید و آمارهای فروش در راهروهای انتهایی(راهروهای غربی) نسبت به راهروهای ابتدایی(راهروهای شرقی که مشرف به ورودی‌های اصلی شبستان هستند) است. بسیاری از ناشرانی که در راهروهای ۲۰ به بعد شبستان غرفه دارند، معتقدند بسیاری از بازدیدکنندگان وقتی به نیمه‌های شبستان می‌رسند، بر اثر خستگی دیگر تمایلی به بازدید از راهروهای نهایی ندارند. این شرایط به حدی مشهود و محسوس است که می‌توان تفاوت تراکم بازدیدکنندگان را در بخش‌های ابتدایی و انتهایی شبستان، از طبقه دوم به چشم دید!
آن دسته از بازدیدکنندگان هم که با وجود خستگی و عدم تمرکز به راهروهای پایانی می‌رسند، احتمالا دیگر بودجه کافی برای خرید کتاب‌های مورد علاقه خود را در اختیار ندارند، زیرا پول خود را صرف خرید کتاب از غرفه‌ها و راهروهای ابتدایی شبستان کرده‌اند.
البته مسوولان و برگزارکنندگان نمایشگاه کتاب نیز به این تفاوت‌ها و تبعیض‌ها در چیدمان راهروها و غرفه‌ها آگاه هستند زیرا با تغییر سیستم چیدمان الفبایی غرفه‌ها، سعی می‌کنند غرفه‌هایی که در یکسال در راهروهای پایانی شبستان ساکن شده‌اند، در سال بعد به ابتدای شبستان انتقال پیدا کنند؛ تا مگر بخشی از عدالت، اعاده شود.
اما این رویکرد نیز به خودی خود رویکرد ناقصی است. چراکه ناشران میانی(که نامشان با حروف میانی الفبا آغاز می‌شود) همواره در میانه نمایشگاه هستند و هیچگاه شانس حضور در غرفه‌های ابتدایی را ندارند. همچنین ناشران بزرگ‌تر و متمول‌تر، همواره صاحبان غرفه‌های شمالی شبستان که از شرایط بسیار بهتری نسبت به سایر غرفه‌ها برخوردار است، هستند و ناشران کوچک‌تر و کم درآمد‌تر امکان حضور در این بخش را ندارند.
با درنظر گرفتن وضعیت موجود و عدم توازن در طراحی و چیدمان غرفه‌ها، به نظر می‌رسد وقتش رسیده است که مسوولان فرهنگی و برگزارکنندگان نمایشگاه کتاب تهران، فکری به حال اصلاح این تفاوت‌های تبعیض‌برانگیز بکنند؛ یعنی یا نحوه چیدمان غرفه‌ها در شبستان مصلی را اصلاح کنند و یا جدا در صدد انتقال نمایشگاه کتاب به یک فضای تخصص و ایده آل باشند.
