تشریح عملکرد معاونت‌های کتابخانه ملّی در یک نشست
نخستین نشست خبری سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران در دولت سیزدهم با حضور معاونان و مسئولان این سازمان در سه حوزه معاونت کتابخانه ملّی، معاونت پژوهش و منابع دیجیتال و معاونت اسناد ملّی برگزار شد.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، نخستین نشست خبری سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران در دولت سیزدهم در تاریخ ۱۴ شهریورماه با حضور عصمت مومنی (معاون کتابخانه ملّی)، فاطمه صدر (سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان) و محمدجواد جعفریان (معاون اسناد ملّی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران) در محل اندیشگاه این سازمان برگزار شد و هریک از معاونان، گزارش عملکرد معاونت‌ها و زیرمجموعه‌های مربوطه را در هشت ماه گذشته شرح دادند.
کتابخانه ملّی ایران تخصصی‌ترین تجلی دانش و علم اطلاعات و دانش‌شناسی است
عصمت مومنی معاون کتابخانه ملّی ایران با بیان این مطلب که کتابخانه ملّی فضایی چند بُعدی دارد، گفت: کتابخانه ملّی ایران از یک سو تخصصی‌ترین مظهر و تجلی دانش و علوم اطلاعات و دانش‌شناسی است و از سوی دیگر وظیفه آموزش، پژوهش و ارائه خدمات را برعهده دارد. مروری بر اهداف مندرج در قانون اساسی کتابخانه ملّی حاکی از این است که صیانت و حفاظت، گردآوری و سازماندهی از آثار مکتوب و غیرمکتوب در حوزه‌های ایران شناسی، اسلام شناسی، انقلاب اسلامی و دسترس‌پذیر کردن آن، تامین منتخب گنجینه جهانی در ارتباط با آثار مکتوب و غیر مکتوب، تلاش برای تربیت و اعتلای سطح تخصصی امور کتابداری، امور اطلاعات و دانش شناسی، تسهیل در امر مطالعه و اعتلای فرهنگ عمومی، مشاوره و نظارت بر خدمات کتابخانه‌های کشور ازجمله رسالت‌ها و وظایف این سازمان است. کتابخانه ملّی ایران به طور مشخص نقش سیاست‌گذاری در جهت هم افزایی و همکاری با کتابخانه‌های سراسر کشور را دارد و امید است در دولت سیزدهم این امکان فراهم شود تا آحاد مردم از خدمات سازمان اسناد و کتابخانه ملی بهره‌مند شوند.
وی ادامه داد: در این معاونت چهار اداره کل وجود دارد که شامل اداره کل فراهم آوری، اداره کل پردازش، سازماندهی، اداره کل اطلاع‌رسانی و اداره کل کتب خطی و نادر می‌شود. گروه واسپاری و ثبت آثار در اداره کل فراهم آوری این سازمان، تعداد۷۰ هزار و ۴۲۰ عنوان در ۱۷۹ هزار و ۶۴۸ نسخه کتاب را از دی ماه سال گذشته تاکنون دریافت کرده است و این سازمان موظف است بر اساس قانون واسپاری (قانون ۲۰۵ شورای عالی انقلاب فرهنگی) سهمیه‌ای از کتب خود را به مراکز اختصاص دهد. سهمیه کتابخانه ملّی ایران از این دریافت، برای کل کتابخانه ملّی تعداد ۱۴۳ هزار و ۳۶۵ نسخه و برای سایر مراکز ۳۶ هزار و ۲۸۳ نسخه بوده است.
معاون کتابخانه ملّی ایران با اشاره به منابع دریافت شده در گروه منابع غیرکتابی افزود: در گروه منابع غیرکتابی، در همین بازه زمانی تعداد ۴۳ هزار و ۲۵۸ نسخه و در مجموع ۱۷ هزار و ۷۳۹ نسخه غیرکتابی دریافت شده است و گروه مبادله و اهدای سازمان بالغ بر ۸۰ هزار نسخه کتاب لاتین و ۵۲۷ هزار مورد اهدایی داشته است که در مجموع تعداد ۱۴۴ هزار و ۷۳۹ نسخه ازسوی سازمان به ۹۴ کتابخانه و مراکز اطلاع‌رسانی داخل کشور اهدا شده و تعدادی از این منابع به کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی خارج از کشور ارسال و اهدا شده است.
