یک فعال کارگری در گفت‌وگو با ایلنا:
بازنشستگی «مشاغل سخت» را سخت‌تر نکنید!
یک فعال کارگری گفت: فردی که ۲۰ یا ۲۵ سال در یک شغل سخت فعالیت کرده، باید بتواند بدون توجه به سن بازنشسته شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، وزارت کار در هشتمین گزارش سیاستی خود در رابطه با مشاغل سخت و زیان‌آور، بر لزوم تغییر برخی از قوانین در جهت کاهش بازنشستگی‌های پیش از موعد تاکید کرده است. در این گزارش تعیین سقف سنی برای کارگران این مشاغل به عنوان یکی از راه‌های کنترل بازنشستگی‌های پیش از موعد پیشنهاد شده است. همچنین وزیر کار نیز در جلسه‌ای اعلام کرده که بازتعریف مشاغل سخت و زیان‌آور برای حفظ حقوق کارگر و کارفرما در دستور کار قرار گیرد. بسیاری از فعالان کارگری اما به این قبیل اظهارات واکنش نشان داده‌اند و معتقدند که چنین اظهاراتی می‌تواند در راستای کمتر کردنِ حقوق کارگران مشاغل سخت و زیان‌آور باشد و به ضرر آن‌ها تمام شود.
احسان سهرابی، فعال کارگری، در رابطه با گزاره تعیین سقف سنی برای مشاغل سخت و زیان‌آور گفت: فردی که ۲۰ یا ۲۵ سال در یک شغل سخت فعالیت کرده، باید بتواند بدون توجه به سن بازنشسته شود چون او در این سال‌ها به دلیل حضور در یک فضای سخت و زیان آور آسیب دیده و برای جلوگیری از آسیب دیدگیِ بیشتر، قانون الزام کرده که زودتر از موعد بازنشست شود. اما اگر کسی فقط بخش کوتاهی از سابقه‌اش در شغل سخت بوده و بعداً به مشاغل اداری رفته، آن بخش باید جداگانه ارزیابی شود و نباید کل سابقه کاری‌اش جزو بازنشستگی سخت و زیان‌آور حساب شود. این یک منطق دقیق است که باید رعایت شود.
سهرابی گفت: تأکید ما فعالان کارگری بر اصلاح محیط کار است. محیط کار را باید استاندارد کنیم و از این طریق جلوی افزایش بازنشستگی‌های پیش از موعد را بگیریم. جان و سلامت انسان‌ها بیشتر از این ارزش دارد که فرد تمایل داشته باشد ۲۰ تا ۲۵ سال در یک محیط کار آلوده و در شرایط سخت و زیان‌آور کار کند و درگیر انواع بیماری‌ها شود.
وی گفت: اتفاقا کارگران ترجیح می‌دهند در محیط سالم ۱۰ سال بیشتر کار کنند تا اینکه در یک محیط آلوده کار کنند و ۱۰ یا ۵ سال زودتر بازنشست شوند. سازمان تأمین اجتماعی بر سر کارگران منت نگذارد؛ ارفاقی که در قانون برای کارگران این مشاغل در نظر گرفته شده، ارفاقی است که بابتِ از دست دادنِ ذره ذره‌ی سلامتی، به این کارگران اختصاص داده شده است. در همان قانون آمده که کارفرما موظف است محیط کار را سالم کند و تأمین اجتماعی و وزارت کار باید بر این موضوع نظارت کنند. پس اگر بازنشستگیِ پیش از موعد افزایش یافته به دلیلِ این است که این قانون نادیده گرفته شده است.
سهرابی گفت: مردم اصطلاحی دارند که «بازنشستگی به طرف نساخت»؛ این اصطلاح برای کسانی به کار می‌رود که بعد از بازنشستگی بلافاصله فوت می‌کنند. وقتی این اتفاق می‌افتد باید ببینیم که شغل فرد چه بوده و فرد چقدر در معرض مواد آلاینده و مواد سرطان‌زا قرار دادشته است. می‌گویند بازنشستگی به فرد نساخت اما نمی‌گویند که طرف ۲۰ تا ۲۵ سال در صنعت آلوده و خطرناک کار کرده و این اشتغال سخت، بر فوتِ زودهنگامش تاثیر گذاشته است. اگر شرایط کار سخت است و استاندارد نیست، حق کارگر است که زودتر بازنشسته شود تا کمتر در معرض آسیب قرار بگیرد.
این فعال کارگری گفت: کمیته‌های سخت و زیان‌آور باید به طور کامل و دقیق روی استانداردها و مولفه‌های مشاغل سخت و زیان‌آور نظارت کنند. این کمیته‌ها باید دقیق‌تر عمل کنند و بر اساس استانداردهای علمی و عملی، وضعیت مشاغل را بررسی کنند. در این صورت اگر شرایط احراز شغل سخت و زیان‌آور تایید شود، باید بازنشستگی زودتر اعطا شود. این مسئله نباید به منبعی برای سوءاستفاده تبدیل شود.
سهرابی بیان کرد: اگر قرار است قانونی تغییر کند باید نمایندگان واقعی کارگری که آشنایی کامل با شرایط سخت و زیان‌آور دارند در جلسات تصمیم‌گیری حضور فعال داشته باشند. این نمایندگان باید تخصصی در کارگروه‌ها حضور پیدا کنند، پیش‌نویس‌ها را بررسی کنند و نظرات کارشناسی خود را ارائه دهند. احترام گذاشتن به نظرات شرکای اجتماعی از اصول اساسی در اصلاح قوانین و بهبود شرایط کار است. ضمن اینکه اگر قرار است قانونی تغییر کند باید با هدف اصلاح و بهبود وضعیت کارگران باشد و نه انداختنِ سنگ بزرگتر جلوی پای آن‌ها.
