نتانیاهو و رد نقش ترکیه در غزه؛ انگیزه‌ها و دلایل
در تحولی جدید در پرونده پساجنگ غزه، اسرائیل حضور ترکیه در هرگونه عملیات تثبیت‌کننده و روند بازسازی در نوار غزه را رد کرد؛ کارشناسان این تصمیم را نشانه نگرانی تل‌آویو از نفوذ سیاسی و نظامی ترکیه در منطقه می‌دانند.
به گزارش ایلنا به نقل از ارم‌نیوز، در تحولی جدید در پرونده پساجنگ غزه، دفتر نخست‌وزیری اسرائیل اعلام کرد که «ترکیه در غزه نقشی نخواهد داشت، نه اکنون و نه در آینده». بنیامین نتانیاهو همچنین مشارکت آنکارا در نیروی بین‌المللی موقت که قرار است برای تثبیت اوضاع در نوار غزه تشکیل شود را به طور کامل منتفی دانست.
این موضع اسرائیل به نظر می‌رسد پیامی دوگانه به واشنگتن و آنکارا باشد؛ در حالی‌که دولت دونالد ترامپ بر ضرورت مشارکت ترکیه در روند بازسازی و تضمین امنیت غزه تأکید می‌کند، تل‌آویو اصرار دارد که آنکارا به هیچ وجه در این روند حضور نداشته باشد.
اسرائیل دلیل مخالفت خود را روابط نزدیک رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، با جنبش حماس و همچنین «دشمنی ایدئولوژیک دیرینه» آنکارا با این کشور عنوان می‌کند. کارشناسان معتقدند که این تصمیم اسرائیل را نمی‌توان جدا از تنش‌های قضایی و سیاسی میان تل‌آویو و آنکارا تحلیل کرد؛ چرا که اخیرا دادگاه‌های ترکیه احکام بازداشت نتانیاهو و چند وزیر او را به اتهام «نسل‌کشی در غزه» صادر کرده‌اند.
تحلیلگران بر این باورند که موضع نتانیاهو همزمان با فشارهای خارجی و داخلی برای بازطراحی روند مدیریت پساجنگ غزه اتخاذ شده است؛ روندی که واشنگتن با طرح نیروی بین‌المللی تثبیت‌کننده قصد دارد به تدریج جایگزین حضور نظامی اسرائیل شود.
بدر الماضی، استاد علوم سیاسی، می‌گوید: «مخالفت اسرائیل با حضور ترکیه در غزه ریشه در نبود اعتماد عمیق بین دو طرف دارد و در سایه نخست‌وزیری نتانیاهو، پذیرش هرگونه نقش ترکیه غیرممکن شده است». وی اضافه می‌کند که علی‌رغم برخی روابط تجاری محدود، اسرائیل همواره به نفوذ منطقه‌ای ترکیه و نقش آن در پرونده فلسطین با تردید نگاه کرده است.
به گفته الماضی، اسرائیل معتقد است حضور ترکیه می‌تواند به تقویت حماس یا بازسازی ظرفیت‌های نظامی و سازمانی این جنبش در آینده منجر شود و بنابراین مخالفت تل‌آویو یک تصمیم صرفا سیاسی نیست، بلکه مسأله‌ای امنیتی و راهبردی محسوب می‌شود.
همچنین حسن جابر، تحلیلگر سیاسی، تأکید می‌کند که رد نقش ترکیه تلاشی برای حفظ کنترل کامل اسرائیل بر غزه و جلوگیری از ایجاد توازن سیاسی توسط یک قدرت منطقه‌ای مانند ترکیه است. به گفته او، این سیاست همچنین به نتانیاهو اجازه می‌دهد تا توجه افکار عمومی داخلی و انتقادات از عملکرد کابینه‌اش پس از هفتم اکتبر را به سمت تهدید خارجی و امنیتی منحرف کند.
از سوی دیگر، منابع دیپلماتیک خاطرنشان کرده‌اند که تصمیم نهایی درباره حضور ترکیه ممکن است تحت تأثیر شورای امنیت یا فشار کشورهای عربی و اسلامی قرار گیرد. واشنگتن نیز اعلام کرده است که حضور ترکیه می‌تواند نقش سازنده‌ای در هماهنگی با حماس و اجرای ترتیبات امنیتی و انسانی ایفا کند، اما قصد ندارد آن را بر اسرائیل تحمیل کند.
کارشناسان معتقدند این اختلاف مواضع اسرائیل و آمریکا نشان‌دهنده نگرانی تل‌آویو از نفوذ سیاسی و نمادین ترکیه در غزه و جهان اسلام است، به ویژه آنکه برافراشته شدن پرچم ترکیه می‌تواند اعتبار سیاسی اردوغان را افزایش دهد.
