روایت خبرنگاری که زمانی از امید آکنده بود؛
آخرین وضعیت غزه از دریچه دوربین مهدی زعرب +عکس‌ها
وقتی ساختارها تخریب می‌شوند، مردم نه‌تنها خانه‌شان را از دست می‌دهند، بلکه خاطره‌ها، جمع‌ها، معناها و امیدشان نیز آسیب می‌بیند. در این شرایط، «بازسازی» فقط مصالح و خطوط برق نیست، بلکه بازسازی معنایی است؛ بازگرداندن عزت، پیوند، هویت و تصویر فردی و جمعی. بسیاری از قربانیان، زنان، کودکان، سالمندان، نابینایان، یا گروه‌های حاشیه‌ای هستند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مهدی زعرب خبرنگار و عکاسی که از ابتدای حملات اسرائیل در غزه حضور داشته، همواره از آخرین وضعیت هم‌دیارانش گزارش‌های به روز منتشر می‌کند.
او به تازگی عکس‌هایی جدید از جنگ‌زدگان غزه منتشر کرده است.
وقتی عکاس شکار می‌شود/ مهدی زعرب خبرنگار و عکاس ساکن غزه
من مهدی هستم
او درباره خودش اینگونه می‌گوید: این منم... مهدی، کسی که زمانی عاشق زندگی با تمام جزئیاتش بود، کسی که در هر عکسی امید و در هر صحنه‌ای که ارزش ثبت شدن داشت، زیبایی می‌دید. من در تاریکی نور می‌ساختم، از خاکستر امید می‌ساختم و حتی در کوچکترین لحظات به دنبال زیبایی می‌گشتم. اتاق خودم، رویاهای خودم و گوشه‌هایی داشتم که مرا در آغوش می‌گرفتند.
امروز، پس از دو سال ترس و آوارگی، خود را بی‌ثبات می‌بینم، گویی زمان به سختی بر من گذشته است، چهره‌ام خسته و چشمانم پر از داستان‌های ناگفته است. من بین بی‌خوابی و فکر زیاد زندگی می‌کنم؛ خاطرات و سوالات ذهنم را پر کرده‌اند و به من آرامش نمی‌دهند. هر روز از خودم می‌پرسم: بعد از این دو سال من کیستم؟ اینجا چه کار می‌کنم؟ و چرا بی‌خانمان هستم؟ چرا این همه درد؟ چگونه زندگی‌ام از جزئیات زیبا و ساده به پوچی و سکوت تغییر کرد؟
من قبلاً از امید عکس می‌گرفتم و امروز، آن را در میان ویرانه‌ها جستجو می‌کنم و سعی می‌کنم آن مرد جوانی را که زمانی عاشق زندگی بود، را پیدا کنم
پرداختن به عکس‌های مهدی زعرب، بهانه‌ای برای ارائه آمارهای موثق از آخرین اوضاع غزه و مناطق تابعه آن است.
شیرین ابوالقاص و برادرش مصطفی تنها بازماندگان خانواده‌شان هستند که پس از حمله هوایی که خانه‌شان را در خواب ویران کرد، زنده ماندند. تیم‌های امداد و نجات پس از ساعت‌ها تلاش شبانه، آنها را از زیر آوار بیرون کشیدند. شبی که تمام آنچه را که زمانی خانه می‌نامیدند، از بین برد.
شیرین هر دو پایش را از دست داد و سفری دردناک برای درمان و سازگاری را آغاز کرد، در حالی که مصطفی که او نیز مجروح شده بود، به قدرت و تنها حامی او تبدیل شد. امروز، او همچنان با درد فقدان و امید به سفر برای مراقبت‌های پزشکی زندگی می‌کند و سعی دارد آنچه از زندگی‌اش باقی مانده را بازسازی کند.
کودکی بقایای خانه‌اش را حمل می‌کند و هر تکه را طوری در دست می‌گیرد که انگار خاطراتش هستند و سعی می‌کند تکه‌های زندگی پراکنده در زیر ویرانی‌ها را جمع کند.
وضعیت انسانی و بحران امداد
طبق گزارش «UNRWA»/«UN Relief and Works Agency» تا تاریخ ۳ نوامبر ۲۰۲۵، شرایط انسانی در غزه بسیار بحرانی است. گزارش «WFP»/«World Food Programme »، مورخ ۷ نوامبر نشان می‌دهد که برای اولین بار پس از مدت‌ها، خانواده‌های نیازمند در مناطق جنوبی غزه به کمک غذا دسترسی پیدا کرده‌اند؛ اما در منطقه شمالی، همچنان وضعیت بسیار دشوار است. از سوی دیگر، طبق گزارش‌های سازمان‌های امدادی، حدود ۸۱٪ از ساختارها (مسکونی، تجاری، خدماتی) در نوار غزه تخریب شده‌اند.
در گوشه کوچکی از مدرسه‌ای که به پناهگاه تبدیل شده، آتش کم‌رنگی سوسو می‌زند و تاریکی آوارگی را می‌شکند. زنان دور آن نشسته‌اند، با دست خود نان می‌پزند و سعی می‌کنند گرمای زودگذری ایجاد کنند که آنها را به یاد زندگی در میان تاریکی آوارگی بیندازد.
شهری که زمانی به دریا لبخند می‌زد، اکنون در تاریکی غرق شده است
همچنین، حدود ۹۰٪ جمعیت غزه (حدود ۲.۱ میلیون نفر) یا آواره‌اند یا به شدت از دسترسی به سرپناه، غذا، و خدمات اولیه محروم‌اند.
