۷ ژوئن روز جهانی ایمنی مواد غذایی است

هر ساله در تاریخ ۷ ژوئن (که در تقویم شمسی ایران مصادف با ۱۷ خرداد ماه است)، "روز جهانی ایمنی مواد غذایی" (World Food Safety Day) گرامی داشته میشود. این روز که توسط سازمان ملل متحد، با همکاری سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) تعیین شده است، با هدف افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت ایمنی مواد غذایی و ترویج اقدامات لازم برای پیشگیری، شناسایی و مدیریت خطرات ناشی از غذا برگزار میشود.
چرا ایمنی مواد غذایی تا این حد اهمیت دارد؟
غذای ناایمن حاوی باکتریها، ویروسها، انگلها یا مواد شیمیایی مضر میتواند منجر به بیش از ۲۵۰ نوع بیماری مختلف شود. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالانه حدود ۶۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان پس از مصرف غذای آلوده بیمار میشوند که از این تعداد، ۴۲۰ هزار نفر جان خود را از دست میدهند. بخش قابل توجهی از این بار بیماریها را کودکان زیر ۵ سال و افرادی که در کشورهای کمدرآمد زندگی میکنند، متحمل میشوند.
ایمنی مواد غذایی تنها به سلامت فردی محدود نمیشود، بلکه ابعاد گستردهتری دارد:
سلامت عمومی: غذای ایمن پایه و اساس سلامت عمومی جامعه است.
امنیت غذایی: بدون غذای ایمن، امنیت غذایی واقعی وجود ندارد، چرا که دسترسی به غذای کافی اما ناسالم، به خودی خود یک تهدید است.
رونق اقتصادی: بیماریهای ناشی از غذا باعث کاهش بهرهوری نیروی کار، هزینههای درمانی بالا و اختلال در تجارت و گردشگری میشوند.
کشاورزی و توسعه پایدار: ایمنی مواد غذایی به توسعه پایدار کشاورزی و دسترسی به بازارهای جهانی کمک میکند.
مسئولیت مشترک، از مزرعه تا سفره
شعار "ایمنی غذا، مسئولیت همه است" محور اصلی این روز جهانی است. این بدان معناست که هر فرد و نهادی در زنجیره تأمین غذا، از مزرعه تا سفره مصرفکننده نهایی، نقشی اساسی در تضمین ایمنی مواد غذایی ایفا میکند:
دولتها: باید با وضع قوانین و مقررات، نظارت دقیق و ایجاد زیرساختهای لازم، اطمینان حاصل کنند که غذای ایمن و مغذی در دسترس همه قرار میگیرد. این شامل آمادگی برای حوادث ایمنی مواد غذایی نیز میشود.
کشاورزان و تولیدکنندگان: باید از روشهای صحیح کشاورزی و دامداری استفاده کرده و اقدامات بهداشتی را در تمام مراحل تولید رعایت کنند.
صنایع غذایی و توزیعکنندگان: مسئولیت دارند که استانداردهای ایمنی را در فرآوری، بستهبندی، حمل و نقل و نگهداری مواد غذایی رعایت کنند.
فروشندگان و رستورانها: باید محیطی بهداشتی فراهم کرده و اصول ایمنی در تهیه و نگهداری غذا را رعایت کنند.
مصرفکنندگان: نقش فعالی در این زمینه دارند. با شستن دستها، پختن کامل غذا، نگهداری صحیح مواد غذایی و توجه به تاریخ انقضا و شرایط نگهداری، میتوانند از بسیاری از بیماریهای ناشی از غذا پیشگیری کنند.
موضوع سال ۲۰۲۵: "ایمنی غذا: علم در عمل"
در سال ۲۰۲۵، موضوع روز جهانی ایمنی مواد غذایی "ایمنی غذا: علم در عمل" تعیین شده است. این شعار بر نقش حیاتی دانش و تحقیقات علمی در شناسایی خطرات، توسعه روشهای پیشگیری و بهبود استانداردهای ایمنی غذا تأکید دارد. علم به ما کمک میکند تا بفهمیم چگونه و چرا غذا ممکن است آلوده شود و ابزارهایی را برای جلوگیری از آن فراهم میکند.