قلعه فلک الافلاک و پل شکسته از پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد حذف نمی‌شود

به گزارش خبرنگار ایلنا، با توجه به اینکه در روزهای گذشته شائبه هایی در فضای رسانه‌ای منتشر شد، که در آن از تصمیم یونسکو برای خارج کردن قلعه فلک الافلاک و پل شکسته لرستان از پرونده ثبت جهانی خرم آباد خبر داده  بود، خبرنگار ایلنا، جزییات این خبر را از عطا حسن پور مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان پیگیر شد و او که خود پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد را نوشته و این پرونده به یونسکو ارسال و ارزیاب‌های ایکوموس نیز برای ارزیابی آن به لرستان سفر کردند، این اخبار را شایعه اعلام کرد و گفت: ایکوموس به عنوان نهاد مشورتی یونسکو پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد را تایید کرده است.

او افزود: براساس گزارش شماره 1744 ایکوموس، دره خرم آباد دارای ارزش های برجسته جهانی است و این شورا به یونسکو توصیه کرده است که این پرونده حتما ثبت جهانی شود.

مدیرکل میراث فرهنگی استان لرستان با تاکید بر این موضوع که قلعه فلک الافلاک و پل شکسته از پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد حذف نمی شود اعلام کرد: در گزارش ایکوموس مطرح شده که چون کاوش های باستان شناختی در قلعه فلک الافلاک هنوز تکمیل نشده است این فرصت به پرونده داده می شود تا پس از پایان یافتن تحقیقات و آزمایش ها بر آثار تاریخی یافت شده در کاوش های باستان شناختی قلعه فلک الافلاک، این قلعه با اتمام تحقیقات به پرونده ثبت جهانی الحاق شود. بدین ترتیب قلعه فلک الافلاک از پرونده ثبت جهانی حذف نشده و با اتمام تحقیقات و مشخص شدن ارزش های آثار پیش از تاریخ یافت شده در کاوش های باستان شناختی به پرونده الحاق می شود.

عطا حسن‌پور با اعلام این که منتشر کنندگان این خبر احتمالا گزارش ایکوموس درباره پرونده ثبت جهانی قلعه فلک الافلاک را نخوانده و یا به زبان انگلیسی آشنایی نداشته‌اند اقدام به انتشار عجولانه این خبر کردند. در حالی که عناصر پرونده حذف نمی شوند و پس از پایان آزمایش های علمی بر اشیاء و آثار یافت شده در کاوش های باستان شناختی به پرونده الحاق می شوند.

مدیرکل میراث فرهنگی استان لرستان اعلام کرد: در ۸ سال اخیر همه پرونده های مرتبط با ثبت جهانی آثار تاریخی ایران که به یونسکو رفتند یا دیفر شدند یا برای اصلاح پرونده به ایران بازگردانده شدند و یا به طور کامل رد شده اند. بنابراین پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد تنها پرونده پذیرش شده برای ثبت جهانی در یونسکو طی سال های اخیر است.

حسن پور با اشاره به تلاش هایی که برای گرفتن نظر مثبت کشورهای عضو کمیته میراث جهانی یونسکو در روزهای برپایی اجلاس این کمیته باید انجام شود، گفت: در مرحله اولیه ثبت جهانی دره خرم آباد توسط ایکوموس تایید شده که شامل کل دره، قلعه فلک الافلاک و غارهای باستانی و... است. بنابراین افرادی که می گویند قلعه فلک الافلاک از این پرونده حذف شده و ثبت جهانی نمی شود اصلا جزییات گزارش ایکوموس را نخوانده اند و نمی دانند چیست؟ چون احتمالا اصلا قادر به خواندن نظر ایکوموس به زبان انگلیسی نبوده اند.

17 اثر لرستان در پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد گنجانده شده اند که از غار کلدر در شمالی‌ترین نقطه شهر آغاز و به غار یافته در غربی‌ترین نقطه شهر ختم می‌شود. بنابراین 7 غار و پناهگاه صخره‌ای، ۳ پل، یک قلعه، یک باغ تاریخی، یک رودخانه و 4 بنای تاریخی در پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد با تایید یونسکو به ثبت جهانی می رسند.

پیشتر نیز کاروانسرای چشمک در پرونده زنجیره ای ثبت جهانی کاروانسراهای ایران و راه آهن لرستان در پرونده ثبت جهانی راه آهن سراسری ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو از این استان ثبت جهانی شده اند.

دره خرم آباد براساس نظریات باستان شناسی و تحقیقات صورت گرفته از ۶۳ هزار سال پیش تاکنون دارای استقرار انسانی متناوب بوده و ساکنان باستانی این دره تا همین امروز در تعامل با محیط زیست بوده اند.

شهر خرم آباد از دو بخش بافت سنتی و جدید تشکیل شده و سابقه شهرنشینی در این دره ۵هزار سال قدمت دارد. دوره های اشکانی و ساسانی نیز شالوده های اصلی شکل گیری شهر خرم آباد بود نهر ساسانی جریان یافته در شهر نیز تاکنون نقش مهمی در زیست انسانی خرم آباد داشته است.

قلعه باستانی فلک‌ الافلاک نیز که به دژ شاپورخواست شهرت دارد در دوره ساسانی بر فراز تپه مشرف به شهر خرم آباد و در مرکز این شهر احداث شده است که از مهرماه سال ۱۳۴۸ با شماره ثبت ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد ۵ غار باستانی که قدمت غارنشینی در آن ها به ۴۰ هزار سال قبل می رسد شامل، غارهای کلدر، قمری، گیلوران، یافته، کنجی و ۲ پناهگاه صخره‌ای ‌گر ارجنه و پاسنگر نیز در اجلاس تیرماه یونسکو برای ثبت جهانی بررسی می شوند.