این اعداد نشان می‌دهند که وضعیت غزه، تنها بحران نظامی یا سیاسی نیست؛ بلکه بحران انسانیِ عمیقی است که زیربنای آن فروپاشی زیرساخت‌ها، ناامنی غذایی، جابجایی گسترده و خدمات بحران‌زده است. برای شما به عنوان یک خبرنگار، این ابعاد می‌تواند سوژه‌های مهم و انسانی برای روایت داشته باشد؛ نه صرفاً گزارش عملیات و درگیر.
در قلب اردوگاه، کودکان دور یک صفحه نمایش ساده جمع می‌شوند و لحظاتی را تجربه می‌کنند که گویی سینمایی را از دست داده‌اند
همان کودکان از نمایی دیگر/ آنها در میان خنده‌هایشان و درخشش صفحه نمایش، آنها سعی می‌کنند تکه‌ای از کودکی گمشده خود را بازیابی کنند
بعد نظامی و سیاسی
آتش‌بس موقت بین نیروهای حماس و رژیم صهیونیستی از ۱۰ اکتبر ۲۰۲۵ اجرا شده و سطح خشونت نسبت به ماه قبل حدود ۴۸٪ کاهش یافته است. با این حال، یکی از تجزیه‌گران می‌گوید احتمال «تقسیم حقیقی» نوار غزه بین مناطق تحت کنترل اسرائیل و مناطق تحت حاکمیت حماس افزایش یافته است؛ چرا که مرحله دوم طرح صلح آمریکا (با محوریت ترامپ) دچار رکود شده است.
مذاکرات بین‌المللی میان آنکارا و قاهره در جریان است تا موضوع آتش‌بس، بازسازی و حضور نیروهای بین‌المللی نظارتی را به پیش ببرند.
مادری دخترش را محکم در آغوش گرفته، گویی آخرین سپر در برابر ترس است. در کنار چادری پاره پاره در ساحل دریا، درد و تلخی زندگی جان می‌گیرد
وقتی سبد خرید به وسیله‌ای برای بقا تبدیل می‌شود، برادری برادرش را در سفر سخت آوارگی به دوش می‌کشد... صحنه‌ای که درد جاده را به خوبی نشان می‌دهد/ از بعد داخلی، در مناطق تحت کنترل حماس، درگیری‌ها و خشونت‌های درونی بین گروه‌ها و خانواده‌ها (به ویژه علیه متهمان به همکاری با اسرائیل) افزایش یافته است. این وضعیت نشان می‌دهد که حتی در آتش‌بس، غزه در نقطه گذار است؛ نه بازگشت به وضعیت قبل؛ و نه رسیدن به ثبات!
چشم‌انداز بازسازی و آینده
برآورد شده که هزینه بازسازی غزه حدود ۷۰ میلیارد دلار خواهد بود. اما ابهام جدی در منابع مالی، ضمانت‌ها و نحوه مشارکت‌های بین‌المللی وجود دارد. کشورهای خلیج فارس و برخی شرکای بین‌المللی هنوز با مجموعه شرایط پیش‌نهادی (مانند حاکمیت فلسطینی مستقل، خلع سلاح حماس، حضور ناظران بین‌المللی) موافق نشده‌اند.
بنابر همه اینها، احتمال تقسیم نوار غزه، به لحاظ جغرافیایی و سیاسی، پیامدهای مهمی دارد: از منظر حقوقی، انسانی و فرهنگی. این احتمال که بخش‌هایی از غزه تحت کنترل دائم اسرائیل یا نیروی بین‌المللی باقی بماند، روی هویت، مقاومت، و چشم‌انداز بازسازی تأثیر خواهد گذاشت.
زنی مسن، بی‌صدا بر گاریِ آوارگی نشسته و آنچه از خانه و خاطراتش باقی مانده را حمل می‌کند... چشمانش به جاده‌ای دوخته شده که انتهایش را نمی‌داند
با قدم‌هایی سنگین از گرد و غبار و خستگی... در تاریکی آوارگی قدم می‌زنند و آنچه از زندگی‌شان باقی مانده را بر دوش می‌کشند، در حالی که نور ماشین پشت سرشان بیش از آنکه تاریکی را بزداید، فاجعه را آشکار می‌کند
آوارگی خانواده‌ها از شمال غزه به هر طریق ممکن ادامه دارد، خاطراتشان را با وسایل حمل و نقل مختلف حمل می‌کنند، در حالی که جزئیاتی را از خود به جا می‌گذارند که هرگز قابل جایگزینی نیستند
این تصویر، ازدحام عظیم چادرها در امتداد ساحل خان یونس در جنوب نوار غزه را نشان می‌دهد که نشان‌دهنده رنج عظیم آوارگانی است که در شرایط وخیم انسانی زندگی می‌کنند
لایه‌های معنوی و انسانی
تراژدی و امید؛ وقتی ساختارها تخریب می‌شوند، مردم نه‌تنها خانه‌شان را از دست می‌دهند، بلکه خاطره‌ها، جمع‌ها، معناها و امیدشان نیز آسیب می‌بیند. در این شرایط، «بازسازی» فقط مصالح و خطوط برق نیست، بلکه بازسازی معنایی است؛ بازگرداندن عزت، پیوند، هویت و تصویر فردی و جمعی. بسیاری از قربانیان، زنان، کودکان، سالمندان، نابینایان، یا گروه‌های حاشیه‌ای هستند.
مبارزه برای بقا
سخن پایانی
در مجموع، آخرین گزارش‌ها نشان می‌دهند که غزه در شرایط شکننده‌ای به‌سر می‌برد: خشونت کاهش یافته اما فروکش نکرده، امداد وجود دارد اما کافی نیست، بازسازی در چشم‌انداز هست اما شرایط آن پیچیده است، و آینده اجتماعی‌معنوی جامعه غزه نامطمئن است.
