«اسرائیل هیوم» گزارش داد:
چرخش راهبردی ریاض، دستاورد دیپلماتیک بزرگی برای ایران و حماس بود
روزنامه «اسرائیل هیوم» گزارش داد که دولت اسرائیل به ولیعهد عربستان سعودی اطلاع داده است که تمایلی به پیشبرد روند سیاسی با تشکیلات خودگردان فلسطین نداشته و علاقه‌ای به عادی‌سازی روابط با ریاض نیز ندارد.
به گزارش ایلنا، روزنامه «اسرائیل هیوم» گزارش داد که دولت «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل به «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی اطلاع داده است که تمایلی به پیشبرد روند سیاسی با تشکیلات خودگردان فلسطین نداشته و علاقه‌ای به عادی‌سازی روابط با ریاض نیز ندارد.
این رسانه عبری‌زبان نوشت: «پیش از هفتم اکتبر، عربستان در آستانه امضای توافق عادی‌سازی با اسرائیل و پیوستن به توافق‌های ابراهیم بود، اما امروز، همزمان با نزدیک شدن به سال نوی عبری، ریاض با همکاری فرانسه ابتکاری بین‌المللی برای به‌رسمیت‌شناختن کشور فلسطین را رهبری می‌کند و موضوع عادی‌سازی با اسرائیل به حاشیه رفته است».
به نوشته روزنامه، این تحول یک دستاورد بزرگ دیپلماتیک برای حماس و ایران محسوب می‌شود.
به گفته منابع دیپلماتیک آمریکایی و عرب، آخرین محرک این تغییر موضع عربستان، گفت‌وگوی «ران درمر» وزیر امور راهبردی اسرائیل با دفتر ولیعهد سعودی پس از فروپاشی مذاکرات دوحه بود. در این تماس تلفنی، درباره ایران پس از جنگ ۱۲ روزه، تماس‌های اسرائیل و سوریه، اوضاع لبنان و به‌ویژه وضعیت غزه بحث شد. همچنین مقام‌های ریاض خواستار توضیح درباره استراتژی اسرائیل برای پایان جنگ و آینده غزه شدند.
درمر در این گفت‌وگو، تأکید کرده بود که اسرائیل مصمم است حماس را شکست دهد و مانع بازگشت آن شود و در عین حال هرگونه بحث درباره نقش تشکیلات خودگردان فلسطین در اداره غزه را رد کرد. وی گفته بود: «اسرائیل مخالف هرگونه نقش برای تشکیلات خودگردان است».
منابع آگاه تأکید کردند که ولیعهد عربستان پیام را به‌خوبی دریافت کرد؛ یعنی اسرائیل آماده هیچ روند سیاسی با فلسطینی‌ها نیست، نه گام‌های نمادین به سوی مذاکرات و نه اقدامات عملی برای تشکیل دولت فلسطینی، حتی اگر آن دولت خلع سلاح شده باشد.
ولیعهد سعودی بار دیگر شروط ابتکار عربی و طرح ریاض را تکرار کرد، از جمله خلع سلاح و مبارزه با افراط‌گرایی؛ اما نتیجه‌گیری در عربستان این بود که اسرائیل حتی پس از جنگ نیز در این مسیر گامی برنخواهد داشت.
در نتیجه، طرح عربستان که از حمایت گسترده عربی برخوردار بود به حالت تعلیق درآمد و روند عادی‌سازی با اسرائیل متوقف شد.
به نوشته «اسرائیل هیوم»، درمر که پیش‌تر نقش فعالی در تماس‌ها با ریاض برای تنظیم بیانیه‌های مشترک در مسیر عادی‌سازی داشت، اکنون شاهد شکست این تلاش‌هاست.
یک دیپلمات عرب به این روزنامه گفت: «عربستان، اسرائیل را از چشم‌انداز خود برای آینده منطقه کنار گذاشته و در حال همکاری با واشنگتن برای طراحی چارچوب جدیدی است.»
به گزارش این روزنامه، پیش از سفر «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا به منطقه در ماه می، ریاض آماده اعلام چارچوبی تازه با کشورهای عربی و تشکیلات خودگردان بود که بعدها فرانسه نیز به آن پیوست، اما تمامی این ابتکارها به دلیل امتیازدهی نتانیاهو به تندروهای کابینه‌اش متوقف شد.
منابع دیپلماتیک عربی افزودند که شاید پس از جنگ و در سایه تمایل شدید دولت آمریکا به یک «توافق منطقه‌ای بزرگ» شامل بازسازی غزه و تبدیل آن به یک مرکز گردشگری، موضع اسرائیل تغییر کند. به گفته آنها، یک موجودیت فلسطینی خلع سلاح شده تهدید کمتری برای اسرائیل خواهد داشت تا وضعیت فعلی که هیچ افق سیاسی در آن دیده نمی‌شود.
این گزارش همچنین به مذاکرات جاری اسرائیل درباره «روز بعد» اشاره دارد و اعلام می‌کند که درمر دو هفته پیش در واشنگتن با مقام‌های بلندپایه آمریکایی دیدار کرده است. افزون بر این، عربستان، امارات و مصر نیز در این رایزنی‌ها حضور دارند.
به نوشته این روزنامه، در حال حاضر عربستان و امارات با اسرائیل هم‌نظرند که تشکیلات خودگردان نباید نقشی در ساختار حکمرانی آینده غزه داشته باشد و چهار طرف بر ضرورت «ریشه‌کن کردن افراط‌گرایی فلسطینی» تأکید می‌کنند.
«اسرائیل هیوم» همچنین از طرحی مشترک با مشارکت نهادهای بین‌المللی و کشورهای عربی در جنوب غزه پرده برداشت که براساس آن، عربستان مسئولیت تدوین برنامه‌های آموزشی را بر عهده خواهد گرفت و امارات محتوای مربوط به «تسامح و همزیستی» را وارد سیستم آموزشی خواهد کرد.
