مصر به لبنان هشدار داد: خلع سلاح حزب‌الله یا جنگ تمام‌عیار
در حالی که لبنان روزهای حساس و پرتنشی را پشت سر می‌گذارد، پیام‌های خارجی یکی پس از دیگری به بیروت می‌رسد؛ پیام‌هایی که همگی بر این نکته تأکید دارند که اسرائیل خود را برای مرحله‌ای جدید از تنش‌زایی آماده کرده و منطقه در آستانه دوره‌ای پرخطر قرار گرفته است.
به گزارش ایلنا به نقل از «الاخبار»، سفر اخیر بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر به لبنان ـ که یک ماه پس از سفر رئیس دستگاه اطلاعات قاهره انجام شد ـ موجی از واکنش و نگرانی را در میان محافل سیاسی و امنیتی لبنان برانگیخته است.
چرخش آشکار قاهره: از «تعلیق سلاح» تا «خلع کامل سلاح»
بر پایه اظهارات منابع بلندپایه لبنانی، پیش از سفر عبدالعاطی، مصر طرحی را به بیروت منتقل کرده بود که بر «تعلیق کارکرد سلاح مقاومت» و تعهد به عدم انجام عملیات علیه اسرائیل متمرکز بود؛ طرحی که در مقابل، خروج تدریجی ارتش اسرائیل از برخی نقاط اشغالی و آزادی تعدادی از اسرا را وعده می‌داد.
اما محتوای طرحی که وزیر خارجه مصر این‌بار با خود به بیروت آورد، بسیار متفاوت و فراتر از انتظار مسئولان لبنانی بوده است.
اما آنچه وزیر خارجه مصر به بیروت آورد، کاملا متفاوت بود. به گفته منابع، قاهره این‌بار نه از «تعلیق» بلکه از «خلع کامل سلاح» در جنوب رود لیتانی و آغاز روند خلع سلاح در شمال لیتانی سخن گفته است. این تغییر جهت، از نگاه مسئولان لبنانی، نشان‌دهنده هماهنگی آشکار مصر با خواسته‌های تل‌آویو و واشنگتن است.
عبدالعاطی در دیدارهای جداگانه با رئیس‌جمهور جوزف عون، نبیه بری، رئیس پارلمان و نخست‌وزیر نواف سلام تأکید کرده که اسرائیل «تصمیم خود را برای یک عملیات گسترده علیه لبنان گرفته است» و در صورت عدم تسلیم حزب‌الله، «هیچ سقفی برای میزان حمله وجود نخواهد داشت.»
یک منبع سیاسی حاضر در این نشست‌ها می‌گوید: «وزیر خارجه مصر با صراحت اعلام کرد که بر اساس آنچه از مقامات اسرائیلی شنیده، حمله احتمالی آینده تنها به حملات هوایی محدود نخواهد بود، بلکه شامل یورش زمینی و هدف قرار دادن صدها نقطه از پیش تعیین‌شده خواهد شد.»
غافلگیری بیروت
در حالی که انتظار می‌رفت مصر نقش یک میانجی بی‌طرف را بر عهده بگیرد، موضع‌گیری عبدالعاطی در بیروت از نگاه بسیاری از مقامات لبنانی نشانه‌ای از «همسویی آشکار با مطالبات اسرائیل» بود. برخی مسئولان نیز با تعجب گفتند عبدالعاطی «هیچ پاسخی به پیشنهادهای لبنان نداشت» و تنها «شروط مطرح‌شده از سوی تل‌آویو» را منتقل کرد. رئیس‌جمهور لبنان نیز در واکنش، تأکید کرده است: لبنان به تمام مفاد توافق توقف خصومت پایبند است و ارتش برنامه مشخصی برای ساماندهی سلاح در کشور دارد.» اما این پاسخ مانع از فشارهای لفظی عبدالعاطی نشد.
اصرار بر مذاکرات مستقیم در قاهره
یکی از محورها‌ی بحث‌برانگیز در سفر عبدالعاطی، دعوت مستقیم به آغاز مذاکرات بیروت و تل‌آویو در قاهره و آن هم «تحت نظارت آمریکا و عربستان» بود؛ پیشنهادی که از دید بسیاری در لبنان، نه یک میانجی‌گری، بلکه تلاشی برای پیشبرد پروژه عادی‌سازی جدید محسوب می‌شود.
تحلیل‌ها نشان می‌دهد فشارهای اخیر قاهره بر بیروت، بیش از آنکه در چارچوب دغدغه‌های لبنان باشد، ریشه در نگرانی‌های جدی مصر از احتمال شعله‌ور شدن دوباره درگیری‌ها در غزه دارد. به گفته منابع مطلع، دستگاه دیپلماسی و امنیتی مصر بیم آن دارد که هرگونه برخورد نظامی میان حزب‌الله و اسرائیل، توافق فعلی غزه را متزلزل کرده و سناریوهایی بسیار خطرناک را فعال کند؛ از جمله:
- طرح‌های تل‌آویو برای انتقال اجباری فلسطینیان به صحرای سینا
- احتمال ورود رهبران مقاومت غزه به خاک مصر در صورت فروپاشی ترتیبات امنیتی
- بروز درگیری‌های مرزی که قاهره را ناگزیر به پاسخ دهد
بر این اساس، ناظران معتقدند قاهره می‌کوشد از طریق فشار بر لبنان، از هرگونه گسترش تنش جلوگیری کرده و همزمان توافق غزه و منافع راهبردی خود را حفظ کند.
از این رو، مصر با فشار گسترده بر لبنان می‌کوشد به «هر قیمتی» شده تنش شمال فلسطین اشغالی را کنترل کند.
ایران: حمایت از مقاومت ادامه دارد
در سوی دیگر، ایران نیز به‌صراحت موضع گرفته است. علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر معظم انقلاب، در سخنانی تأکید کرد: «حزب‌الله امروز برای لبنان مهم‌تر از نان شب مردم است و ایران حمایت از این جریان را ادامه خواهد داد. نزع سلاح حزب‌الله، لبنان را در برابر تجاوزات اسرائیل بی‌دفاع می‌گذارد.»
اسرائیل: تهدید به جنگ و بازنگری در مرزهای دریایی
همزمان، یسرائیل کاتس، وزیر جنگ اسرائیل اعلام کرده اگر حزب‌الله سلاح خود را تسلیم نکند «اسرائیل چاره‌ای جز اقدام نظامی ندارد». او همچنین از احتمال «بازنگری در توافق مرزهای دریایی با لبنان» خبر داده است.
مرکز امنیتی «ألما» نیز در گزارشی تازه، وضعیت لبنان را «پوسته‌ای خالی» توصیف کرده و مدعی شده حزب‌الله همچنان توان نظامی قابل توجهی دارد.
مجموع سفرها، پیام‌ها و تهدیدها نشان می‌دهد که مرحله‌ای جدید از فشار هماهنگ غربی ـ عربی بر لبنان آغاز شده است؛ فشاری که هدف اصلی آن، تغییر معادله قدرت داخلی از طریق خلع سلاح مقاومت و ایجاد مسیر برای توافقی مطابق با خواسته‌های تل‌آویو است.
اما مقاومت لبنان و موضع تهران نشان می‌دهد که این مسیر، برخلاف انتظار برخی بازیگران خارجی، نه ساده است و نه بدون هزینه.