وی افزود: در اداره کل نسخ خطی فعالیت‌هایی چون فراهم آوری، پردازش و اطلاع‌رسانی نسخ خطی انجام می‌شود که فهرست‌نویسی نسخ خطی نزدیک به یک هزار و ۲۶۹ نسخه بوده و براساس آمار ارائه شده ۷۳ نسخه خطی از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان خردادماه خریداری شده است که هم اکنون جلدهای ۷۸ و ۶۷ فهرست نسخه خطی آماده چاپ هستند.
مومنی به آمار اداره کل پردازش و سازماندهی این سازمان اشاره کرد و گفت: در این اداره کل درخواست‌های فیپا مورد بررسی قرار گرفته است. ایجاد رکورد کتاب و منابع غیرکتابی، فهرست‌نویسی پیش از انتشار، فهرست‌نویسی بنیادی، فهرست‌نویسی پس از انتشار، مستندسازی، تخصیص شابکا و شاپا از دیگر فعالیت‌های صورت گرفته در این اداره کل بوده است. همچنین فعالیت‌های اداره کل اطلاع‌رسانی ارائه خدمات به کاربران در زیرگروه‌های اداره مخازن تخصصی و عمومی، بخش مرجع و پذیرش، کتابخانه کودکان، کتابخانه نابینایان، سرای پژوهش، شیفت شب، نشریات، منابع غیرکتابی، ایرانشناسی و اسلام‌شناسی و غیره انجام می‌شود.
وی در ادامه درباره پاسخگویی به نیاز پژوهشی محققان گفت: در بخش مرجع و پذیرش، کارشناسان مربوطه پاسخگوی نیاز بیش از۵۰ هزار پرسش کاربران و پژوهشگران بوده‌اند و در بخش مرجع مجازی بالغ بر ۱۹هزار پاسخگویی به پرسش کاربران به صورت حضوری و ۲ هزار و ۱۲۰ مورد پاسخگویی به پرسش کاربران به صورت تلفنی صورت گرفته است. در بخش کتابخانه کودکان گردآوری کتاب، اسکن کتابخانه‌های منتشر شده، دریافت و آماده‌سازی بالغ بر ۱۷ هزار نسخه کتاب و برگزاری کارگاه‌های آموزشی و غیره انجام شده است. ارائه خدمات در شیفت شب کتابخانه ملّی ایران نیز یکی از خدمات پرمخاطب و ویژه اعضای کتابخانه ملی است که در طول سال انجام می‌شود.
مومنی با اشاره به گروه نشریات و پیایندها گفت: در گروه نشریات نیز دریافت نشریات جاری ازطریق واسپاری، مبادله و اهدا و روزنامه‌های جاری ۶۵ هزار و ۲۳۰ نسخه بوده است. در حوزه فعالیت‌های غیرکتابی نیز افزایش موجودی وجود داشته است و ریاست سازمان نیز به برقراری تعامل با سازمان‌های مختلف به منظور ارسال و واسپاری منابع غیرکتابی به کتابخانه ملی ایران تاکید دارد و در این زمینه مکاتباتی صورت گرفته است.
وی درباره فعالیت‌های گروه ایرانشناسی و اسلام‌شناسی بیان کرد: این گروه تخصصی وظیفه نگهداری، حفاظت و ارائه منابع حوزه ایرانشناسی و اسلام‌شناسی را دارد و خوشبختانه به دنبال پیگیری‌ها و برقراری تفاهم نامه‌های همکاری در این حوزه افزایش موجودی ایجاد شده است. کتب ایرانشناسی و اسلام‌شناسی ۴۵۲ نسخه، منابع آماده‌سازی شده یک هزار و ۱۲۰ نسخه و کتب تحلیلی ۴۵۰ نسخه بوده است که در بانک ایران‌شناسان قرار گرفته است.
معاون کتابخانه ملّی ایران در ادامه با اشاره به میزان ثبت عضویت از دی ماه سال گذشته تاکنون گفت: تعداد ۴ هزار و ۸۲۰ نفر در هشت ماه گذشته به عضویت جدید کتابخانه ملّی درآمدند و ۴ هزار و ۲۰۰ نفر اعضای قبلی این کتابخانه نیز عضویت خود را تمدید کردند که به طور کل ۲۵۶ هزار نفر عضو کتابخانه ملّی ایران هستند.
کتابخانه ملّی ایران بزرگترین و کامل‌ترین بانک نشریات ایران را دارد
در ادامه این نشست فاطمه صدر سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران ضمن معرفی اداره کل‌های زیر مجموعه این معاونت گفت: یکی از مهمترین اداره کل‌های این معاونت اداره کل پژوهش و کتابداری و آموزش است. این اداره کل، مسئولیت سه گروه پژوهشی ایرانشناسی و اسلام شناسی، گروه پژوهشی علوم داده و هوش مصنوعی و گروه پژوهشی علم اطلاعات و دانش‌شناسی را به عهده دارد. ازآنجاکه سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران دارای نقش حاکمیتی از یک سو و از نقش مرجعیت از سوی دیگر را در حوزه‌های دانش‌های تخصصی ازجمله علم اطلاعات، دانش شناسی، علوم آرشیوی، حفاظت و نگهداری و یا بحث‌های پژوهشی مرتبط با آن برعهده دارد؛ اعضای هیات علمی هم اغلب پروژه‌های پژوهشی که شکل ملّی دارند را به انجام می‌رسانند.
وی ادامه داد: در هشت ماه گذشته، ۱۶ دوره آموزشی با ۸ موضوع تخصصی به صورت الکترونیکی و یا مجازی برگزار شده است. در زمینه طرح‌های پژوهشی نیز ۳۱ طرح پژوهشی مصوب یا خاتمه یافته است که مجموع این طرح‌های پژوهشی حوزه‌های تخصصی را شامل می‌شود. در زمینه انتشارات تلاش بر انتشار کتاب‌های تخصصی در عرصه‌های مختلف علم اطلاعات و دانش‌شناسی بوده است. انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران جایگاهی علمی دارد که تلاش شده تا آثار تخصصی پژوهشگران و اندیشمندان داخلی و خارجی در حوزه‌های متفاوت منتشر شود که شامل موضوعات پژوهشی، علمی، تولید دستنامه‌ها و اصطلاح نامه‌های تخصصی، آثار سند پژوهشی، نسخه پژوهی، تاریخ معاصر و تاریخ شفاهی می‌شود. در زمینه تدوین دانشنامه ها، در حال حاضر دانشنامه‌های تخصصی چون دانشنامه مدیریت اسناد، دانشنامه علم آرشیو، دانشنامه سندشناسی و دانشنامه زنان ایران در حال تدوین است و برخی از آن‌ها مانند دانشنامه سندشناسی در مراحل آخر برای چاپ و انتشار قرار دارند.
سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران با اشاره به شرح وظایف پژوهشکده اسناد گفت: این پژوهشکده از قدیمی‌ترین پژوهشکده‌هایی است که در زمینه تاریخ شفاهی، تاریخ معاصر و علم آرشیو مشغول فعالیت است و ازآنجاکه علم آرشیو در ایران سابقه‌ای طولانی ندارد، زمینه‌های پژوهشی چون برگزاری همایش‌های پژوهشی و تاریخ شفاهی، نشست‌های تخصصی مرتبط و تولید مقاله‌ها در این بخش از پژوهشکده انجام می‌شود. همچنین دفتر تدوین استانداردها نیز به دلیل جایگاه بحث استاندارد در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مستقر است و تاکنون بسیاری از استانداردهای ملی تحت نظارت سازمان ملّی استاندارد تدوین شده است.
صدر همچنین درباره فعالیت‌های انجام شده در حوزه تاریخ شفاهی اظهار داشت: در زمینه‌های مختلف علمی با ۶۲ مصاحبه شونده، مانند اندیشمندان، استادان دانشگاه و متخصصان مصاحبه‌های تاریخ شفاهی انجام شده است که دریافت اطلاعات از این اشخاص ۴۵۰۰ دقیقه بوده است. در زمینه فهرست‌نویسی تاریخ شفاهی نیز ۳۲ فهرست تاریخ شفاهی در این مدت به انجام رسیده است. مستندسازی اسامی و اصطلاحات روزمره و کلیدواژه‌های تاریخ شفاهی ۱۶۹ عنوان بوده است و در بخش پیاده‌سازی متن‌های مصاحبه پنج هزار و ۵۰۷ دقیقه پیاده‌سازی شده است و تعداد ۲۵ هزار و ۲۰۰ دقیقه از منابع تاریخ شفاهی آماده انتشار است.
