با گمانهزنی، تعیین عرصه و پیشنهاد حریم صورت گرفت:
حفاظت از ستونهای آتشکده نهبندان
با اجرای برنامه گمانهزنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه آتشکده نهبندان مشخص شد این محوطه متعلق به اواخر دوران ساسانی و اوایل دوران اسلامی است و در این راستا حفاظت از پایه ستونها، جابهجایی و عقبنشینی دیوار خانههایی که ستونها در داخل دیوار آنها قرار داشتند انجام گرفت.
به گزارش ایلنا، محمد فرجامی (سرپرست هیئت باستان شناسی) با اعلام خبر اجرای برنامه گمانهزنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه آتشکده نهبندان گفت: محوطه آتشکده در روستایی به همین نام در 75 کیلومتری شمال غرب نهبندان و شرق رشته شاه کوه واقع شده که این روستا از توابع دهستان میغان، بخش مرکزی شهرستان نهبندان خراسان جنوبی است.
او گفت: محوطه آتشکده با وسعتی نزدیک به 35 هکتار از محدوده شرقی روستا را دربرمیگیرد.
این باستانشناس افزود: این محوطه شامل پایه ستونهای بنایی که در بین مردم محل به بنای یک آتشکده منسوب است و یک تپه قلعه است که قسمت عمده سازههای معماری آن تخریب شده و بخشهای اندکی از ویرانههای آن برجای مانده است.
به گفته او، از نقطه نظر فیزیوگرافی در جنوب تپه یک مسیل با عرض نزدیک به 25 متر در جهت شرقی - غربی عبور میکند و بخشهای پیرامونی آن را بیشتر زمینهای کشاورزی در جنوب ، شرق و بافت خانههای روستایی در غرب و شمال شامل میشود.
فرجامی تصریح کرد: بخشی از بقایای قلعه و پایه ستونهای بنای محوطه در زیر خانههای مسکونی روستا قرار گرفته که به دلیل خانه سازی و همچنین چندین مورد تخریب و سیل گرفتگی روستا، این آثار به میزان بسیار زیادی تخریب شدهاند.
این باستانشناس با اشاره به اینکه از لحاظ مالکیت بخشهای زیادی از محوطه در تملک ساکنین محل و روستاهای اطراف است که ارتباطات بسیار زیادی بین آنها وجود داشته و دارد، گفت: تنها بخشهای کمی از محوطه خصوصا قلعه بدون مالک و متعلق به اراضی ملی است.
او افزود: باتوجه به پایه ستونهای لاشه سنگ، ملات گچی، سفالینه و یافتههای سطحی که از پیرامون روستا و محوطه به دست آمده قدمت این محوطه را به اواخر دوران ساسانی و اوایل دوران اسلامی میتوان نسبت داد.
او خاطر نشان ساخت که علاوه بر این، سازههای خشتی موجود در بالاترین بخش قلعه مربوط به دورههای متاخر اسلامی(ایلخانی تا صفوی) هستند.
فرجامی تأکید کرد: این اثر با شماره 28126 در تاریخ 1388/09/01 در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.
او مهمترین فعالیتهای صورت گرفته در برنامه ساماندهی و تعیین عرصه و پیشنهاد حریم را شامل حفر نزدیک به 30 گمانه در محدوده پیرامونی اثر، جابجایی و عقب نشینی دیوار خانههای مسکونی که ستونها در داخل این دیوارها قرار داشته، پاکسازی زواید و اضافات از پایه ستونهای ساخته شده با لاشه سنگ و ملات گچ و نصب تابلو معرفی و حریم و نصب تابلوهای حریم محوطه اعلام کرد.
این باستان شناس گفت: در این راستا حفاظت از پایه ستونهای ساخته شده با لاشه سنگ و ملات گچ،نقشهبرداری محوطه، تصویرداری هوایی محوطه و تصویربرداری از محوطه به منظور تهیه فایلهای سه بعدی نیز صورت گرفت.
برنامه گمانهزنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه اتشکده نهبندان خراسان جنوبی با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد.