نشست راهکارهای توسعه بازار ترجمه و نشر ایران و عراق برگزار شد؛
تقویت همکاری‌های نشر ایران و عراق
نشست «راهکارهای توسعه بازار ترجمه و نشر ایران و عراق» با حضور عبدالوهاب مزهرالراضی، رئیس اتحادیه ناشران عراق، سعید مجید دحدوح، عضو اتحادیه ناشران عراق، عصائم خضیر، مدیر انتشارات دارالذاکر، ابراهیم کریمی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، احسان‌الله حجتی، رئیس مرکز ساماندهی ترجمه و نشر و امیر بیک‌محمدی، مدیر آژانس ادبی تماس در سرای اهل قلم نمایشگاه کتاب تهران واقع در طبقه دوم شبستان برگزار شد.
به گزارش ایلنا به نقل از ستاد خبری سی‌و‌ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، ابراهیم کریمی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، با اشاره به اهمیت همکاری‌های دو جانبه میان ناشران ایران و عراق گفت: امیدوارم این نشست موجب تعامل بیشتر و گسترش همکاری‌ها میان ناشران دو کشور شود.
وی با اشاره به اینکه ایران هنوز به قانون کپی‌رایت نپیوسته است، افزود: با وجود این مشکل، ما آمادگی داریم تا همکاری‌های خود را با ناشران کشورهای دیگر گسترش دهیم و حقوق معنوی و مادی یکدیگر را بیشتر رعایت کنیم. کریمی همچنین گفت: ناشران کشور عراق نیز به این قانون نپیوسته‌اند، بنابراین می‌توانیم این حقوق را در میان خود رعایت کنیم. اتحادیه ناشران ایران آمادگی دارد تا از طریق یک فراخوان، آثار ناشران عراقی را برای ترجمه به ناشران ایرانی معرفی کند و این همکاری متقابل ادامه یابد.
در ادامه این نشست، عبدالوهاب مزهرالراضی، موسس انتشارات دالکونیه در بغداد و رئیس اتحادیه ناشران عراق، در سخنانی ضمن قدردانی از مهمان‌نوازی جمهوری اسلامی ایران در پذیرایی از مهمانان عراقی به‌ویژه در زمینه نشر کتاب، بر لزوم تقویت همکاری‌ها میان ناشران دو کشور تأکید کرد. وی افزود: جلسات همکاری می‌تواند در ارتقاء صنعت چاپ و توزیع نشر در ایران و عراق بسیار مؤثر باشد. مزهرالراضی همچنین به وضعیت صنعت نشر عراق پرداخت و به نقش مهم ناشران قدیمی همچون نشر المنثی و انتشارات العصریه اشاره کرد و گفت: این ناشران، با سابقه‌ای طولانی، همچنان در عرصه نشر عراق حضور دارند. وی همچنین به مشکلات موجود در حوزه حقوق چاپ و نشر در عراق اشاره کرد و گفت که علی‌رغم قوانین سختگیرانه، برخی ناشران این قوانین را نادیده می‌گیرن و این مسئله می‌تواند تأثیر منفی بر کیفیت نشر و رعایت حقوق مؤلفان و ناشران بگذارد.
رئیس اتحادیه ناشران عراق در پایان به اهمیت همکاری‌های ترجمه‌ای میان دو کشور اشاره و بیان کرد که نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، فرصتی مهم برای همکاری‌های بیشتر میان ناشران ایرانی و عراقی است. وی با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۱۶۵ ناشر در عراق فعال هستند، بر تلاش‌های ناشران عراقی برای رسیدن به سطح جهانی تأکید کرد.
پیشنهاد تشکیل اتحادیه مشترک ناشران ایران و عراق
در ادامه این نشست، دکتر سعید مجید دحدوح، عضو اتحادیه ناشران عراق و استاد بازنشسته دانشگاه عراق، بر اهمیت توسعه نشر در حوزه قانون و کتاب‌های قدیمی تأکید کرد. وی که مدیر انتشارات دارالمسائل است، با اشاره به فعالیت خود در این حوزه گفت: اگرچه سابقه کاری من به چهار دهه نمی‌رسد، اما حدود ده سال است که در زمینه نشر فعالیت می‌کنم. انتشارات دارالمسائل به‌طور عمده در زمینه کتاب‌های حقوقی و آثار قدیمی فعالیت دارد و در تلاش است تا این منابع ارزشمند را در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار دهد. دحدوح افزود: تشکیل اتحادیه مشترک از قبل مطرح شده بود. امیدوارم در این نشست این اتحادیه مشترک در حد یک ایده باقی نماند، همان‌طور که سایر کشورها برای گسترش فعالیت‌های فرهنگی خود اتحادیه‌های مشترک دارند. وی در پایان بر اهمیت تداوم همکاری‌های نشر بین ایران و عراق تأکید کرد و ابراز امیدواری کرد که با گسترش فعالیت‌های مشترک، امکان استفاده بهتر از منابع حقوقی و فرهنگی بین دو کشور فراهم شود.
