یادداشتی از علی‌اصغر زرگر:
افول برادر بزرگ‌تر در ریاض
عربستان به دنبال احیای ناتوی عربی در منطقه است اما ملاحظات اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس فعلاً مانع شروع به کار آن شده است.
«علی‌اصغر زرگر» استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین‌الملل طی یادداشتی برای ایلنا به تحلیل ابعاد خروجی و بیانیه سی و نهمین نشست شورای همکاری خلیج فارس پرداخت که به شرح ذیل از نظر می‌گذرد:
نشست امسال شورای همکاری خلیج‌فارس همانند دوره‌های قبل بر اساس عرف منطقه‌ای برگزار شد اما در نشست این دوره، ناهماهنگی‌های اعضا و اختلاف میان آنها کاملاً نسبت به دوره‌های قبل مشهود بود. بخشی از این ناهماهنگی مربوط به تنش میان قطر و عربستان بود. درست است که دوحه نماینده خود را به ریاض فرستاده بود اما این مدل از برخوردها نشان می‌دهد که تنش میان دو طرف به قوت خود باقی است. اعضاء شورای همکاری به ارتباط قطر با ایران انتقاد کردند، چراکه نزدیک شدن این کشور به تهران خوشایند سعودی‌ها نیست.
اگر نگاهی به بیانیه این دوره از نشست مذکور داشته باشیم، به راحتی می‌بینیم که هجمه بر ایران بخش اصلی و اعظم این نشست بوده است. اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس به دنبال آن هستند تا بتوانند ناتوی عربی را همانگونه که وزیر خارجه عربستان گفت، علیه ایران فعال کنند. این موضوع در سخنان پادشاه سعودی به وضوح قابل لمس است و حتی به فعالیت هسته‌ای و موشکی ایران هم اشاره مستقیم همراه با خطابه داشتند. در این میان کویت به دنبال آن است تا باب گفت‌وگو با ایران باز بماند تا نهایتا مشکلات و خصومت‌ها به صورت مسالمت‌آمیز حل شود؛ اما آنچه که جلسه این دوره را تحت الشعاع قرار داد، مسائلی است که ولیعهد عربستان برای دربار آل‌سعود در عرصه بین‌المللی به ارمغان آورده است.
شکست ریاض در پرونده یمن و سوریه موجب شده تا آنها مجدداً ائتلاف عربی با محوریت فعالیت‌های نظامی و امنیتی را مطرح کنند اما بحث این است که شکاف موجود در خصوص تامین عده و تسلیحات به علاوه هزینه‌های سیاسی و امنیتی برای اعضاء شورای همکاری خلیج فارس به این زودی ترمیم نخواهد شد. در بیانیه به بحث اشراف بر سه جزیره تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی اشاره شده است که این محور از قدیم الایام جزو تمامی نشست‌های شورای مذکور بوده است. دلیل مطرح شدن این ادعا جمع‌آوری اسناد منطقه‌ای طی سالیان گذشته با تمرکز بر مسائل حقوقی بر سر مالکیت این جزایر است و حتی قرار بود کشورهای عضو در دیوان بین‌المللی دادگستری علیه ایران جنگ حقوقی به راه بیاندازند.
بنابراین آنچه از بیانیه مذکور استنباط می‌شود، تهیه و تدارک مانور رسانه‌ای با محور منطقه‌ای بوده اما بحث تاسیس ناتوی عربی همچنان به قوت خود باقی است ولی اختلاف‌هایی برای تثبیت و شروع به کار آن وجود دارد؛ چراکه در گذشته حدود ۱۰ هزار نفر از نیروهای واکنش سریع که مرکب از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بودند، در خاک عربستان حضور داشتند اما زمانی که عراق به کویت حمله کرد، هیچ عکس‌العملی از سوی آنها رخ نداد.
