مناقشات آبی گیلان به «داماش»رسید

به گزارش خبرنگار ایلنا، انگار قرار نیست تا ماجرای سریالی «مناقشات آبی» در استان گیلان تمام شود. هر روز از گوشه و کنار این استان خبر از تجمعات و اعتراضات آبی است.

حالا و در تازه ترین مناقشات مردم بر سر آب،  پنج شنبه گذشته، تعداد قابل توجهی از روستاییان در بخش «عمارلو» شهرستان رودبار در حرکتی اعتراضی، خط لوله انتقال آب  «کارخانه آب معدنی داماش» را بستند.

به گفته منابع محلی؛ این اقدام پس از پیگیری‌های بی نتیجه مردم به دلیل عدم پایبندی مسئولان این واحد صنعتی به تعهدات خود در قبال عمران و آبادانی روستا و اضافه برداشت آب این واحد صنعتی در این بحران کم آبی صورت گرفته است.

مردم داماش می گویند: این کارخانه نه تنها به تعهداتش عمل نکرده بلکه باعث شده تا تنها راه ارتباطی مان که کوهستانی است هم در زیر چرخ های تریلرهای حامل آب، تخریب و خسارت های زیاد به خودروهای مان وارد شود.

آنگونه که بیان می شود؛ «قرار بود این کارخانه در کنار آبی که از چشمه به عاریه می برد، درصدی از عوایدش را صرف عمران و آبادانی این روستای گردشگری کند، اما حالا مردم داماش معترض به خُلف وعده این کارخانه و کمبود شدید آب شربشان شده اند.

 رییس شورای اسلامی روستای داماش در همین رابطه به «ایلنا» می گوید: مشکلات کم آبی و بعضاً بی آبی روستای هدف گردشگری داماش با جمعیتی بالغ بر ۲۰۰۰ هزار نفر بومی ساکن، از زمانی شروع شد که در سال ۱۳۸۱ یک واحد صنعتی آب معدنی در این روستای گردشگری احداث شد، آن زمان میزان آب چشمه ۲۱ لیتر بر ثانیه و جمعیت داماش ۱۵۰ خانوار بود، حالا در کنار گردشگران ۴۰۰ خانوار در روستا ساکن و دبی آب به ۶ لیتر بر ثانیه رسیده است.

 اولویت آب منطقه ای گیلان؛ تامین آب شرب یا صنعت؟

کورش هاشمی جیرنده، می افزاید: در همان ابتدای تنظیم قرارداد احداث کارخانه، این واحد صنعتی مکلّف به تامین هزینه های عمرانی روستا شد تا بتواند آب مازاد برداشت کند، اما حالا این شرکت نه تنها به تعهداتش عمل نکرده بلکه شرکت آب منطقه ای گیلان نیز با سوء استفاده، خودش را منتفع دانست و با بستن قرارداد جداگانه ای به نفع خود، سهمیه ۳لیتر آب بر ثانیه را با توجه به میزان آب چشمه و جمعیت کم آن زمان در روستای داماش به این واحد صنعتی واگذار کرد.

وی اعلام می کند: طبق بررسی های کارشناسی شده در سال ۱۴۰۲، این شرکت هنوز هم با توجه به کاهش آب چشمه و رشد روزافزون جمعیت روستا، این مقدار آب و حتی بیشتر برداشت می کند.

رییس شورای اسلامی روستای داماش تاکید می کند: «حالا اهالی و گردشگران با کم آبی مطلق و گاهاً بی آبی در بیشتر مواقع بهار و تابستان روبرو هستند و این توزیع ناعادلانه آب توسط کارخانه آب معدنی که به نفع خود برداشت می کند، مردم را دچار مشکلات عدیده کرده است.»

او یادآور می شود: اکثریت مردم داماش از طریق صنعت توریسم امرار معاش می کنند و با این کم آبی، سفرهایشان کوچک شده است.

