امیرمسعود شهرام‌نیا مطرح کرد:
هرجا بحث یارانه باشد افراد سودجو هم هستند
نشست خبری امیرمسعود شهرام‌نیا (قائم‌مقام نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران) ظهر امروز (شنبه پانزدهم اردیبهشت ماه) در مصلی تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، شهرام نیا در این نشست گفت: امیدواریم توانسته باشیم انتظارات را تا حد قابل قبولی برآورده کنیم. نمایشگاهی با این ابعاد یک ابرپروژه است و مدیریت سختی دارد با این حال ما تلاش‌مان را کردیم که نسبت به سال گذشته قدم‌های مثبتی برداریم. امیدواریم شرایط واسپاری نیز به صورت کامل به پیش برود.
قائم مقام نمایشگاه همچنین درباره وجه بین‌المللی این رویداد گفت: خوشبختانه در این سال‌ها بعد بین‌المللی نمایشگاه آرام آرام جای خود را محکم کرده است. پدیده‌هایی مثل شهر میهمان، کشور میهمان و بورسیه نمایشگاه در کنار حضور هیات‌های مختلفی از کشورهای گوناگون و آژانس‌های ادبی و اتحادیه‌ها نشان‌دهنده رشد بعد بین‌المللی نمایشگاه است.
او در توضیح تخلفاتی که در این سه روز گذشته از نمایشگاه گزارش شده، نیز بیان کرد: ما با دو دسته از تخلفات روبه رو هستیم؛ اولی تخلفات مالی و مرتبط با بن‌کارت‌ها. هر کجا بحث یارانه مطرح باشد همیشه هستند افراد سودجویی که از شرایط سوءاستفاده می‌کنند. برای جلوگیری از تخلفاتی مثل نقد کردن بن‌کارت‌ها یا خرید و فروش آن‌ها از چهار – پنج ماه پیش با بانک و متخصصان آ‌ی‌تی و خودِ اهالی نشر جلساتی داشتیم و راهکارهایی یافتیم مجموع عددی که به بن‌کارت‌ها اختصاص داده شده ۱۰ میلیارد تومان است که هشت میلیارد تومان آن مربوط به دانشجویان و دو میلیارد تومان آن نیز برای طلاب است.
وی افزود: سعی شد با اتصال کارت ملی هوشمند به بحث بن‌کارت‌ها تخلفات را به صفر نزدیک کنیم. سال گذشته موردی داشتیم که با کپی کارت دانشجویی ۳۰۰ دانشجو بن‌کارت تهیه کرده بود و به فروش رسانده بود. امسال هرکس کارت ملی هوشمند داشته بن‌کارتش روی همان شارژ شده است که ۴۰ درصد ثبت‌نام‌ها را این شیوه شامل می‌شود. سرویس NFC نیز برای امنیت بیشتر فعال شد که ۱۵ درصد ثبت‌نام‌ها نیز از این راه بوده است. در کنار آن چک کردن همزمان کد ملی و شماره دانشجویی و کارت بانکی را هم انجام دادیم تا جلوی هرگونه تخلف گرفته شود.
شهرام‌نیا ادامه داد: البته برخی از مواردی که در آیین‌نامه تخلف شناخته شده‌اند در سایر نمایشگاه‌ها معمول هستند مثل عرضه کتاب‌های ناشران دیگر. خوشبختانه در این سه روز گزارش تخلفات بسیار کم بود و البته باید توجه کنیم که تخلفات جدی‌تر مثل قاچاق کتاب، فروش کتاب جعلی یا بدون مجوز با جدیت برخورد می‌شود و حتی در لیست تعلیقی‌ها نیز قرار نگرفتند. نهایتا تا امروز تنها رای به بسته شدن دو غرفه داده شده است.
