بیگدلی در گفتوگو با ایلنا:
خروج آمریکا از یونسکو ریشه در تفکر ضدنهادی ترامپ دارد/ سیاست خارجی واشنگتن تحت فشار شدید لابیهای اسرائیل است

کارشناس مسائل آمریکا گفت: بیاعتنایی ایالات متحده و خروج از زیرمجموعههای سازمان ملل اعتبار و جایگاه آن را خدشهدار میکند.
علی بیگدلی، کارشناس مسائل منطقه در تشریح دلایل خروج ایالات متحده از یونسکو در گفتوگو با ایلنا اظهار کرد: خروج آمریکا از یونسکو و عدم تمدید ویزای یکی از اعضای برجسته سازمان ملل در اسرائیل، که در پی هشدارهای مکرر دبیرکل و نهادهای مختلف سازمان ملل به اسرائیل بابت رفتارهای خشونتآمیزش در قبال غزه رخ داد، از جمله نشانههای اختلافات عمیق میان آمریکا و اسرائیل با نهادهای بینالمللی است. این تنشها، بهویژه در دانشگاههای آمریکا و سپس در اروپا به شکل اعتراضها و نارضایتیهای گسترده نسبت به عملکرد اسرائیل در غزه بروز پیدا کرد و این موضوع نهتنها فضا را علیه اسرائیل، بلکه علیه آمریکا نیز متشنجتر کرد اما این تنها بخشی از ماجراست. بخش دیگر آن، به عملکرد شخص ترامپ مرتبط است. او در دور اول ریاستجمهوریاش نیز چنین اقداماتی از جمله خروج از سازمانهای بینالمللی مانند توافق اقلیمی پاریس و دیوان کیفری بینالمللی را در دستور کار قرار داد. هدف ترامپ در واقع اجرای سیاستی موسوم به کاهش هزینههای دولت بود که شامل کاهش مالیات صاحبان صنایع میشد، به امید آنکه آنها تمایل بیشتری به سرمایهگذاری در آمریکا داشته باشند. هدف از این رویکرد، افزایش اشتغال و ثروتمندتر شدن آمریکا بود؛ هرچند این سیاستها تاکنون نتایج مطلوبی نداشته و همچنان مشکلات اقتصادی هم در آمریکا و هم در کشورهای اروپایی مشهود است.
وی ادامه داد: از این جهت، این قبیل تصمیمات نظیر خروج از یونسکو، اگرچه ممکن است در ظاهر واکنش سیاسی به نظر برسند، اما خروجی تعیینکنندهای نداشتهاند. سازمان ملل به عنوان نهاد حامی ملتها، ملزم به دفاع از مردم غزه و حمایت از مدافعان آنهاست، اما مشکل اینجاست که اغلب اسناد و قطعنامههای این نهاد با بیتوجهی روبهرو است و اسرائیل نیز معمولاً توجهی به مصوبات شورای امنیت ندارد. بنابراین، این اقدامات برای اسرائیل اهمیتی چندانی ندارد. از سوی دیگر، ترامپ نهتنها با نهادگرایی مخالفت دارد، بلکه بهدنبال کاهش نقش دولت و بار مالی آن نیز هست؛ رویکردی که از دور اول ریاستجمهوریاش نیز مشهود بوده است. اتفاق مشابهی در سال ۲۰۱۷ نیز رخ داد؛ ترامپ رسماً اعلام کرد از یونسکو خارج میشود و همچنین از توافق آبوهوایی پاریس نیز کنارهگیری کرد. در پسزمینه این رویکرد اما در شرایط کنونی مسأله حمایت از اسرائیل قرار دارد؛ حمایتی که ریشه در سیاست خارجی آمریکا دارد و به نظر میرسد در دوره ترامپ شدت گرفته است. بسیاری معتقدند این وضعیت، اعتبار و جایگاه سازمان ملل و نهادهای تابعه آن را خدشهدار میکند. درواقع، سازمان ملل در سال ۱۹۴۶ و پس از جنگ جهانی دوم، در فضایی شکل گرفت که کشورها از تکرار فجایع آن دوران بیمناک بودند. هدف این بود که نهادی قدرتمند برای جلوگیری از جنگها و استعمار شکل بگیرد که آمریکا نقش عمدهای در تأسیس و حمایت از این نهاد داشت.