هاشمی جیرندی عنوان می کند: این شرکت آب معدنی به رغم تذکرات (شفاهی و کتبی) از سوی مسئولین محلی، شهرستانی، استانی و کشوری در خصوص رعایت حق برداشت آب و یا تعطیلی شرکت در ایام تعطیل که در سنوات قبل داده شده، بی اعتنا و با شیوه قلدر مابانه عمل می کند.

او ادامه می دهد: ما نمی دانیم که متولیان این شرکت پُشتشان به چه کسی و یا سازمانی گرم است که حتی پرسنل و کارکنانش باید زیر بار زور بروند، مورد فحاشی و ضرب و شتم قرار بگیرند و حقوقشان هم مدام به تعویق بیفتد.

  تخریب زیر ساخت های ارتباطی داماش زیر چرخ تریلرهای یک واحد صنعتی

رییس شورای اسلامی روستای داماش ابراز می کند: جاده داماش کوهستانی و کم عرض است اما این شرکت با بی توجهی به وضعیت راه ارتباطی روستا، مبادرت به حمل آب از طریق تریلرهای فوق سنگین می کند، اقدامی که نه تنها جاده را تخریب، بلکه بارها خطرآفرین شده است.

هاشمی می افزاید: این شرکت پنج شنبه گذشته مصادف با ۱۶ مرداد نیز با برداشت کامل آب چشمه، باعث قطعی کامل آب مردم شده، بطوریکه اهالی حتی قطره ای آب برای وضو و دیگر موارد نداشتند، همین اقدام مردم را مجبور به اعتراض و تجمع کرده و با مسدود سازی آب شرکت از سرچشمه، در انتظار تعیین تکلیف این وضعیت و همچنین رسیدگی به جاده ارتباطی روستای داماش که بر اثر تردد خودروهای سنگین این شرکت تخریب شده، هستند.

کارخانه آب معدنی «داماش» دو لیتر بر ثانیه برداشت آب دارد

این در حالیست که رییس هیئت مدیره شرکت آب معدنی داماش به «ایلنا »می گوید: شرکت آب معدنی داماش در حال حاضر دو الی دو و یک دهم لیتر بر ثانیه از چشمه روستای داماش برداشت دارد.

 «گل محمد میرخوندچگینی» با تاکید بر اینکه دستگاه های این واحد صنعتی قدیمی است، اظهار می‌کند: به همین جهت ما نمی توانیم بیش از این مقدار برداشت کنیم در حالیکه در مجوزهای شرکت داماش ما حق برداشت سه لیتر بر ثانیه داریم.

او با بیان اینکه دبی چشمه بین پنج و نیم تا شش لیتر بر ثانیه است، عنوان می کند: شرکت داماش در حال حاضر به وسیله دو دستگاه کنتور در خروجی چشمه و یکی در ورودی کارخانه با نظارت سازمان آب منطقه ای گیلان آب برداشت می‌کند.

رییس هیئت مدیر شرکت آب معدنی داماش یادآور می شود: در دو سال گذشته مردم نسبت به برداشت آب این واحد صنعتی معترض هستند، مردم می گویند: ما آب زیادی برداشت می کنیم، به همین جهت با دستور سازمان آب منطقه ای گیلان، یک کنتور هم در محل خروجی آب چشمه نصب کرده ایم.

رییس هیات مدیره کارخانه داماش: ما هیچ تعهدی به مردم نداریم!

وی در پاسخ به این پرسش «ایلنا» که چرا این شرکت به تعهدات خود نسبت به مردم و عمران و آبادانی روستای داماش پایبند نبوده و نیست؟ تصریح می کند: «ما هیچ تعهدی نسبت به مردم و توسعه روستا نداریم، ما یک کارخانه تولیدی هستیم که پنجاه نفر بطور مستقیم از این واحد صنعتی نان به سفره های خانوار های شان می برند.»

چگینی ادامه می دهد: شرکت داماش ماهیانه مبلغ  ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان به شرکت آب منطقه به عنوان هزینه برداشت از چشمه پرداخت می کند و حقوق و مزایای دو نفر کارگر بعنوان میراب ۲۴ ساعته با پرداخت حقوق، سنوات، بیمه و همچنین هزینه تعمیر، نگهداری، بهای برق، هزینه های پمپ، اورهال چشمه و دیزل ژنراتور نیز به عهده دارد.

