پژوهش در گورستان ارتدکس‌ها/ شناسایی ۳۰ شخصیت تأثیر گذار دوره قاجار وپهلوی
پژوهش در «گورستان ارتدکس‌ها» به شناسایی بیش از سی نفر از شخصیت‌های تاثیرگذار دوره قاجار و پهلوی از ملیت‌های مختلف منجر شد که براساس کتیبه سنگ قبرهای موجود، هریک از ایشان از جایگاه ویژه اجتماعی برخوردار بوده‌اند.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، نشست علمی «پژوهش در گورستان ارتدکس‌ها» به همت پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون با همکاری انجمن همگرایی مواریث تمدن ایرانی به دبیری نادر کریمیان سردشتی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه) برگزار شد.
خسرو خوانساری (کارشناس گروه متون و کتیبه‌های دوران اسلامی پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون) در این نشست با بیان گوشه‌ای از پژوهش در گورستان ارتدکس‌ها (محله دولاب تهران) گفت: در جنوب شرقی تهران در محله دروازه دولاب، چند گورستان تاریخی قرار دارد که متعلق به فرقه‌های مختلف مسیحیت است.
او با بیان‌اینکه این مجموعه، شامل پنج بخش شامل قبرستان ارامنه گریگوری، ارامنه کاتولیک، ارتدکس‌ها، آشوری‌ها و مسیحیان کاتولیک رومی است تصریح‌کرد: مساحت مجموعه این گورستان‌ها حدود ۷۶۰۰۰ متر مربع است که گورستان ارتدکس‌ها از نظر وسعت، پس از قسمت‌های ارامنه گریگوری و کاتولیک‌های رومی، به عنوان سومین گورستان بزرگ مجموعه محسوب می‌شود.
مجری طرح پژوهش در گورستان ارتدکس‌ها (محله دولاب تهران)، گورستان ارتدکس‌ها را یکی از آرامستان‌های تاریخی تهران خواند که پیروان مسیحیت ارتدکس شرقی از سال ۱۸۹۴ میلادی تاکنون در آن به خاک سپرده شده‌اند و افزود: مدفونین در این گورستان را اتباع روسیه، یونان، گرجستان و چند کشور دیگر تشکیل می‌دهند که در میان آن‌ها برخی از شخصیت‌های تاثیرگذار دوره قاجار و پهلوی نیز یافت می‌شوند.
خوانساری اظهارکرد: در این پژوهش، ضمن تحقیق در پیشینه این گورستان و سیر تاریخی آن، سرگذشت برخی از مشاهیر و افراد شاخص مدفون در آن مورد مطالعه قرار گرفته و شایان ذکر است که مطابق شمارشی که در سال ۱۳۹۷ شمسی به عمل آمد، در این گورستان حدود ۱۷۰۰ متوفی دفن شده است.
کارشناس گروه متون و کتیبه‌های دوران اسلامی پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون گفت: در این پژوهش، ابتدا درباره موقعیت جغرافیایی و پیشینه تاریخی این گورستان تحقیق شد؛ به این منظور، مطالعات کتابخانه‌ای درباره این گورستان انجام و در پی آن جستجوی میدانی آغاز شد و به این ترتیب از مهم‌ترین قبور موجود در این گورستان عکس‌برداری به عمل آمد.
خوانساری با بیان‌اینکه، به‌دنبال این کندوکاو، در مجموع بیش از سی نفر از شخصیت‌های تاثیرگذار دوره قاجار و پهلوی از ملیت‌های مختلف شناسایی شدند که براساس کتیبه سنگ قبرهای موجود، هریک از ایشان از جایگاه ویژه اجتماعی برخوردار بوده‌اند خاطرنشان‌کرد: در مطالعات میدانی، ضمن بررسی و مستندسازی قبور (با اولویت قبور شاخص و مشاهیر خارجی)، خوانش دقیق آن‌ها انجام شد.
او با بیان اینکه در ادامه پژوهش، سرگذشت مشاهیر مدفون در این گورستان، مورد تحقیق قرار گرفت و شرح احوال ایشان تهیه شد، به اسامی برخی از ایشان از جمله نیکلای مارکف، آنتوان سوروگین، مینادورا خوشتاریا، پیتر سلیمانی‌پور، علی‌اکبر شیدایی، خاندان جهانبانی، ژنرال‌ها و افسران نظامی، و چند اسقف و کشیش کلیسای ارتدکس روس اشاره کرد و افزود: امید است در مراحل بعدی پژوهش و با دسترسی به اسناد آرشیوی، سرگذشت افراد دیگر مدفون در این گورستان نیز فراهم آید.