این مقام مسوول سپس درباره احتمال حضور مقام معظم رهبری در نمایشگاه کتاب گفت: قطعا آقای صالحی در جلساتی که داشته‌اند از معظم‌له برای حضور در نمایشگاه دعوت کرده‌اند ما و همه ناشران نیز مشتاق دیدار ایشان هستیم. منتها تا این لحظه پاسخ قطعی نیز داده نشده است و کم و کیفیت حضور ایشان را به‌طور قطع نمی‌دانم.
قائم مقام نمایشگاه سپس آماری از تعداد بازدیدهای این دوره ارائه داد و بیان کرد: ما از سه سال قبل شمارش‌ها را به‌صورت رندوم انجام می‌دهیم منتها چون به دلیل عدم بلیت‌فروشی عدد و رقم دقیقی نداریم عدد اعلام نمی‌کنیم. براساس سرشماری‌ها روز اول نمایشگاه امسال نسبت به روز اول نمایشگاه سال گذشته ۳۰ درصد افزایش بازدیدکننده داشته. این رقم در روز دوم به ۱۵ درصد و در روز سوم به هشت درصد رسیده است یعنی ما به‌طور میانگین در این سه روز ۱۰ تا ۱۲ درصد افزایش بازدیدکننده داشتیم. با این روند؛ استقبال از نمایشگاه در همین روزهای نخست خیلی خوب بوده است.
او سپس به فعالیت‌های بخش بین‌الملل نمایشگاه گریزی زد و گفت: حضور میهمانان خارجی در نمایشگاه کتاب تهران الزاما به معنای تقبل هزینه‌های آن‌ها نیست. در این سال‌ها به سمتی پیش رفته‌ایم که جز موارد محدود مثل بورسیه و میهمان ویژه هزینه حضور دوستان در ایران با خودشان است. بالا‌ترین مقام حاضر در نمایشگاه وزیر فرهنگ صربستان است که با دو معاون، دو مشاور، رئیس کتابخانه ملی و در قالب هیات ۳۳ نفره به ایران آمده‌اند. تونس نیز با معاون وزیر فرهنگ خود و هیات ۱۸ نفره در نمایشگاه حاضر است. معاون فرهنگی وزیر خارجه مجارستان با روسای اتحادیه‌های تونس، مجارستان و...، معاون نمایشگاه کتاب فرانکفورد، رئیس مرکز ملی صادرات و واردات کتاب پکن، رئیس نمایشگاه کتاب تورینگ و میهمانانی از قطر، عمان و کره که در مجموع ۱۲۴ نماینده و مسوول فرهنگی می‌شوند در تهران حضور دارند.
این مقام مسوول تاکید کرد: در جریان تعاملات با ناشران و مقامات فرهنگی خارجی اتفاقات خوبی رقم خورده است به‌عنوان مثال دو سال است با مجارستان بحث رفت و آمد نمایشگاهی را داریم که باعث آغاز ترجمه آثار ایرانی به مجاری شده و همچنین مجارستانی‌ها مجسمه‌ای از خیام آماده کردند که در میدان پایتخت‌شان نصب شود. زمانی عقد سه قرارداد در نمایشگاه فرانکفورت برای ما بلندپروازانه بود اما همین سال گذشته ۱۶۰ قرارداد رایت بسته شده است. با این حال هنوز جای کار زیادی داریم و بازار جهانی ما کم‌کم تبدیل به محلی برای مراوده ناشران و نویسندگان ایرانی و خارجی شده است.
شهرام‌نیا در پاسخ به وضعیت پرداخت تعهد کمیته تبلیغات و بازرگانی نمایشگاه نیز گفت: مبلغ تعهد هنوز کامل پرنشده ولی وقت هم برای این کار باقی است. اجازه دهید عدد و رقم‌ها گم نشود ولی این را می‌گویم که فاصله با مبلغ تعهد آن مقداری نیست که باعث نگرانی شود.
او اضافه کرد: کمیته انتخاب و خرید کتاب معاونت فرهنگی در نمایشگاه مستقر شده و براساس مصوباتی که می‌دانیم که بنابر متراژ تعیین شده‌اند از ناشران خریداری می‌کند البته قرار است اگر شورای سیاست‌گذاری موافقت کند آن دسته از ناشرانی که پرداخت مازاد داشته‌اند با خرید کتاب مابقی هزینه‌شان جبران شود.