وی با در ادامه وظیفه دیجیتال‌سازی منابع را ازجمله وظایف معاونت پژوهش و منابع دیجیتال این سازمان عنوان کرد و گفت: وظیفه دیجیتال‌سازی منابع درون سازمانی و برون سازمانی برعهده این معاونت است. دیجیتال‌سازی منابع برون سازمانی جزو تعهداتی است که با تفاهم نامه‌ها انجام می‌شود، ولی منابع درون سازمانی شامل منابعی می‌شود که در معرض خطر از بین رفتن هستند و این مهم در حوزه اسناد و نسخ خطی بیش از هر عنوانی به چشم می‌خورد. در اداره کل شناسایی و فراهم آوری منابع دیجیتال، منابع دیجیتال‌زاد که به صورت دیجیتالی در فضای علم کشور و یا پایگاه‌های بین المللی وجود دارد، شناسایی می‌شوند و فهرست‌نویسی دیجیتالی روی آن‌ها صورت می‌گیرد و در ادامه نام‌گذاری و گروه‌بندی می‌شوند که در کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران قابلیت بهره برداری عمومی وجود دارد. اولویت در دیجیتال‌سازی منابع در داخل سازمان مربوط به معاونت‌های تخصصی در زمینه نسخ خطی، نشریات قدیمی است. اداره کل پردازش دیجیتال خروجی و محصول نهایی منابع دیجیتال شده سازمان و پنجره ارتباطی ما با مخاطبان بیرونی است.
صدر با اشاره به فعالیت کتابخانه دیجیتال بیان کرد: کتابخانه دیجیتال بخش سامانه نشریات «سنا» که نشریات غیر پژوهشی و غیر علمی است را در بر می‌گیرد. در این سامانه نشریات قدیمی از دوره قاجار تا پهلوی و دوره معاصر را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد. بنابراین کتابخانه ملّی ایران بزرگترین و کامل‌ترین بانک نشریات ایران را دارد. یکی دیگر از سامانه‌های موجود «ایران ژورنال» نام دارد که مشتمل بر نشریات علمی سازمان است. پایگاه سوم سامانه «فهرستگان نسخ خطی» نام دارد. در این بخش نسخ خطی که در مخازن سازمان موجود است، دیجیتال‌سازی شده و در این سامانه قرار می‌گیرد.
سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران با اشاره به آمار بازدید کنندگان از سامانه‌های نشریات ایران «سنا»، «ایران ژورنال» و «فهرستگان نسخ خطی» گفت: از آذرماه سال گذشته تاکنون از سامانه «سنا» تعداد ۴۴۲ هزار و ۳۰۷ نفر بازدید کرده‌اند و در سامانه «ایران ژورنال» نشریات علمی ایران نیز تعداد ۷۸ هزار و ۱۶۶ مدرک بارگذاری شده و ۴۴۲ هزار و ۳۰۷ نفر از این سامانه دیدن کرده اند. در سامانه فهرستگان نسخ خطی ۷ هزار و ۵۱۳ نفر بازدید کننده، سامانه کتابخانه‌های کشور ۱۸ هزار و ۴۰۴ نفر بازدید کننده و سامانه مراکز اسناد کشور ۶ هزار و ۴۴۸ بازدید کننده داشته است.
فاطمه صدر در پایان گفت: فناوری‌های جدید در عرصه دیجیتال روزانه در حال تحول و پیشرفت است. بر همین اساس ازطریق ارتباط با برخی مؤسسات دانش بنیان که به صورت تخصصی در زمینه هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند، در تلاش هستیم تا برخی از فرآیندهای دیجیتال‌سازی و پردازش را از این طریق به نتیجه برسانیم. در همین زمینه سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران سه پروژه فعال در زمینه هوش مصنوعی در دستور کار خود قرار داده است که مراحل پژوهشی آن در شرکت‌های دانش بنیان انجام شده و به زودی به بهره برداری خواهد رسید.
برای نخستین بار در طول تاریخ معاصر، ورود اسناد به قوانین برنامه توسعه هفتم کشور تحقق خواهد یافت
محمد جواد جعفریان معاون اسناد ملّی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران گفت: معاونت اسناد ملی ایران در دو حوزه اصلی برابر تصریح قانونی خود (قانون اسناد ملی ایران) فعالیت می‌کند. حفظ و حراست از میراث مکتوب ایران، اسنادی به بلندای تاریخ عظیم حوزه تمدنی ایران برعهده این سازمان است. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران همانند میراثی که در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نگهداری می‌شود، در حوزه مکتوب از این میراث حفاظت می‌کند.
جعفریان افزود: نکته دیگر ذخیره اسناد اداری کشور است. در حوزه اسناد تاریخی وظیفه اصلی و اولیه این سازمان نگهداری از این میراث مکتوب به نمایندگی نسل‌های گذشته، امروز و آینده است. این اسناد به مثابه میراثی است که به ارث رسیده و باید به بهترین شکل نگهداری، جمع آوری و پایدار شوند، همچنین این سازمان درخصوص اشاعه و امکان بهره مندی از میراث مکتوب وظایفی را برعهده دارد.
