دیوار گرگان متقاضی احیا دارد/ محرومیت جنگل‌های هیرکانی از ساده‌ترین امکانات اطفاء حریق/ طرح مدیریت پایدار جنگل از سال ۹۹ در هیرکانی اجرا می‌شود

به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی با حضور استاندار مازندران، استاندار گلستان، معاون سازمان‌ جنگل‌ها، مراتع و آب‌خیزداری و مدیران کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان‌های مازندران، گیلان، سمنان، خراسان شمالی و گلستان و همچنین معاون میراث فرهنگی کشور برگزار شد.

محمدحسن طالبیان (معاون میراث فرهنگی کشور) در این نشست با اشاره به همگرایی بین دستگاه‌ها و ارگان‌های مختلف که به واسطه ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی اتفاق افتاده است، گفت: امیدوارم این همگرایی به بهبود شرایط جنگل‌های هیرکانی بیانجامد. در این راستا فعالیت‌هایی از جمله جابه‌جا کردن جاده ترانزیتی گلستان، توجه به یکپارچگی منطقه، تجهیز پایگاه جنگل هیرکانی به پایش هوایی، سنسورهای حساس به دود آتش و مواردی از جمله حذف بهره‌برداری از چوب درختان را مدنظر قرار داده‌ایم.

وی ادامه داد: طرح کلی گردشگری، ساماندهی گردشگران و توجه به اکوسیستم جنگل مورد توجه قرار گرفته است. همچنین ایجاد سامانه و اطفاء حریق را در نظر گرفته‌ایم. در عین حال در محدوده حریم جنگل‌های هیرکانی دام‌سراهایی وجود دارد که برخی از دام‌ها به محل مورد نظر انتقال خواهند یافت. منابع اعتباری لازم برای تحقق تمام این موارد باید از سازمان برنامه و بودجه گرفته شود. ضمن آنکه نیاز است تا ردیف بودجه‌ای خاص برای جنگل‌های هیرکانی در نظر گرفته شود.

معاون میراث فرهنگی کشور تصریح کرد: موضوع ساماندهی و مدیریت پسماندهای زباله‌ها در جنگل‌های هیرکانی، توانمندسازی جوامع محلی و مشارکت آنها، حمایت از طرح‌های نوین، اطلاع‌رسانی روش‌های حفاظتی از هیرکانی، نامگذاری یک روز به نام جنگل‌های هیرکانی و برگزاری جشن ملی هیرکانی از جمله مباحثی است که باید در خصوص این میراث جهانی مدنظر قرار بگیرد.

هادی حق‌شناس (استاندار گلستان) در ادامه با اشاره به آنکه جنگل‌های هیرکانی سومین اثر جهانی استان گلستان بعد از کمانچه ترکمان و برج قابوس است، گفت: همان‌طور که اشاره شد نام قدیم گرگان هیرکان بود و بعدها تغییر کرد. هرچه این نام بیشتر مطرح شود در ذهن‌ها متصورتر خواهد شد.

او با اشاره به گونه‌های گیاهی و جانوری که در جنگل‌های هیرکانی زیست می‌کنند، گفت: ۱۳۰۲ گونه گیاهی و ۳۰۲ گونه جانوری در جنگل‌های هیرکانی زندگی می‌کنند که باید تمام این موجودات مورد توجه قرار گیرند.

وی ادامه داد: قصد داریم تا دیوار گرگان را که حدود ۲۰۰ کیلومتر طول دارد در میراث جهانی ثبت کنیم.

حق‌شناس همچنین به تعطیلات اشاره کرد و گفت: هر زمان تعطیلات اتفاق می‌افتد سفر به ساری یا رشت در ذهن مسافران شکل می‌گیرد این در حالی است که جنگل‌های استان گلستان نیز زیبایی‌های خاص خود را دارند و می‌تواند در بسته سفر مسافران جای بگیرد.