تأکید مدیر انتشارات دارالذاکر بر گسترش همکاری‌های نشر ایران و عراق
در بخشی دیگر از این نشست، عصائم خضیر، مدیر انتشارات دارالذاکر با اشاره به سابقه فعالیت انتشارات دارالذاکر که از سال ۲۰۰۱ تأسیس شده است، گفت: این انتشارات در ابتدا در زمینه آثار آکادمیک و دانشگاهی فعالیت داشت، اما در سال‌های اخیر به حوزه‌های تاریخ، فلسفه، ادبیات، هنر و سایر زمینه‌ها نیز ورود کرده است. خضیر ضمن بیان اینکه روابط ایران و عراق ریشه‌دار و دیرینه است، افزود: می‌توانیم با ترجمه آثار ادبی، از جمله رمان‌ها، از عربی به فارسی و بالعکس، ارتباط فرهنگی دو کشور را نزدیک‌تر و عمیق‌تر کنیم.
مدیر انتشارات دارالذاکر با اشاره به شور و اشتیاق موجود در حوزه نشر در هر دو کشور، بر اهمیت استفاده از این ظرفیت برای بهره‌مندی دانشجویان ایران و عراق تأکید کرد و پیشنهاد داد که در حاشیه این نمایشگاه، کانون یا اتحادیه‌ای مشترک بین ناشران ایرانی و عراقی به منظور ترجمه، توزیع و نشر کتاب تشکیل شود. وی همچنین به جایگاه برجسته معماری ایرانی در سطح جهانی اشاره و خاطرنشان کرد: می‌توانیم از کتاب‌های مرتبط با این حوزه برای ترجمه و انتشار در عراق بهره‌مند شویم. خضیر در پایان ابراز امیدواری کرد که این نشست‌ها و همکاری‌های دوجانبه، به توسعه روابط فرهنگی و گسترش فعالیت‌های نشر بین دو کشور منجر شود.
ایجاد سامانه ارتباطی میان ناشران ایرانی و خارجی
احسان‌الله حجتی، رئیس مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی، در این نشست با اشاره به نقش مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی در خارج از کشور گفت: این مرکز یکی از حساس‌ترین جایگاه‌های قانونی را داراست.
وی افزود: بیش از صدها عنوان کتاب توسط این مرکز با همکاری ناشران بومی به بیش از ۳۰ زبان ترجمه و منتشر شده است. حجتی در ادامه توضیح داد: هدف مرکز ساماندهی ایجاد ارتباط میان ناشران ایرانی و خارجی است تا ناشران خارجی بتوانند آثار نویسندگان ایرانی را ترجمه، چاپ و منتشر کنند. در همین راستا، سال گذشته، جلسه‌ای برگزار و تصمیم گرفته شد سکویی ایجاد شود که ناشران خارجی بتوانند با وارد شدن به آن، شناسنامه کتاب‌ها را مشاهده کرده و برای ترجمه و نشر آثار ایرانی در کشور خودشان ارتباط برقرار کنند. این سامانه پس از نمایشگاه کتاب تهران رونمایی خواهد شد و همه مخاطبان خارجی می‌توانند به این سامانه مراجعه کنند. وی همچنین افزود: قریب به دو میلیون کتاب از ناشران ایرانی در این سامانه بارگذاری شده است. در این سامانه، تنها شناسنامه کتاب‌ها و معرفی مختصر آثار قرار خواهد گرفت و هیچ محدودیتی برای دسترسی به آن وجود ندارد. این سامانه به علاقه‌مندان از سراسر جهان این امکان را می‌دهد تا با ورود به آن، آثار ایرانی را مشاهده و با ناشران ایرانی ارتباط برقرار کنند.
حجتی در ادامه اظهار کرد: در همکاری با ناشران خارجی همواره سه اصل را در نظر گرفته‌ایم: رعایت حقوق ناشر و نویسنده، آشنایی مترجم با زبان مقصد و انتخاب کتاب توسط ناشر خارجی. وی تصریح کرد: سال گذشته آسیب‌شناسی دقیقی انجام دادیم و یکی از مشکلات اصلی عدم شناخت ناشران از یکدیگر بود. بسیاری از کتاب‌ها به دلیل عدم دسترسی به مخاطبان ناشناخته می‌مانند. برای حل این مشکل، از هوش مصنوعی استفاده کرده‌ایم تا ارتباط ناشران خارجی با نویسندگان ایرانی تسهیل شود.
امیر بیک‌محمدی، مدیر آژانس ادبی تماس در این نشست گفت: تاکنون موفق شده‌ایم بیش از ۲۰۰ کتاب را ترجمه کنیم و خوشحال می‌شویم این همکاری را با ناشران عراقی هرچه بیشتر برقرار کنیم.
در پایان، تمامی شرکت‌کنندگان بر لزوم تداوم و گسترش همکاری‌های فرهنگی و نشر بین دو کشور ایران و عراق تأکید کردند و امید دارند این نشست آغازگر فصل جدیدی در روابط دو جانبه و توسعه ترجمه و نشر آثار فرهنگی در سطح بین‌المللی باشد.
سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلی امام خمینی (ره) در حال برگزاری است. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان مهیا می‌کند.