رییس هیات مدیره کارخانه آب معدنی داماش تاکید می کند: از آب چشمه هم مردم و هم کارخانه منتفع است، ولی این شرکت ماهیانه بین ۱۸ تا ۲۰ میلیون تومان بعنوان هزینه برق چشمه پرداخت می کند.

وی ابراز می کند: روستای داماش به دلیل ییلاقی بودنش جمعیت ثابت ندارد و فقط تابستان‌ها ۳۵۰ تا ۴۰۰ خانوار در این روستا زندگی می کنند، در حالیکه در زمستان حتی یک خانواده نیز در داماش نیست و تنها همین کارخانه در این روستا فعال است.

چگینی ادامه می دهد: از یکم مهر ماه همه این خانوارها از داماش کوچ می کنند و از ۲۵ اردیبهشت تا یکم مهر ماه به منطقه برمی‌گردند.

کارخانه داماش سالانه ۸۰۰ میلبون تومان به آب منطقه ای می پردازد

او در خاتمه اعلام می کند: «این واحد صنعتی سالیانه بین ۷۵۰ تا۸۰۰ میلیون تومان به سازمان آب منطقه ای گیلان پرداخت می کند، مستندات این ادعا محفوظ است که اگر لازم باشد ارائه خواهیم داد.»

این فعال حوزه صنعت در پاسخ به ادعای نپرداختن به موقع حقوق کارگران این واحد صنعتی هم می‌گوید: در فرآیند پرداخت حقوق پرسنل فقط یک ماه عقب هستیم، حقوق خرداد پرداخت شده و فقط تیرماه هنوز پرداخت نشده است.

کارگران؛ پنج ماه حقوق معوقه داریم

برغم ادعاهای رئیس هیات مدیره کارخانه آب معدنی داماش، تعداد کارگران این واحد پنجاه نفر نبوده و بصورت متواتر همین تعداد کارگر نیز دارای حقوق معوقه بوده اند.

در حال حاضر پنج ماه حقوق معوقه دارند، در حالیکه حق  یمه آنان نیز پرداخت نشده و همین موضوع بر روند معیشت این عده قلیل که با حقوقی ناچیز در کارخانه مشغول بکارند، تاثیرات منفی گذاشته و آنان را با  مشکلات زیادی مواجهه کرده است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، بر اساس توزیع عادلانه آب، آب شرب همچنان اولویت اول و پس از آن محیط زیست و بعد از آن نیز صنعت و کشاورزی است. اما انگار این موضوع در معادلات آبی بخش عمارلوی استان گیلان متغیر شده است.

وقتی در یک جامعه روستایی حقابه شرب‌شان از طریق این چشمه است، یقیناً اولویت با تامین آب شرب اهالی آن روستاست، سپس صنعت.

  اما اینکه شرکت آب منطقه‌ای گیلان، آب این چشمه که حق مسلم اهالی روستای داماش است را به یک واحد صنعتی می فروشد، موضوعی  قابل تامل است و می بایست اولویت ها رعایت شود.

 با توجه به اینکه روستای داماش یک روستای ییلاقی است تا زمانی که مردم روستا در آنجا ساکن اند حق استفاده و بهره برداری از چشمه اولویت جامعه روستایی است.

اینکه مردم داماش نزدیک به پنج ماه از سال را در روستا ساکن نیستند و ممکن است که نیاز آبی به مقدار حداقل باشد، بدون شک این کارخانه  آب چشمه را در فصول خالی شدن روستا از سکنه، می بلعد.

با اینحال می بایست حداقل در آن فصلی که روستاییان در محل سکونت خود حضور دارند مراعات حال اهالی را کرده و در زمان مازاد آب، نیاز مصرفی کارخانه انتقال داده شود.

 به لحاظ جایگاه قانونی شرکت آب منطقه ای گیلان موظف است در مدت  زمان حضور روستاییان، حق برداشت کارخانه آب معدنی را سلب کند.

گزارش: آمنه سپهر