ایلنا از قزوین گزارش می‌دهد؛
قانون باید حقوق شخصی افراد را هم به رسمیت بشناسد/غربالگری عامل کاهش جمعیت نیست/تولد جنین‌هایی که نیازمند مراقبت‌های ویژه هستند بار مالی و عاطفی دارد
اساس غربالگری بر این بوده که جنین‌های دارای مشکل شناسایی شده تا فرزندان سالمی به دنیا بیایند؛ چرا که تولد جنین‌های با اختلالات خاص که نیازمند مراقبت‌های ویژه هستند بار مالی و عاطفی و اجتماعی را به همراه دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا در قزوین، جمعیت یکی از مواردی است که از آن به عنوان چالش و بحران یاد می‌کنند و این موضوع بویژه در سال‌های اخیر مورد تاکید قرار گرفته و در همین راستا قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با 73 ماده در مجلس به تصویب رسید؛ قانونی که توسط کاربران فضای مجازی و فعالان خانواده و زنان مورد نقد قرار گرفت؛ البته در مقابل، حمایت‌هایی هم از این طرح صورت گرفت.
برخی امتیازات و تغییراتی که در این قانون مد نظر قرار گرفته جنبه حمایتی دارد و می‌توان از آن‌ها دفاع کرد، اما مواردی هم هستند که قابل نقد و بازبینی مجدد است.
نرخ رشد جمعیت قزوین پایین‌تر از میانگین کشوری
در استان قزوین هم تعداد جمعیت یک چالش بشمار می‌آید، براساس آخرین سرشماری که در سال 1395 صورت گرفت استان قزوین دارای یک میلیون و 303 هزار نفر جمعیت است اما تولد در برخی سال‌ها روند کاهشی داشته است.
حسن صومی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در قزوین گفت: در سال 1399 تعداد 14 هزار و 769 ولادت در استان ثبت شده که این میزان در سال 1400 با افزایش 2.6 درصدی در سال 1400 به 15 هزار و 158 نفر رسید و نسبت جنسی هم 109 بود و در مقابل ولادت 100 نوزاد دختر 109 نوزاد پسر به دنیا آمد.
مدیرکل ثبت احوال استان قزوین ادامه داد: همچنین در سال 99 8 هزار و 675 فوت در استان به ثبت رسید که این میزان در سال 1400 با کاهش 0.4 درصدی به 8 هزار و 675 نفر رسید و نسبت جنسی در آمار فوت هم 122 بود و در مقابل فوت هر 100 زن فوت 122 مرد به ثبت رسید.
همچنین صومی در یکم خرداد ماه در گفت‌وگوی ویژه خبری اعلام کرده بود که نرخ رشد جمعیت استان با عدد 0.5 درصد پایین‌تر از میانگین کشوری قرار دارد؛ البته پس از ابلاغ سیاست‌های جمعیتی افزایش جمعیت داشتیم که نسبت به مدت گذشته رقم پایینی است.
تغییر نگرش و سبک زندگی عاملی تاثیرگذار در فرزند آوری
مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به اینکه نرخ رشد جمعیت در استان قزوین پایین‌تر از میانگین کشوری است، گفت:در سال‌های گذشته فعالیت‌هایی در راستای جمعیت صورت گرفته که پس از ابلاغ قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده، این اقدامات منسجم و هدفمند شده‌اند و به منظور تسهیل اجرای این قانون، قرارگاه جوانی جمعیت در استانداری‌ها شکل گرفت که نظارت بر حسن اجرای قوانین را بر عهده داشته و نقش تسهیلگر دارد.
وی در ادامه با بیان اینکه بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، جمعیت با موضوعات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در ارتباط است گفت: تغییر نگرش و سبک زندگی افراد بیشتر از مسائلی مانند اقتصاد در گرایش به فرزند آوری تأثیرگذار است.
این مسئول ادامه داد: امروزه شاهد هستیم برخی از خانواده‌ها با وضعیت اقتصادی مطلوب، تمایلی به فرزندآوری ندارند، در این راستا دستگاه‌های اجرایی مکلفند بر مبنای وظایف خود، اهتمام بیشتری داشته و تبلیغات محیطی و رسانه‌ای در این حیطه حائز اهمیت است.
علیخانی با اشاره به ضرورت تبیین صحیح موضوع جمعیت، گفت: باید توجه داشت که پیری جمعیت، فرزندان‌مان را در آینده دچار مشکلات عدیده‌ای از نظر عاطفی و آرامش روانی خواهد کرد.
وی با تأکید بر لزوم فعالیت نیروهای مردمی و معتمدین محله‌ها، در تبیین هر چه بهتر و پیشبرد اهداف قانون جوانی جمعیت گفت: نیروهای مردمی در برون رفت از بحران‌ها مؤثر بوده و با بهره‌گیری از این سرمایه می‌توان کارهای شاخصی انجام داد.
قوانینی که مورد نقد قرار گرفتند
محدودیت در توزیع اقلام پیشگری از بارداری و تست غربالگری یکی از مواردی است که در قانون جوانی جمعیت درج شده که از قضا مورد نقدهای بسیار زیادی هم قرار گرفته است.
در تبصره۲، ماده 53 این قانون عنوان شده: از زمان لازم‌الاجراءشدن این قانون هرگونه توصیه به مادران باردار توسط کادر بهداشت و درمان یا تشویق یا ارجاع از سوی درمانگران به تشخیص ناهنجاری جنین مجاز نبوده و صرفاً در قالب تبصره (۳) این ماده مجاز است.
