بیگدلی در گفت‌وگو با ایلنا تشریح کرد:
دلایل سیاسی – نظامی احتمال تحویل جنگنده‌های اف ۱۶ آمریکا به ترکیه/ ابعاد خودداری واشنگتن از برهم زدن توازن قوا در منطقه
کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: مواضعی که در شرایط کنونی از سوی ایالات متحده و به خصوص کنگره این کشور مخابره شده نشان می‌دهد که ترکیه در میان نمایندگان دستگاه مقنن آمریکا چندان وجهه خوبی ندارد و ممکن است تحویل جنگنده‌ها از سوی آنها تایید نشود.
«علی بیگدلی» کارشناس مسائل بین‌الملل در تشریح دلایل بروزرسانی جنگنده‌های اف-۱۶ ترکیه توسط آمریکا و احتمال ارسال این جنگنده‌های به آنکارا توسط واشنگتن در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: در شرایط عادی اگر به وضعیت دولت ترکیه نگاه کنیم، به صورت واضح به این نتیجه می‌رسیم که هیچگاه سرنوشت ریاست جمهوری این کشور تا به امروز به این حد مبهم و پیچیده نبوده است. بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی رسانه‌ها و مؤسسات نظرسنجی ترکیه و برخی دیگر از نهادهای مربوط به تهیه و برآورد نظرسنجی در خارج از ترکیه، اردوغان چیزی در حدود ۳۸.۶ درصد رضایت عمومی را کسب کرده اما در مقابل کمال قلیچداراوغلو که به عنوان رقیب اصلی اردوغان به حساب می‌آید، وضعیت نسبتاً بهتری دارد. اگرچه اردوغان در برهه‌های زمانی گوناگون توانست اوضاع اقتصادی کشورش را روبه‌راه کند، اما به نظرم شرایط فعلی او هم در داخل و هم در خارج از ترکیه چندان جالب نیست.
وی ادامه داد: به یاد داریم که ترکیه و شخص اردوغان در سال ۲۰۱۷ به دلیل خریداری کردن سامانه پدافند موشکی اس- ۴۰۰ از روسیه، علنا وارد یک نزاع مشخص با آمریکا و ناتو شد که در نهایت ایالات متحده اعلام کرد که ترکیه را از برنامه ساخت جنگنده‌های اف- ۳۵ کنار گذاشته است. در ادامه این روند شاهد آن بودیم که ترکیه بحث حفاری‌ها و اکتشافات در پهنه آبی یونان را کلید زد که همان‌موقع فرانسوی‌ها به این اقدام آنکارا اعتراض کردند و تقابل تا مخابره پیام‌های نظامی هم پیش رفت. بدون تردید زلزله اخیر در مناطق شرقی این کشور هم باعث شد تا وجهه حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان زیر سوال برود و مجموع این مسائل او را تحت فشار قرار داده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: آنچه در شرایط فعلی و در زمانی که حدوداً ۲۰ روز به انتخابات ریاست جمهوری ترکیه زمان باقی مانده، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند مسأله تحویل جنگنده‌های اف- ۱۶ و همچنین کیت‌های مدرنیزاسیون و به روزرسانی این جنگنده‌ها به ترکیه است که نشان می‌دهد شاید ایالات متحده در مورد حمایت نظامی از ترکیه تجدیدنظر کرده است. واقعیت غیرقابل کتمان این است که اردوغان در داخل ترکیه با مشکلات متعددی روبه‌رو است و حالا کار به جایی رسیده که او مجددا اعلام کرده که خواهان بازنگری در قانون اساسی ترکیه است. بر همین اساس به باور من تحویل جنگنده‌های اف ۱۶ به ترکیه را نمی‌توان یک مؤلفه مثبت برای اردوغان در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دانست.
وی افزود: معتقدم که این قرارداد یک توافق نظامی دو جانبه است که سال‌ها قبل میان دو طرف مورد مذاکره قرار گرفته است اما در این میان به روزرسانی جنگنده‌های اف- ۱۶ ترکیه را باید یک بحث تشویقی دانست؛ به صورتی که ترکیه اخیراً با عضویت فنلاند در ناتو موافقت کرد و به نظر می‌رسد که ایالات متحده (به عنوان هدایت کننده اصلی ناتو) برای آنکه ترکیه را نسبت به عضویت سوئد در ناتو تشویق کند و موانع موجود را کنار بزند، اقدام به ارسال کیت‌های مدرنیزاسیون جنگنده‌های اف- ۱۶ ترکیه کرده که رقم آن چیزی در حدود ۲۶۰ میلیون دلار اعلام شده است.
بیگدلی گفت: در این میان باید به جنگنده‌های اف- ۳۵ هم اشاره کنیم. واقعیت این است که سه متحد اصلی آمریکا در منطقه اعم از اسرائیل، امارات و ترکیه خواهان دریافت جنگنده‌های اف- ۳۵ از آمریکا هستند که صرفاً تل‌آویو توانسته است چندین فروند از آنها را در اختیار خود داشته باشد. این موضوع به خوبی نشان می‌دهد جایگاه نیروی هوایی اسرائیل در ساختار نظامی ایالات متحده و همچنین راهبردهای کلان واشنگتن نسبت به دو متحد دیگر ارجحیت بیشتری دارد. در این بین مقام‌های ترکیه اعلام کردند که در بحث تحویل جنگنده‌های اف- ۱۶ از سوی آمریکا به این کشور گشایش‌هایی صورت گرفته است که به نظرم این موضوع بستگی به نظر و نوع نگاه کمیته روابط خارجی و همچنین کمیته نظامی کنگره آمریکا دارد. داده‌ها و مواضعی که در شرایط کنونی از سوی ایالات متحده و به خصوص کنگره این کشور مخابره شده نشان می‌دهد که ترکیه در میان نمایندگان دستگاه مقنن آمریکا چندان وجهه خوبی ندارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: علاوه بر تمام این مسائل معتقدم آمریکا به خوبی می‌داند که به هیچ وجه نباید تعادل نظامی منطقه را برهم بزند؛ چراکه تسلیح اسرائیل، عربستان، امارات، ترکیه و سایر کشورهای منطقه در کنار یکدیگر می‌تواند توازن قوا در خاورمیانه و حاشیه خلیج‌فارس را دگرگون کند. به همین جهت فکر نمی‌کنم به این زودی جنگنده‌های اف- ۱۶ آمریکا در اختیار ترکیه قرار بگیرد. به همین دلیل معتقدم مسأله این جنگنده‌ها نمی‌تواند ارتباط مستقیمی با انتخابات ریاست جمهوری ترکیه و همچنین افزایش وجهه سیاسی اردوغان داشته باشد. این در حالی است که نه تنها اردوغان بلکه هم تیمی‌های او هم به دنبال آن هستند تا بتوانند روابط عمیق‌تری با کشورهایی مانند عربستان، مصر و غیره ایجاد کنند و به همین دلیل باید بگویم که مسأله انتخابات ریاست جمهوری ترکیه و موضوعاتی حاشیه آن یک امر پیچیده به حساب می‌آید.
گفت‌وگو: فرشاد گلزاری
