رییس سازمان فنی‌وحرفه‌ای کشور:
الویت آموزش باید مهارتآموزی باشد/اموز‌ش‌وپرورش کم‌کاری می‌کند
سلیمان پاک‌سرشت با انتقاد از سیستم مدرک‌گرایی ایران یکی از دلایل بیکاری جوانان را عدم مهارتآموزی در سیستم آموزش و پرورش دانست.
سلیمان پاک‌سرشت (رییس سازمان فنی‌وحرفه‌ای کشور) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به موضوع بی‌توجهی به مهارتآموزی در کشور گفت: مدارک تحصیلی در کشور ما دارای جایگاه حقوقی است. تا به آن‌جایی که در فرم‌های استخدام مدرک تحصیلی قید شده است. مدارک تحصیلی برای ما ملموس است. این درحالی‌ست که رتبه‌بندی مهارت در ایران نادیده گرفته می‌شود.
وی در ادامه افزود: در کشورهایی که مهارتآموزی در آنها در حال رشد است، مهارت‌ها به اندازه مدارک تحصیلی قابل رشد است. یعنی اگر فردی را پیدا کنید که چهار سال سابقه کار داشته باشد، جایگاه شغلی آن و درجه مهارت آن کاملا برای افراد مشخص است. حتی مدرک معادل تحصیلی آن نیز مشخص شده است.
پاک‌سرشت با تاکید بر لزوم وجود نظام ارزیابی مهارت، بیان کرد: زمانی که مهارت برای ما یک مفهوم غیرقابل اندازه‌گیری، غیرقابل ارزشیابی و غیرقابل انتقال است؛ وضعیت کشور همین است. بدین منظور اولین اتفاقی که باید بیفتد نظام ارزیابی صلاحیت است. با این روش افراد برای ورود به اشتغال با هر صلاحیت شغلی پیش از شروع کار ارزیابی می‌شوند. درجه صلاحیت‌های شغلی باید به صورتی مشخص شود که منافع اقتصادی و جایگاه اجتماعی آن نیز در جامعه تعریف گردد. این مهم وظیفه‌ی مشترک دولت و مجلس است. هر دو این نهادها مسئولیت دارند تا تغییرات لازم را انجام دهند.
وی با انتقاد به سیستم آموزشی وزارت آموزش‌وپروش بیان کرد: نکته دیگر مربوط به آموزش و پرورش و آموزش عالی است. این‌ها مراکزی هستند که اگر در آنها تحرکی اتفاق بیفتد به قطع در سطح جامعه هم تغییرات اتفاق خواهد افتاد. اما با کم‌کاری باعث افت حرکت روبه‌جلوی کشور می‌شوند. واقعیت این است که باید دوره متوسطه ما مبتنی بر یک نظام شایسته‌محور برنامه‌ریزی شود. آموزش‌وپرورش فرض را بر این گذاشته‌است که دانش آموز باید وارد دانشگاه شود. آنچه به آن توجه نمی‌شود این است که آموزش باید بر این اصل باشد ه فرد بعد از دیپلم وارد دانشگاه نمی‌شود و ادامه تحصیل نخواهد داد. آیا در این شرایط توانایی و مهارت انجام کسب و کار را خواهد داشت یا خیر؟ آیا از مهارت کافی برای ایجاد شغل برای خود توانمند است یا خیر.
وی در ادامه افزود: این اتفاق اگر در آموزش‌وپرورش ما بیفتد که اتفاق مهمی است منجر به حرکت مابقی نهادها نیز می‌شود. چراکه پس از پایان دوره دبیرستان و یا هنرستان ما با نیرویی مواجه هستیم که برای انجام مهارت خاص تربیت شده است. این در حالی است در حال حاضر دانش‌آموزان ما با تمام تفکیک‌های صورت گرفته تمایزی با یکدیگر ندارند و تمامی دانش آموزان به طور صد درصد می‌توان گفت از نظر مهارتی صفر هستند.
رییس سازمان فنی و حرفه ای کشور با نقد نخبه‌پروری مهارت در این سازمان فنی‌وحرفه‌ای کشور گفت: آنچه برای من به شخصه باعث ایجاد نگرانی شده است، بحث نخبه‌پروری در مهارتآموزی است. ما باید به آن سیستم نخبه‌پروری مهارت اهمیت دهیم که بعد از مدت کوتاهی آثار آن مشخص خواهد شد.
وی ادامه داد: کشورهایی که پیشرفته هستند در حوزه مهارتآموزی با نخبگان خود حضور پیدا نکردند. چراکه آنها نخبگان بسیاری دارند این امر از پیوند صنعت و آموزش مهارت در دوره‌های دبیرستان حاصل شده است. طبیعتا ما خودمان را نباید با مسابقات محک بزنیم. بلکه باید میانگین جامعه معیار ما باشد.
پاک‌سرشت ادامه داد: مطالعات امروز نشان می‌دهد که افزایش یک واحد در میانگین مهارت جامعه نزدیک به یک واحد GDP ما را افزایش می‌دهد. در حال حاضر می‌توان گفت چه مقدار دانشجو و با چه مدرک دانشگاهی در کشور وجود دارد؛ اما میزان مهارت آموزان و درجه مهارتی آنها در کشور نه تنها مشخص نیست بلکه آماری هم وجود ندارد. این نقص آموزش در ایران ازاین‌جا ناشی می‌شود. این نشان می‌دهد که مهارت در کشور هیچ اهمیتی ندارد و این امر خود یکی از عوامل بیکاری جوانان است.
پاک‌سرشت در پایان بیان کرد: جوانان با سیستم غلط آموزشی ایران تا رده‌های سنی بالا همچنان به دنبال آموزش مهارت هستند تا بتوانند در یک شغل حضور پیدا بکنند. در کشور ما چیزی به عنوان مسابقات شغل و مهارت وجود ندارد. اما هر ساله المپیادهای متفاوت علمی برگزار می‌شود. این خود نشان می‌دهد که تا چه حد مهارت که بیشتر از مدارک دانشگاهی می تواند تولید و اشتغال کند؛ نادیده گرفته‌شده است.