در تبصره ۳ هم عنوان شده: آزمایش غربالگری و تشخیص ناهنجاری جنین صرفاً به درخواست یکی از والدین و با تشخیص پزشک متخصص، مبنی بر احتمال قابل توجه نسبت به وجود عارضه جدی در جنین، یا خطر جانی برای مادر یا جنین و یا احتمال ضرر جدی برای سلامت مادر یا جنین در ادامه بارداری مبتنی بر منابع معتبر علمی تجویز می گردد، مشروط به آن که احتمال ضرر آزمایش غربالگری و تشخیص ناهنجاری حسب مورد اقوی از احتمال یا محتمل ضرر نسبت به جنین و مادر نباشد و همچنین والدین یا پزشک احتمال عقلایی سقط در اثر آزمایش غربالگری و تشخیص ناهنجاری را ندهند.
محدویت‌های غربالگری فاقد پشتوانه علمی است
یک متخصص زنان و زایمان هم در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در قزوین درباره قانون جوانی جمعیت و محدودیت‌هایی که برای غربالگری در نظر گرفته شده است، گفت: اساس غربالگری بر این بوده که جنین‌های دارای مشکل شناسایی شده تا فرزندان سالمی به دنیا بیایند؛ چرا که تولد جنین‌های با اختلالات خاص که نیازمند مراقبت‌های ویژه هستند بار مالی و عاطفی و اجتماعی را به همراه دارد.
زهرا سادات فاطمی ادامه داد: البته در غربالگری صرفا ناهنجاری‌های شدید کروموزومی و ژنتیکی مد نظر است که با شناسایی آن‌ها می‌توان به سلامت افراد و نسل آینده کمک کرد و تقریبا بیشتر متخصصان استان مخالف محدودیت‌های در نظر گرفته شده برای غربالگری هستند.
وی عنوان کرد: در یک دوره برای اجرای غربالگری سخت‌گیری افراطی بود و حالا قانون جدید دچار تفریط شده است، باید توجه داشت که خانواده‌ها حق دارند آگاه باشند و با انتخاب خود از سلامتی نوزاد خود به اطمینان برسند و فضایی که مانع اطلاع رسانی و آگاهی بخشی است، شرایط درستی نیست.
غربالگری عاملی برای کاهش جمعیت نیست
این پزشک متخصص تاکید کرد: البته در غربالگری‌ها ناهنجاری‌های خفیف به هیچ وجه منجر به صدور مجوز سقط نمی‌شد و خیلی کم بود که اجازه ختم حاملگی آن هم پس از بررسی و تأیید در پزشکی قانوین صادر شود، بنابراین غربالگری‌ها در کاهش میزان جمعیت تاثیر چندانی نداشت و تنها از تولد نوزادان با اختلالات غیرقابل درمان جلوگیری می‌کرد.
وی درباره احتمال سقط جنین در اثر تست‌های غربالگری گفت: در تست‌های ان آی پی تی و نمونه گیری از خون احتمال سقط وجود ندارد و یا نادر است و صرفا در روش آمنیوسنتز با احتمال نیم درصد ممکن است جنین سقط شود؛ که البته این آمار به اندازه‌ای کم است که نباید به عنوان دلیلی برای محدودیت غربالگری به کار برده شود.
فاطمی عنوان کرد: پیش از این قانون هم هیچ گاه اجباری برای بیمارانم نداشتم که حتما باید این تست را انجام دهند؛ بلکه روش‌های مختلف و شرایط را کامل توضیح می‌دادم تا خود خانواده‌ها انتخاب کنند، که البته معمولا همه این روش را انتخاب می‌کردند و تعدادی هم به دلایل مشکلات مالی تست انجام نمی‌دادند.
وی با اشاره به اینکه در بارداری‌های با ریسک بالا که احتمال بیماری‌های کروموزومی در آن‌ها افزایش بیشتر از موارد معمولی است، داشتن تست غربالگری توصیه می‌شود، گفت: لازم است خانواده‌ها از این شرایط آگاه باشند و این حق طبیعی آن‌ها است که در صورت داشتن ریسک فکتورها با آگاهی بتوانند غربالگری را انتخاب کنند.
این متخصص زنان و زایمان با اشاره به مواردی که رعایت آن‌ها در تولد نوزد سالم تاثیرگذار است، عنوان کرد: داشتن آرامش بویژه در دوران بارداری، تغذیه مناسب، مراقبت‌های پزشکی بویژه در ازدواج‌های فامیلی و یا مواردی که در خانواده درجه یک سابقه اختلالات ژنیتی وجود دارد،مصرف فولیک اسید سه هفته قبل از اقدام به بارداری و انجام چکاپ قبل از بارداری و درمان بیماری‌های زمینه‌ای پیش از بارداری از مواردی هستند که رعایت آن‌ها در تولد نوزاد سالم کمک می‌کند.
بحران جمعیت در کشور غیر قابل انکار است و باید قوانینی داشته باشیم که در کنار فرهنگ‌سازی به رشد نرخ جمعیت کمک کند، باوجود این باید قوانین به نحوی باشد که نقدهایی که بر آن وارد است را مورد بازبینی قرار دهد و حقوق شخصی افراد را هم به رسمیت بشناسد.