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: از زمان حاکم شدن نظام دوقطبی و سپس فروپاشی آن، قدرت و نفوذ سازمان ملل کاهش یافت. اکنون که جهان در وضعیتی بیثبات و بحرانی بهسر میبرد، طبیعی است که توان و نفوذ سازمان ملل به شدت کاهش یافته و آمریکا نیز عملاً پشتیبانی مؤثر خود از این نهاد را کنار گذاشته است. همین موضوع باعث شده اعتبار نهادهای بینالمللی، نسبت به دوران پس از جنگ جهانی دوم، بهشدت افت پیدا کند. به طور کلی سیاستها و رفتارهای سیاسی ترامپ، چه در حوزه سیاست داخلی و چه در عرصه بینالملل، بهویژه در تعامل با نهادهای بینالمللی و در محوریت با اسرائیل، به سطحی از حمایت رسیده که بسیاری آن را بیسابقه میدانند. هرچند در دورههای مختلفی حمایتهایی از اسرائیل دیده شده، اما تحلیلگران معتقدند ترامپ بهصورت بیمحابا و تمامقد از نتانیاهو، کابینه او و عملکردهای بحثبرانگیزش حمایت میکند. نمونه بارز این حمایتها، نحوه برخورد با توزیع کمکهای بشردوستانه در غزه است؛ کمکهایی که اغلب توسط اسرائیل توقیف یا محدود میشود.
وی افزود: در شرایط کنونی این سوال مطرح است که روند حمایتها تا کجا میتواند ادامه پیدا کند؟ بهویژه که در داخل اسرائیل نیز اعتراضاتی علیه کابینه نتانیاهو شکل گرفته و برخی از اشخاص استعفا دادهاند. چهرههایی چون لاپید، گانتز و غیره نیز خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شدهاند. در این میان، باید توجه داشت که ترامپ اساساً با حمایت لابیهای اسرائیل به قدرت رسید. با توجه به شکافی که میان او و بایدن به وجود آمد، این لابیها هزینههای سنگینی برای بهقدرت رسیدن ترامپ پرداختند. جنگ اخیر ۱۲ روزه، روزانه نزدیک به یک میلیارد دلار برای اسرائیل هزینه در پی داشت؛ رقمی که اقتصاد اسرائیل بهتنهایی قادر به تأمین آن نیست و نشان میدهد که لابیهای قدرتمند یهودی در تأمین این هزینهها نقش دارند. از طرف دیگر، نتانیاهو حیات سیاسی خود را در گرو تداوم جنگ میبیند. تا زمانی که جنگ ادامه دارد، هیچکس در داخل اسرائیل قدرت ایجاد جبههای جدی علیه او را نخواهد داشت. او با استفاده از فضای جنگ، موضوعات قضایی و اتهامات مالی خود و همسرش را به حاشیه رانده است. حتی مقامات قضایی اسرائیل اعلام کرده بودند که ترامپ حق دخالت در امور قضایی اسرائیل را ندارد.
بیگدلی در پایان خاطرنشان کرد: نکته دیگر اینکه ترامپ تهدید کرده بود بودجه دانشگاههایی چون هاروارد را بهدلیل برگزاری تظاهرات ضداسرائیلی کاهش میدهد؛ اقدامی که نشان میدهد سیاستهای او نهفقط در سطح دولتی، بلکه در حوزههای علمی و اجتماعی نیز به نفع اسرائیل اعمال میشود. مجموعه این عوامل باعث شده که محبوبیت ترامپ بهسرعت کاهش یابد. بر اساس آمارهای موجود میزان محبوبیت او به ۴۳ درصد کاهش یافته و حتی در بهترین حالت، نهایتاً به ۴۸ درصد رسیده است. ترامپ عملاً نتوانسته به وعدههای انتخاباتیاش جامه عمل بپوشاند، اما همچنان تحت فشار شدید لابیهای اسرائیل به اقداماتش ادامه میدهد.