مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار:
شدت ریزگرد‌ها امسال کمتر می‌شود
بین النهرین منشاء بزرگ پدیده گرد و غبار / رفع پدیده گرد و غبار، نیازمند برنامه ریزی بلند مدت است / تاثیر همزمان عوامل طبیعی و مصنوعی در تشدید پدیده گرد و غبار منطقه‌ای.
ایلنا: مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار گفت: شدت بروز ریزگرد‌ها امسال نسبت به سال گذشته به علت افزایش ۷۰ تا ۷۳ درصدی بارش در کشور عراق کمتر خواهد شد.
به گزارش ایلنا، " ضیاء الدین شعاعی " مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار در نشست خبری که صبح امروز در محل سازمان برگزار شد، با اشاره به اینکه پدیده گرد و غبار پدیده‌ای جهانی است و کمربند وقوع آن در نقشه‌های جهانی از شمال آفریقا تا شرق آسیا ثبت می‌شود، گفت: دنیا با این پدیده به عنوان یکی از حوادثطبیعی برخورد می‌کند زیرا همه می‌دانند جنگ با پدیده‌های طبیعی غیر ممکن است.
شعاعی ادامه داد: بهترین اقدام در مقابله با پدیده گرد و غبار، کاهش اثرات آن بر سلامت مردم و آگاهی بخشی به مردم برای حفظ سلامتشان در مواجه با این پدیده است.
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار با بیان اینکه مدیریت غلط منابع آب و دخالت‌های انسانی از جمله عوامل موثر در گسترش این پدیده در کشور طی سال‌های اخیر بوده است، افزود: این پدیده در صورتی قابل کنترل است که اصل موضوع، منشاء‌ها و راه حل‌ها و منابع به درستی شناسایی شود.
وی با تاکید بر این موضوع که باید میان طوفان‌های شن و پدیده گرد و غباری که در در حال حاضر بسیاری از استان‌های کشور را درگیر کرده است و حتی به تهران رسیده است، تفکیک صورت گیرد، تصریح کرد: عکس‌های ماهواره‌ای و بررسی‌ها نشان می‌دهد که منشاء اصلی ریزگردهای ایران، خارجی و بیشتر از کشورهای اردن، سوریه و عراق است.
بین النهرین منشاء بزرگ پدیده گرد و غبار
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: مدیریت غلط منابع آب از جمله کنترل آب در دجله و فرات توسط ترکیه در کشورهای همسایه منجر به خشک شدن بخش عظیم تالاب‌های بین النهرین و ایجاد منشا بزرگی از گرد و غبار در این منطقه شده است.
وی علاوه بر مدیریت نادرست منابع آب در کشورهای همسایه، خشک شدن بخشی عظیم از تالاب‌های بین النهرین، رها شدن زمین‌های کشاورزی در عراق به دلیل شرایط نامناسب امنیتی در این کشور، خشکی سدهای داخلی را از دیگر عوامل تاثیرگذار در این پدیده دانست و افزود: از مهم‌ترین راه کارهای موجود برای حل این معضل، تعامل با کشورهای منشاء این پدیده از جمله ایران، عراق، سوریه، عربستان، اردن و قطر و پیگیری تفاهم نامه‌ها و توافقات بین المللی و همراه سازی کشورهای درگیر در پدیده گرد و غباراست.
رفع پدیده گرد و غبار، نیازمند برنامه ریزی بلند مدت است
شعاعی رفع پدیده گرد و غبار را فعالیتی زمان بر دانست و راه حل کوتاه مدت آن را آماده سازی صنعت و مردم برای مقابله با بحران به منظور کاهش آسیب‌های این پدیده بر سلامت مردم اعلام کرد و تصریح کرد: آموزش مردم برای حفظ سلامت خود، همچنین کمک به صنعت برای تولید محصولاتی همچون فیلترهای مخصوص تصفیه هوای ورودی از کانال‌های کولر یا تولید ماسک‌های تنفسی قوی‌تر، استانداردسازی مکان‌های تجمعی خاص مثل مدارس از جمله اقدامات کوتاه مدت است.
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار با یادآوری تلاش ۲۵ ساله پکن برای تثبیت ۲.۵ میلیون هکتار زمین به منظور رفع پدیده گرد و غبار مغولستان داخلی و جلوگیری از عدم ورود آن به پکن، اذعان داشت: اقدام اصولی، علمی و پایدار در رفع پدیده گرد و غبار زمان بر و نیازمند برنامه‌های بلند مدت است.
این مقام مسئول با اذعان به سابقه ۷۰ ساله سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در بحثبیابان زدایی گفت: از این سازمان خواسته‌ایم در برنامه بلند مدت و بخش اجرایی سازمان را برای رفع این موضوع یاری دهد.
وی تثبیت گرد و غبار و پوشش چند میلیون هکتار از مرزهای غربی عراق تا بین النهرین را فعالیتی بلند مدت دانست.
شعاعی کمیته علمی و تحقیقاتی هم موظف به شناسایی منشاء‌ها، مکانیسم‌های وقوع، علل اصلی تولید گرد و غبار‌ها، شناسایی ماهیت و آلودگی گرد و غبار‌ها و سهم هر کشور در تولید پدیده گرد و غبار است.
تقویت شبکه پایش کشور به منظور پیش بینی دقیق پدیده گرد و غبار و هشدار به مردم
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار با اعلام اینکه شبکه پایش به زودی دچار تغییراتی به منظور تقویت و گسترش شبکه خواهد داشت، ابراز امیدواری کرد: با توجه به اعتبارات سال جاری، تقویت شبکه پایش داخلی به گونه‌ای باشد که الگویی منطقه‌ای برای کشورهای عراق، عربستان، اردن و سایر کشور‌ها پدید آید.