وی ادامه داد: ساختمان اسناد ملی ایران یکی از مقاوم‌ترین و با کیفیت‌ترین ساختمان‌ها به شمار می‌رود و به عبارت دیگر یک شاهکار مهندسی است. اما در هر سازه‌ای درصورت‌عدم نگهداری صحیح وعدم پرداخت صحیح می‌تواند آفاتی را برای مظروف خود ایجاد کند، به ویژه که آن مظروف شیئی با قدمت فراوان، ظریف و آسیب‌پذیر باشد. تلاش کرده‌ایم در این حوزه مبتنی بر تجارب گذشته و با گردآوری همه این تجارب فارغ از حب و بغض، فعالیت‌هایی را به نفع حفظ و حراست از اسناد کشور در دستور کار قرار دهیم.
معاون اسناد ملّی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران با بیان این مطلب که در حوزه آب، آتش و آفات اقدامات ویژه‌ای برای حفاظت اسناد انجام شده است، گفت: نخستین بازخورد آن را در بارندگی‌های اخیر تجربه کردیم. در همین راستا پروتکل‌های رفتاری با رطوبت در این سازمان و شیوه سرکشی‌ها تغییر کرد.
به گفته وی، یکی از دلایل بروز مشکلاتی که در آخرین آبگرفتگی در ساختمان آرشیو ملی ایران رخ داد، عدم سرکشی ۶۰ساعته به مخازن در روزهایی بود که بارندگی شدیدی رخ داد، بر همین اساس در بارندگی‌های اخیر سرکشی‌های یک‌ساعته به مخازن در ۲۴ ساعت صورت گرفت، ضمن اینکه اقامت شبانه مدیران برای مدیریت بحران احتمالی لحاظ شد.
جعفریان از همکاری شهرداری و شورای شهر تهران برای حفاظت از اسناد خبر داد و گفت: رایزنی‌های لازم به منظور عایق‌بندی رودخانه جنب ساختمان آرشیو ملی ایران از جنس همان عایقی که در کف دریاچه چیتگر بکار رفته است، با شهرداری و شورای شهر تهران انجام شده است.
وی با اشاره به ابلاغ دستور العمل‌ها و توصیه‌هایی برای نگهداری از اسناد به دستگاه‌های کل کشور، اضافه کرد: برای حفاظت از میراث مکتوب در برابر سوانحی چون آتش سوزی اقداماتی از گذشته صورت گرفته بود، اما تکمیل نشده بود. بر همین اساس در نخستین ماه‌های حضور در این سازمان مناقصه سیستم اطفای حریق توسط معاونت پشتیبانی سازمان انجام شد، این موضوع هم اکنون در دست اقدام است و به زودی اپراتور ۲۴ساعته کنترل حوادث را در آرشیو ملی ایران طی مراحل اداری و قانونی مستقر خواهیم کرد و گاز تخصصی که در صورت بروز حادثه هیچ آسیبی به اسناد وارد نکند، تعبیه می‌شود.
معاون اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: در زمینه کنترل آفات نیز اقدامات بسیار خوبی صورت گرفته است، مدت ۲۰ سال است که در این سازمان اسناد دریافتی برخی از دستگاه‌ها که امکان رسیدگی به سند در آن دستگاه وجود ندارد را میزبانی می‌کنیم. به عبارت دیگر ما در یک روز دو تریلی سند با ۳۰.۴۰ سال قدمت، خاک خوردگی و آفت خوردگی را به آرشیو ملی ایران منتقل می‌کردیم و این اسناد در فاصله یک متری مخازن اصلی قرار می‌گرفتند که برای سایر اسناد بسیار خطرناک بود، چراکه ممکن بود هر بار میلیاردها حشره، قارچ، آفت، باکتری را به نزدیکی اسنادی که امکان بیمه برای آن‌ها وجود ندارد و نظیر و مشابهی نیز ندارند، منتقل کنیم.
جعفریان یادآور شد: طی همکاری با شهرداری تهران در یکی از مناطق ۲۲گانه تهران فضای ۶ هزار متر مربعی تهیه شد و از این پس این محل جایگزین بایگانی راکد ملی می‌شود و اسناد در مرحله نخست به این محل منتقل می‌شود و اسناد امحایی جداسازی می‌شود. درنهایت اسنادی که بر اساس نظر شورای عالی اسناد ملی ارزش نگهداری دارند، پس از آفت‌زدایی و برای نگهداری به مخازن آرشیو ملی دائمی منتقل می‌شوند.
