اروپا در آستانه جنگ هسته‌ای؛ هشدار عطوان درباره ۱۰۰۰ روز سرنوشت‌ساز
تحلیلگر سرشناس جهان عرب، با هشدار نسبت به تحولات خطرناک در قاره اروپا تاکید کرد: این قاره در آستانه جنگی واقعی و ویرانگر قرار دارد؛ جنگی که ممکن است طی هزار روز آینده با تصمیم پوتین برای دفاع از منافع روسیه در برابر تهدیدات غرب، شعله‌ور شود.
به گزارش ایلنا، عبدالباری عطوان، تحلیلگر برجسته جهان عرب، در سرمقاله روزنامه فرامنطقه‌ای «رای الیوم» نوشت: اروپا این روزها در آستانه یک جنگ واقعی هسته‌ای قرار گرفته است؛ جنگی که ممکن است ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در پاسخ به تهدیدات غرب و در چارچوب دفاع از خود، طی هزار روز آینده آغاز کند. روزنامه فرانسوی «لو فیگارو» نیز هشدار داده است که اروپا اکنون در موقعیتی شکننده و تنها ایستاده است؛ چرا که آمریکا عملا از حمایت آن دست کشیده و رئیس‌جمهور دونالد ترامپ بدون هماهنگی با اروپایی‌ها، به‌طور پنهانی کانال‌های مذاکره با مسکو را گشوده است. همزمان، ترامپ با تشدید فشارهای اقتصادی و آغاز یک جنگ تجاری سخت علیه قاره اروپا، می‌کوشد کسری تجاری کشورش را به بهای ضربه زدن به اقتصاد اروپا جبران کند.
در این میان، چهار عامل کلیدی می‌تواند جنگ هسته‌ای احتمالی را شعله‌ور کند:
اول: موفقیت صنعت دفاعی روسیه در آزمایش موشک «بورویست‌نیک» است که به موتور هسته‌ای مجهز شده است. به گفته منابع روسی، این موشک قادر است ۱۴ هزار کیلومتر را در ۱۵ ساعت طی کند، تمامی سامانه‌های راداری را پشت سر بگذارد و مدت طولانی در هوا پرواز کند؛ به نحوی که گویی یک «راکتور هسته‌ای پرنده» است.
دوم: برخی دولت‌های اروپایی با تصمیم به آزادسازی دارایی‌های روسیه در بانک‌های غربی و انتقال آن‌ها به اوکراین- به ارزش اولیه ۱۶۳ میلیارد دلار- اقدامی تحریک‌آمیز انجام دادند. این اقدام نقض آشکار قوانین مالی بین‌المللی است؛ چرا که روسیه کشوری است که نمی‌توان به سادگی آن را مهار کرد.
سوم: سفر ترامپ به شرق آسیا- مالزی، ژاپن و کره‌جنوبی- با هدف مذاکره با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین درباره کاهش تجارت، تعرفه‌ها و بحران تایوان انجام شد. این سفر می‌تواند گامی برای تلاش آمریکا در جدا کردن چین از روسیه (بر اساس نظریه کیسینجر) باشد، اما موفقیت این سیاست هنوز تضمین‌شده نیست.
چهارم: تحریم‌های جدید غذایی و انرژی که آمریکا و اروپا علیه روسیه اعمال می‌کنند، با هدف کاهش درآمدهای صادرات انرژی و تضعیف توان مالی این کشور در ادامه جنگ است. این اقدامات می‌تواند روسیه را وادار به واکنش شدید، از جمله استفاده از توان هسته‌ای، کند.
بیانیه مسکو درباره آزمایش موشک کروز هسته‌ای «بورویست‌نیک» ضربه‌ای سنگین به آمریکا و اروپا بود. این اقدام پاسخی به لغو نشست ترامپ- پوتین در مجارستان و نیز برنامه آمریکا برای ارسال موشک‌های دوربرد تاماهاوک به اوکراین است؛ اقدامی که اگر به حمله‌ای علیه مسکو منجر شود، می‌تواند به منزله اعلان رسمی جنگ از سوی غرب تلقی شود.
نویسنده در ادامه به شخصیت ترامپ اشاره می‌کند و او را مردی نامطمئن، دودل و گاه ناپخته می‌داند، در برابر دو رقیب قدرتمند یعنی روسیه و چین که بر میدان بازی تسلط دارند. به باور نویسنده، چین توانسته در جنگ تجاری پاسخ متقابل دهد و این نبرد را تا دستیابی به اهداف خود ادامه دهد، در حالی‌که تلاش ترامپ برای تکرار تجربه ایجاد شکاف میان روسیه و چین (همان روش کیسینجر) با تردیدهای جدی روبه‌رو است؛ زیرا ترامپ نه نیکسون است و مارکو روبیو، وزیر خارجه‌اش نیز تجربه و توانایی کیسینجر را ندارد و شرایط بین‌المللی امروز با گذشته متفاوت است.
در مقابل، قدرت اقتصادی و نظامی چین با سرعتی شگفت‌آور رو به گسترش است؛ فناوری، هوش مصنوعی، و سایر زمینه‌ها، آن را تافته‌ای جدابافته در برابر آمریکا کرده‌اند. مقاومت چین در وضعیت فعلی، «اسطوره‌ای» است و ثمرات آن در شتاب فزاینده ظاهر خواهد شد.
نویسنده هشدار می‌دهد که همان‌گونه که گرسنگی آلمان در دهه‌های پایانی قرن بیستم زمینه‌ساز ظهور نازیسم شد، تضعیف و تحقیر روسیه نیز می‌تواند راهی برای شعله‌ور شدن جنگ هسته‌ای در جهان باشد. روسیه بزرگ‌ترین ذخیره کلاهک‌های هسته‌ای دنیا را در اختیار دارد- بیش از ۶۵۰۰ کلاهک-، و در دفاع از خود در برابر هرگونه تجاوز تردید نخواهد کرد. به گفته دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت ملی روسیه، «قدرت‌های هسته‌ای شکست‌ناپذیرند».
عطوان در پایان نوشتار خود یادآور می‌شود که ناتو و آمریکا هرگز انتظار حمله روسیه به اوکراین را نداشتند و بر این باور بودند که تحریم‌ها و فشارهای مالی، روسیه را زمین‌گیر خواهند کرد؛ اما این اقدامات نتوانست کشور را تضعیف کند و جنگ و بحران همچنان ادامه یافت.