وی یکی دیگر از محاسن گسترش و تقویت شبکه پایش را شناسایی دقیق منشاء گرد و غبار و هشدار به مردم قبل از وقوع پدیده دانست و تاکید کرد: این اقدام گامی موثر برای تقسیم و اولویت بندی صحیح هزینه کرد سرمایه‌های محدود برای نیازهای نامحدود است.
تاثیر همزمان عوامل طبیعی و مصنوعی در تشدید پدیده گرد و غبار منطقه‌ای
شعاعی افزود: یکی از علل وقوع ریزگرد‌ها، خشکسالی ۱۳ ساله منطقه است که کشور ایران را هم در برگرفته است و هر سال در کشور شاهد بارشی کمتر از متوسط بارش سالانه هستیم که بسیاری این پدیده تغییر الگوی بارش و نوع بارش را ناشی از تغییر شرایط اقلیم می‌دانند.
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار منطقه ربع الخالی عربستان را یکی دیگر از مناطقی دانست که بر اثر خشکسالی ۱۰ سال اخیر تبدیل به کانون گرد و غبار منطقه‌ای شده است.
وی اذعان داشت: در پدیده گرد و غبار بسیاری از کشور‌ها به واسطه فعالیت‌های تاثیرگذار بر سایر کشور‌ها به عنوان کشور سوم در پدیده گرد و غبار تاثیرگذار هستند و تلاش می‌شود با جلب مشارکت و همراهی آن‌ها، اثربخشی اقدامات را تسریع بخشید.
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار مدیریت و کنترل آب را به عنوان یکی از عوامل اصلی در پدیده گرد و غبار دانست و تاکید کرد: به همین دلیل تفاهم نامه‌ای در آنکارا با کشور ترکیه به امضاء رسید. زیرا در کنار بحران‌های طبیعی، بحران‌های مصنوعی همچون کنترل بالای ۳۰ میلیارد متر مکعب آب توسط ترکیه از مجموع آب دجله و فرات، منجر به خشک شدن بین النهرین و تبدیل شدن این منطقه عظیم تالابی به یکی از کانون‌های گرد و غبار شده است.
شعاعی با اشاره به شرایط جنگ و ناامنی در عراق، یکی دیگر از عوامل مصنوعی را همین شرایط خاص عراق دانست و تشریح کرد: این شرایط منجر به فعال شدن ساختارهای غلط اقتصادی، رها شدن زمین‌های کشاورزی بین النهرین جنوبی و میانی عراق و تبدیل شدن این زمین‌ها به کانون ریزگرد، عدم توجه به مسائل محیط زیست به عنوان اولویت اول عراق و عدم دریافت حق آبه مختصر در عراق شد.
این مقام مسئول با یادآوری اینکه یکی از مهم‌ترین چالش‌های آینده ایران، رعایت حق آبه تالاب‌های طبیعی است، گفت: ایران هم با عدم رعایت حق آبه تالاب هورالعظیم که بخشی از هورالهویزه و هورالحمار و هورهای جنوب عراق است، نقشی تاثیرگذار در تبدیل این منطقه به کانون ریزگرد داشته است.
وی لزوم ایجاد گروه هماهنگی منطقه‌ای را به دلیل تاثیرپذیری عظیم ایران در موضوع گرد و غبار از پدیده‌های فرامرزی دانست.
شعاعی با تأکید بر این موضوع که از مهم‌ترین اقدامات گروه علمی و تحقیقاتی مباحثمربوط به تکمیل شبکه پایش، تکمیل سند ملی منشاء، سند ملی مکانیزم وقوع و سند ملی سلامت است، تصریح کرد: پس از ایجاد شبکه آنلاین به منظور ارتباط سازی موثر بین شبکه پایش و نهادهای مرتبط، اقدام به تعیین مدل‌های پیش بینی کوتاه و بلند مدت می‌کنیم.
مدیرملی کارگروه مقابله با پدیده گرد و غبار خاطرنشان ساخت: به منظور تخصیص درست منابع محدود برای نیازهای نامحدود باید طرح ملی و منطقه‌ای قابل اجرا و سند غیرقابل تغییر و قابل قبول تمام مجامع علمی کشور داشته باشیم.
شدت ریزگرد‌ها امسال کمتر می‌شود
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار گفت: شدت بروز ریزگرد‌ها امسال نسبت به سال گذشته به علت افزایش ۷۰ تا ۷۳ درصدی بارش در کشور عراق کمتر خواهد شد.
ضیاءالدین شجاعی افزود: پیش بینی‌ها نشان می‌دهد بارش زیاد در کشور عراق موجب می‌شود که ریزگرد‌ها کمتر به سمت ایران برگردند و به این ترتیب مردم استان‌های مختلف کشور کمتر با پدیده ریزگرد‌ها مواجه می‌شوند.
همچنین این مقام مسئول تصاویر ماهواره‌ای هامون و افزایش سطح آب این تالاب بر اثر بارش‌های خوب اخیر را یکی دیگر از عوامل کاهش شدت ریزگرد‌ها در سال جاری دانست.
وی اظهار داشت: برآورد‌ها نشان می‌دهد ۱۵ تا ۲۰ درصد منشا ریزگرد‌ها داخلی و بقیه خارجی است.
