نگاهی متفاوت به نمایش‌های روی صحنه در بهمن ماه
۶۰ نمایش مخاطب بزرگسال و ۲۲ نمایش مخاطب کودک و نوجوان که هم اکنون روی صحنه‌اند از لحاظ نسبت متون ایرانی به خارجی، کارگردان زن به مرد، دسته‌بندی شش‌گانه (تئاتر معیار، تئاتر آیینی، تئاتر ترکیبی، تئاتر بدن، تئاتر مستند و تئاتر موزیکال) و همچنین پراکندگی جغرافیایی تماشاخانه‌ها در سطح شهر تهران بررسی شدند.
به گزارش ایلنا، از میان ۶۰ نمایش حرفه‌ایِ مخاطبِ بزرگسالی که هم اکنون در تماشاخانه‌های دولتی و خصوصی در تهران روی صحنه است، ۴۸ متن ایرانی و ۱۲ متن خارجی است. این ۶۰ نمایش توسط ۹ کارگردان زن و ۴۹ کارگردان مرد اجرا می‌شود و دو نمایش نیز به صورت مشترک توسط کارگردانان زن و مرد روی صحنه رفته‌اند.
براساس دسته‌بندی‌ای شش‌گانه که سال گذشته و در سی و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر مبنای تقسیم شکلی آثار قرار گرفت، آثار حال حاضر را نیز می‌توان تفکیک کرد. تئاتر معیار، تئاتر آیینی، تئاتر ترکیبی، تئاتر بدن، تئاتر مستند و تئاتر موزیکال شش بخش این تقسیم‌بندی است و با این مبنا در مورد این ۶۰ اثر به نتایج زیر می‌رسیم؛ ۵۷ اثر در دسته‌بندی تئاتر معیار قرار دارد و یک نمایش ترکیبی (پرفورمنس)، یک نمایش آیینی و یک نمایش موزیکال است.
هر یک از بخش‌های تقسیم‌بندی بالا اینگونه تعریف شده بود؛ تئاتر معیار: اجراهایی مبتنی بر نمایشنامه به عنوان فرم آغازین و رایج تئاتری که بر اجرای کمابیش دقیق متن نمایشی با بهره‌مندی از قصه و جلوه‌های دیداری و شنیداری تکیه دارد. تئاتر آیینی: اجراهایی مبتنی بر قراردادهای نمایش‌های آیینی- سنتی. تئاتر ترکیبی: عنوانی برای نمایش‌هایی که از ترکیب رسانه‌های مستقل با هم بهره می‌برد مانند ترکیب تئاتر با ویدئو، پرفورمنس و... تئاتر بدن: عنوانی برای اجراهای متکی بر بدن. تئاتر مستند: عنوانی برای نمایش‌هایی مبتنی بر گزارشی خلاق از رویدادهای مستند در گذشته و حال و در نهایت تئاتر موزیکال: عنوانی برای نمایش‌هایی که با بیشترین استفاده از موسیقی و گفتار آهنگین و آوازی ساخته می‌شوند.
فاکتور دیگر پراکندگی جغرافیایی است. اساس در این تقسیم‌بندی این است که تهران را در چهار بخش شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز در نظر بگیریم. بر این مبنا تماشاخانه‌هایی که اکنون پذیرای نمایش‌های روی صحنه هستند، تعدادشان به عدد ۲۶ می‌رسد که ۲۲ محل اجرا در مرکز تهران قرار دارد، یک محل اجرا در جنوب، دو محل اجرا در شمال و یک محل اجرا در غرب.
همچنین ۲۲ نمایش حرفه‌ای ویژه مخاطب کودک و نوجوانی که هم اکنون روی صحنه است، همگی براساس متون ایرانی و توسط ۱۶ کارگردان مرد و پنج کارگردان زن اجرا می‌شوند. کارگردانی یک نمایش نیز به صورت مشترک توسط یک کارگردان زن و یک کارگردان مرد انجام شده است.
از لحاظ پراکندگی جغرافیایی نیز در میان ۱۷ محل اجرای نمایش‌های ویژه کودکان و نوجوانان، شش محل اجرا در مرکز، یک محل اجرا در جنوب، سه محل اجرا در شمال، پنج محل اجرا در غرب و دو محل اجرا در شرق تهران واقع شده است.
فایل PDF اجراهای روی صحنه نمایش‌های مخاطبِ بزرگسال و نمایش‌های مخاطبِ کودک و نوجوان به تفکیک نام نمایش، نویسنده/ مترجم، کارگردان، مکان جغرافیایی و دوره اجرا پیوست این خبر شده است. در ضمن اجرای نمایش‌های کمدی شبانه (تئاتر آزاد) در بررسی بالا لحاظ نشده است.
