برداشت بی‌رویه آب در تهران عادتی است که هنوز ادامه دارد/ اگر برای دشت تهران مشکلی پیش آید، بناهای تاریخی هم لطمه می‌بینند

محمدحسن طالبیان در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درباره اثرات فرونشست زمین بر آثار تاریخی تهران گفت: فرونشست زمین در منطقه تاریخی خیلی مشهود نیست اما فرونشست‌ها در دشت جنوب تهران خیلی مشخص است. بنابراین گزارشی درخصوص تاثیرات فرونشست در آثار تاریخی به دست ما نرسیده است. البته کاخ صاحبقرانیه اکنون تحت تاثیر فرونشست است اما این به خاطر فرونشست کلی تهران نیست. خاک این اثر تاریخی به دلیل آبی که در گذشته از قنات‌های زیر آن عبور می‌کرده سست شده و باعث لطمه به کاخ شده است؛ ضمن اینکه بارگذاری که در اطراف کاخ در دوره‌های مختلف وجود داشته و زیرزمین‌های عمیقی که ایجاد شده است، در لطمه به این کاخ موثر بوده است. البته نمی‌دانیم هرکدام از این کارها چقدر روی این کاخ تاثیر گذاشته است.

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی با اشاره به اینکه مطالعات روی کاخ صاحبقرانیه انجام شده است، بیان کرد: کارهایی هم در این حوزه انجام شده است اما ما در حال پایش وضعیت هستیم؛ چراکه می‌خواهیم اصالت بنا حفظ شود و حداقل مداخله در آن صورت بگیرد. این یعنی جاهایی که زمین به نوعی ثبات رسیده است، خیلی در بنا مداخله نکنیم. این پایش قدری زمانبر است.

وی افزود: اینکه با احتیاط در این حوزه کار می‌کنیم به این خاطر است که محدودیت داریم. یک وقت هست که برای مرمت یک بنا می‌توان یک بخش آن را زمین ریخت و تعمیرش کرد. اما ما قصد داریم با سیستم جراحی و دقت کار مرمت کاخ صاحبقرانیه را انجام دهیم تا اصالت بنا از بین نرود.

طالبیان با بیان اینکه اگر مشکلی برای فرونشست دشت تهران پیش آید مسلما بناهای تاریخی هم از آن تاثیر می‌پذیرند، تاکید کرد: یک جریان سفره آب زیرزمینی زیر تهران است و ما خیلی از آن خبر نداریم.

وی ادامه داد: باید کارهای ناصحیحی که در گذشته انجام شده و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی، رفتار بد با طبیعت، بارگذاری‌های نامتقارن و ... کاهش یابد. اینها موضوعات ملی است.

معاون سازمان میراث فرهنگی در پاسخ به این پرسش که کدام ارگان‌ها درخصوص فرونشست زمین در تهران متولی اصلی محسوب می‌شود، گفت: شهرداری، وزارت نیرو، وزارت کشاورزی و ... با این موضوع مرتبط هستند. حتی بعضا وزارت راه و شهرسازی که بارگذاری‌ها را کنترل می‌کند به این موضوع مرتبط است.

طالبیان درخصوص برداشت‌های بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی گفت: متاسفانه هنوز عادت گذشته عوض نشده است. البته تلاش‌هایی می‌شود و محدودیت ایجاد شده اما عادت‌های گذشته هنوز ادامه دارد. این باید یک دغدغه ملی باشد و همه باید همت کنند تا برداشت‌های بی‌رویه کاهش یابد.

وی با بیان اینکه چاه‌های غیرمجاز باید بسته شوند، گفت: اگر برداشت‌ها کاهش یابد وضعیت بهتر می‌شود. وقتی به طبیعت ضربه زده می‌شود، سال‌ها طول می‌کشد تا خود را احیا کند اما حداقل خطر عقب می‌افتد.