کییف رویای عضویت در ناتو را کنار گذاشت؛ عقبنشینی تاکتیکی یا ریسک امنیتی بزرگ؟
دولت اوکراین اعلام کرد که در ازای دریافت تضمینهای امنیتی از آمریکا و اروپا، آماده است هدف عضویت در ناتو را بهطور موقت کنار بگذارد. کارشناسان هشدار میدهند این تصمیم میتواند امنیت و ثبات منطقه را به خطر بیندازد.
به گزارش ایلنا، روزنامه فایننشال تایمز نوشت: دولت اوکراین به رهبری ولودیمیر زلنسکی اعلام کرده است که در ازای دریافت تضمینهای امنیتی از سوی ایالات متحده و کشورهای اروپایی، آمادگی دارد هدف عضویت در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را بهطور موقت کنار بگذارد.
بر اساس این گزارش، این تصمیم بهعنوان یک عقبنشینی راهبردی تلقی میشود، اما در عین حال میتواند خطرات قابلتوجهی برای امنیت و ثبات منطقه به همراه داشته باشد.
بر اساس این گزارش، تصمیم اوکراین در چارچوب تحرکات فشرده پیش از مذاکرات برلین اتخاذ شده و تحت فشار استیو ویتکاف و جرد کوشنر، نمایندگان ویژه رئیسجمهور آمریکا صورت گرفته است. این مقامات از کییف خواستهاند برای نزدیککردن دیدگاهها با متحدان اروپایی، پذیرش برخی مصالحههای دشوار، از جمله عقبنشینی از بخشهایی از خطوط مقدم در مناطق تحت کنترل روسیه، را مدنظر قرار دهد.
زلنسکی تأکید کرده است که اوکراین انتظار دارد تضمینهای دو جانبهای مشابه «ماده ۵» منشور ناتو دریافت کند تا در صورت هرگونه حمله، حفاظت لازم برای کشور فراهم شود. او این اقدام را به عنوان یک «تسویه حساب راهبردی» از سوی کییف توصیف کرده است.
با این حال، پاسخ آمریکا به پیشنهادهای اوکراین همچنان روشن نیست. در مقابل، روسیه هرگونه مصالحه را رد کرده و با تأکید بر تسلط کامل خود بر مناطقی مانند دونباس، هر سناریویی مبتنی بر توقف درگیریها و تثبیت خطوط مقدم مشابه وضعیت شبهجزیره کره را مردود میداند.
کارشناسان سیاسی معتقدند حساسترین نقطه در مذاکرات، پیشنهاد ایجاد منطقه آزاد اقتصادی در شرق اوکراین است که مستلزم خروج نیروهای اوکراینی از «حلقه دفاعی» اطراف شهرهای جزئی تحت اشغال است. زلنسکی این طرح را ناعادلانه توصیف کرده و پرسیده است چرا چنین استانداردی برای نیروهای روسی اعمال نمیشود.
ناظران هشدار میدهند که اوکراین هماکنون میان کنار گذاشتن هدف عضویت در ناتو برای دریافت تضمینهای غربی و مقاومت سختگیرانه روسیه در توازن است؛ موضوعی که برلین را در آستانه یک آزمون دیپلماتیک سرنوشتساز برای تعیین مسیر جنگ و صلح در شرق اروپا قرار داده است.
در همین حال، در اروپا، فردریش مرتس، صدر اعظم آلمان، در تلاش است پس از بهحاشیهراندهشدن در برابر ابتکارات واشنگتن، نقش و نفوذ خود را در روند مذاکرات بازیابد. مقامهای اروپایی هشدار دادهاند که شکست اوکراین میتواند به آزمونی مستقیم برای امنیت قاره اروپا تبدیل شود؛ هشداری که یادآور تجربه تلخ غرب در برابر سیاستهای توسعهطلبانه آلمان نازی در سال ۱۹۳۸ است.