وی با بیان این مطلب که دسترسی مراکز دانشگاهی به اسناد آسان‌تر شده است، گفت: خدمات اسکن در محل با همکاری معاونت پژوهش سازمان ارائه می‌شود و تلاش شده تا دسترسی حوزه‌های دانشگاهی را به سند، ارتقا بخشیم که این مهم باعث قدرت بیشتر در تحلیل روایت می‌شود.
معاون اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به پیشبرد برنامه‌های مختلف به منظور رونمایی از اسنادی که طی سالیان طولانی در مخازن این سازمان قرار داشتند، افزود: در دوره جدید اراده جدی بر یافتن اسناد گمشده قرار گرفته است. به طوری که در هر مناسبتی بر اساس تقویم سازمانی، این اسناد را منتشر خواهیم کرد.
جعفریان با بیان این مطلب که تاریخ قابل بازگشت نیست و اسناد جایگزینی ندارند، ادامه داد: آنطور که بایسته و شایسته است به قانون اسناد در کشور توجه نمی‌شود. برخی از مراکز کشور می‌خواهند خودشان برای اسنادشان برنامه‌ریزی کنند؛ البته خوشبختانه همکاری نهادها و دستگاه‌های مختلف با معاونت اسناد ملی در حال تقویت بوده و مسیر بهبود را طی می‌کند.
وی با بیان این مطلب که طی یک سال گذشته یک میلیارد و ۲۵۴ میلیون سند دستگاه‌های مختلف مورد رسیدگی قرار گرفته است، اظهار داشت: از این میان بیش از ۲۰ میلیون برگ، اسنادی ارزشمند برای نگهداری بوده است. بنابراین خوشبختانه ساماندهی اسناد دستگاه‌های مختلف موجب شد تا بیش از ۶۰ هزار متر مربع فضای اداری در کشور که به نگهداری اسناد اختصاص پیدا کرده بودند، آزاد شود.
جعفریان گفت: ضمن احترام به مفاد قانون اسناد ملی، نقش تسهیل‌گری را به جای تصدی‌گری صرف در حوزه اسناد ملی اختیار کرده‌ایم. ما مدل‌های نگهداری را پیشنهاد می‌دهیم.
به گفته وی، طی همکاری با دیوان محاسبات کشور رسیدگی به عملکرد هر دستگاه در زمینه اسناد خودش و تطابق آن با قوانین حفظ اسناد ملی را نیز در دستور کار قرار داده و آن را پیش می‌بریم.
معاون اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از ورود اسناد به قانون برنامه هفتم توسعه کشور خبر داد و گفت: طی همکاری سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور برای نخستین بار در طول تاریخ معاصر شاهد ورود اسناد به قوانین برنامه توسعه هفتم کشور خواهیم بود.
جعفریان ضمن برشمردن نهادها و دستگاه‌هایی که در تعامل مثبت با این سازمان قرار گرفته اند، گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران هم اکنون با وزارت اقتصاد و دارایی، نیروی زمینی ارتش و مجلس شورای اسلامی تفاهم نامه‌های همکاری را امضا کرده یا در شرف امضا است. در همین راستا برخی از نهادها ازجمله قوه قضائیه، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کشور، وزارت اقتصاد و دارایی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت نیرو، جمعیت هلال احمر، بیمه‌های البرز و دانا و غیره بیشترین همکاری و تعامل را با معاونت اسناد ملی برقرار کردند.
وی در ادامه یادآور شد: نشریاتی چون «۱۵ خرداد شصت سال بعد»، «گوهریاد»، «چهار فصل کوچ» و «خراش بر آئینه» ازجمله مکتوبات اسنادی است که قرار است به زودی توسط این معاونت اسناد ملی ایران منتشر شوند.
معاون اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران خاطرنشان کرد: بسیاری از اسناد مربوط به ایران در کشورهایی چون روسیه، انگلستان، اسپانیا و غیره وجود دارد. این اسناد باید مبادله شوند و هیچ کشوری حاضر نیست که اسناد در اختیار خود را یکطرفه بدهد. در این زمینه سفیران کمک حال ما هستند، اما کار اصلی را باید رایزن‌های فرهنگی ایران انجام دهند. در این باره نیز تفاهمنامه‌ای را با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی امضا کرده‌ایم.