شهرام‌نیا از علاقه ایتالیا برای راه‌اندازی یک موسسه فرهنگی در ایران خبر داد و گفت: دوستان ایتالیایی به شدت علاقه‌مندند تا موسسه ایران و ایتالیا را در ایران راه‌اندازی کنند. اطلاع ندارم که مجوز در چه مرحله‌ای است اما یک سال از درخواست آن‌ها گذشته و سفیرشان دیروز می‌گفت این تاخیر ممکن است باعث دلسردی ایتالیایی‌ها شود.
قائم مقام نمایشگاه در پاسخ به انتقاد از عدم حضور مسوولان دولتی در نمایشگاه گفت: اینطور نیست که مسوولان به نمایشگاه نیامده باشند. اعضای کمیسیون فرهنگی شورای شهر، وزیر آموزش و پرورش، کانون ابتکار و تعدادی از استانداران و فرمانداران به نمایشگاه سر زده‌اند. کمیسیون فرهنگی مجلس نیز قرار است به نمایشگاه بیاید. عدم حضور رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه نیز به دلیل شرایط خاصی بود که نیاز به برنامه‌ریزی داشت. قرار بود آقای جهانگیری به جای ایشان شرکت کنند که بازهم یک مساله عاجل و فوری در جلسه‌ای که رهبری مطرح کرده بودند امکان حضور نداشت.
این مدیر نمایشگاه درباره برخی مشکلات ارزی که بخش بین‌الملل را دچار مشکل کرده، گفت: شرایط ارزی کشور مساله تازه‌ای نیست که نیاز به توضیح بیشتری از سوی من داشته باشد. همه ما باید همصدا دولت را کمک کنیم تا از این بحران که ریشه‌های داخلی و خارجی دارد خارج شود. میزان برای ما نرخ رسمی دولت است. با بانک مرکزی هم مکاتبه‌ای داشتیم تا ارز دولتی در اختیار ما بگذارد که هنوز پاسخی نگرفته‌ایم. به ناشران گفته شده اگر با ارز بالاتری کتاب را خریداری کرده‌اند می‌توانند بر مبنای همان تعیین قیمت کنند ولی با ارائه تخفیف موضوع را برای خریدار جبران گردانند. البته این مورد تنها برای کتاب‌های سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ است و آثار ماقبل ۲۰۱۷ فقط و فقط باید با ارز دولتی به فروش برسد.
شهرام‌نیا ادامه داد: در مورد بحث متراژ‌ها نیز اینگونه نبوده که به دوستان متراژی بالا‌تر از درخواست‌شان بدهند بلکه چون امسال در طبقه ۱- شبستان دست ناشران بین‌الملل باز‌تر بود همان متراژی که درخواست شده بود به آن‌ها تعلق گرفت و مثل سال گذشته کاهش داده نشد. مشکل دیگر هم اینکه برخی از ناشران تعلیقی پیش از آنکه از حکم تعلیق باخبر شوند با نام دیگری ثبت نام کرده بودند اما با آگاهی از وضعیت جدید با نام خودشان ثبت نام کرده بودند که نحوه جانمایی را دچار تغییراتی کرد.
او در پایان تاکید کرد: ما کارگروهی هم برای نظارت بر تبلیغات داریم و اگر مورد نامتعارفی دیده شود تذکر می‌دهیم البته این ایراد نیست که کسی زیاد تبلیغ کرده باشد چرا که حتما پولش را پرداخت کرده است. در مورد نویسندگان نیز شاهد حضور نویسندگان معروفی از آلمان، تونس، صربستان و... هستیم. برهان هاموک هم توسط یکی از ناشران دعوت شده است ما سعی کردیم برنامه‌های نویسندگان را به صورت پراکنده تدارک ببینیم که همه در یک روز متمرکز نباشند.