استاندار گلستان در ادامه با اشاره به سیلی که در نوروز ۹۸ بسیاری از شهرهای این استان شمالی را درنوردیده بود، گفت: به نظر من با توجه به آنکه مردم آق‌قلا و گمیشان این ماه‌ها را در سیل پشت‌سر گذاشته‌اند این حق را دارند که مراسم و جشن ثبت هیرکانی در این شهرها برگزار شود. تلاش ما بر آن است تا این جشن ملی در استان گلستان برگزار شد.

استاندار گلستان همچنین تصریح کرد: نیازمند تعریف گردشگری منطقه‌ای و ساماندهی تعطیلات هستیم. در این میان با توجه به ثبت جنگل‌های هیرکانی که پنج استان را دربرمی‌گیرد، قرار است پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری مطالعات جامعی در خصوص طراحی بسته سفر به این استان‌ها طراحی کند.

وی ادامه داد: در حوزه حفاظت از جنگل‌های هیرکانی سه دستگاه محیط زیست، جنگل‌ها و مراتع و میراث فرهنگی دخیل هستند. این در حالی است که نفع فراوانی در اینجا وجود دارد که باید با تدبیر مورد توجه قرار گیرد. اگر مسئله تبیین شود و به راهکار مناسب برسیم، حتما توجه‌ها بیشتر خواهند شد. در استان گلستان ستاد توسعه جنگل‌کاری را راه‌اندازی کرده‌ایم و اگر در گذشته امضاهایی برای اختصاص زمین یا ساخت ویلا و به نوعی جنگل‌خواری در این استان انجام می‌شد، با جهانی شدن جنگل‌های هیرکانی این امضاها جرم خواهند بود و باید با همت مضاعف مورد توجه قرار گیرد.

ابراهیم کریمی (مدیرکل میراث و گردشگری میراث گلستان) نیز با اشاره به اینکه این استان بستری خوبی برای جذب گردشگران است، گفت: گلستان، نگارستان اقوام است و ما هر ساله جشنواره اقوام ایران‌زمین را در این استان برگزار می‌کنیم. امسال نیز ۲۱ آبان ماه میزبان این جشنواره خواهیم بود.

وی با اشاره به میراث غنی و چندهزار ساله‌ای که در استان گلستان وجود دارد، گفت: دیوار گرگان این روزها متقاضیانی برای احیا دارد و به زودی به نتیجه خواهد رسید. در عین حال بافت تاریخی گرگان یک بافت زنده است که از آن می‌توان به عنوان زنده‌ترین بافت تاریخی کشور یاد کرد، ضمن اینکه شاهدیم که هیچ مشکل میراثی در استان گلستان وجود ندارد و باید بتوانیم از مسیرهای گردشگری دریایی برای توسعه گردشگری در استان بهره جوییم.

احمد حسین‌زادگان (استاندار مازندران) در ادامه این نشست به نقش مردم و رسانه‌ها در حفاظت جنگل‌های هیرکانی اشاره کرد و گفت: هر کجا که از ظرفیت NGOها و سمن‌ها استفاده شده نتیجه‌ بهتری به دست آمده؛ این در حالی است که در بیشتر مواقع از این ظرفیت غافل می‌شویم.

وی ادامه داد: جنگل‌های هیرکانی از ساده‌ترین امکانات اطفاء حریق محروم هستند و باید سنسورهای هوشمند و سیستم‌های نظارتی اطفاء حریق در این جنگل‌ها تعبیه شوند. همچنین در اجرایی کردن طرح خروج دام از جنگل و ایجاد طرح تنفس در جنگل می‌توانیم از کمک‌های مردمی استفاده کنیم.

او گفت: باید حساسیت‌های موجود در خصوص ثبت جنگل‌های هیرکانی به مردم اطلاع‌رسانی شود این در حالی است که ممکن است اطلاعات خود ما نیز در این خصوص کم باشد و نیازمند کسب اطلاعات بیشتر هستیم.

استاندار مازندران با تاکید بر آنکه ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی درهای کمک‌های مالی و کارشناسی بین‌المللی را به سوی این بخش هموار خواهد کرد، گفت: امیدواریم بتوانیم از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم. ساماندهی فاضلاب، پسماند و زباله‌های همیشگی شمال از جمله نیازمندی‌ها و رسیدگی‌هایی است که باید در خصوص جنگل‌های هیرکانی مورد توجه قرار گیرد. درواقع می‌توان گفت حفاظت از جنگل‌های هیرکانی نیازمند طراحی یک بسته کامل از تمام ملزومات است که باید تمام ارگان‌ها و سازمان‌‌های ذی‌ربط به آن ورود کنند.

حسین‌زادگان تصریح کرد: باید با قاچاق چوب مبارزه کنیم چرا که یکی از مباحث اساسی است که در جنگل‌ها مطرح می‌شود. این در حالی است که برای هر ۱۰۰۰ هکتار یک نفر حافظ و حراست‌کننده داریم. این نشان می‌دهد که باید تعداد سمن‌ها افزایش یابد تا موثرترین و کاربردی‌ترین حفاظت را در خصوص جنگل‌های هیرکانی اعمال کنیم.

استاندار مازندران خاطرنشان کرد: اجازه برداشت از جنگل‌ها محدود شده است و عزم و حساسیت برای حفاظت بیشتر شده. در این راستا نیازمند تامین منابع مالی و تعریف ردیف مالی مشخص و نیروی انسانی متخصص هستیم. همچنین باید طرح جامع گردشگری با تاکید بر توسعه پایدار تعریف شود. حساسیت‌ها نیز نسبت به قاچاق چوب بیشتر شده است.

وی ادامه داد: تاکید ما بر آن است که حفظ جنگل‌های هیرکانی در اولویت‌ کارهایمان قرار گیرد و سعی‌مان بر آن است تا از جنگل‌خواری بکاهیم ضمن آنکه زمینی در جنگل به مردم اختصاص نمی‌یابد. طرح از کرانه تا کویر به منظور هم‌پوشانی و هم‌افزایی فعالیت‌ استان‌های همجوار در دست اجراست.

شهرود امیرانتخابی (مدیرکل میراث و گردشگری استان گیلان) یکی دیگر از سخنرانان این نشست بود که گفت: جنگل‌های هیرکانی نخستین اثر ثبت جهانی شده استان گیلان به حساب می‌آیند. در این میان محل پایگاه این اثر جهانی را در استان گیلان تجمیع کرد‌ه‌ایم و کارگاه‌های آموزشی، تبلیغات، برگزاری نمایشگاه‌ها و آموزش‌های همگانی را آغاز کردیم. این در حالی است که محدوده ثبت شده از جنگل‌های هیرکانی که در استان گیلان قرار دارند خالی از سکنه هستند و مشکلات رایج در خصوص بخش‌های دیگر را در این منطقه نداریم.

حبیب یزدان‌پناه (مدیرکل میراث و گردشگری استان خراسان شمالی) نیز در خصوص تنوع قومیتی و مذهبی که در این استان وجود دارد، صحبت کرد و گفت: شاهد سبک‌های خاص، زندگی و آیینی در این استان هستیم. در کنار جنگل و کویر و مناطق حفاظت‌شده، مناطق سردسیری قرار دارد که تنوع انواع گردشگری را دربرمی‌گیرد.

کامران پورمقدم (معاون سازمان جنگل‌ها، مراتع و آب‌خیزداری) با تاکید بر آنکه الزامات حفاظتی لازم با توجه به معیارهای موجود انجام خواهد شد، گفت: از فرصتی که ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی برای ما ایجاد کرده می‌توانیم برای حفاظت کل جنگل استفاده کنیم. در این راستا طرح استراحت جنگل را اجرایی کردیم. برداشت چوب ممنوع شد و طرح مدیریت پایدار جنگل در دستور کار قرار گرفت که از ابتدای سال ۹۹ در کل جنگل‌های هیرکانی اجرایی خواهد شد.