مصر تنها آثار باقی مانده از دوران اخشیدیان را جابه‌جا کرد
مصر برای نجات این بنای تاریخی از غوطه‌ور شدن زیر دریاچه گوگردی عین السیره در جنوب قاهره، از جابجایی مقبره الطباطباء، تنها اثر باقی مانده از دوران اخشیدیان خبر داده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مصر اعلام کرد که برای نجات مقبره الطباطباء، تنها بنای یادبود باقی مانده از دوران اخشید (۹۳۵-۹۶۹ پس از میلاد) از غوطه‌ور شدن در زیر دریاچه گوگردی عین السیره در جنوب قاهره، این اثر تاریخی به مکانی نزدیک منتقل شد.
شورای عالی آثار باستانی مصر پس از انجام مطالعات مهندسی لازم، کار تخریب و انتقال این مجموعه تاریخی را از محل آن در ضلع شرقی دریاچه به سمت خشک و مقابل در حاشیه دریاچه جنب موزه ملی تمدن مصر آغاز کرد.
مصطفی وزیری (دبیرکل شورای عالی آثار باستانی مصر) اظهار کرد: انتقال این اثر تاریخی از اول ژانویه ۲۰۲۱ آغاز و اکنون تکمیل شده است. این بخش تا عمق ۲.۷۰ متر زیر آب فرو رفته است.
این بنای تاریخی در قرن چهارم هجری یا قرن دهم میلادی تأسیس شد. این بنا توسط محمد بن طغاج آل اخشید، بنیانگذار دولت اخشید، بین سالهای ۹۳۵-۹۴۶ پس از میلاد ساخته شد. ساختار مستطیلی نامنظم آن به خاندان ابراهیم طباطبا، خاندان بزرگ پیامبر اسلام، محمد، نسبت داده می‌شود. این مجموعه ۳۰ در ۲۰ متری دارای دو گنبد در انتهای جنوبی خود است. در قسمت شمال شرقی دیوار ورودی و در سمت چپ آن بنایی است که از اتاقی مربع شکل و با گنبد پوشیده شده است.
داخل اتاق مربع شکل آن، چاهی است که آب مجموعه از آن تهیه می‌شود. متصل به این اتاق یک ساختمان مستطیل شکل است که به شش اتاق کوچک که برخی مربع، برخی دیگر مستطیل هستند تقسیم شده است. اتاق‌های مربع شکل با طاق‌ها و گنبدهای متقاطع پوشیده شده است. اتاق‌های مستطیل شکل با طاق پوشیده شده‌اند. در این شش اتاق آرامگاه خاندان طباطبا قرار دارد. با دری در ضلع غربی به نمازخانه متصل می‌شود. نمازخانه مربع و با آجر ساخته شده است. در دیوار شرقی محرابی وجود دارد که جهت مکه را نشان می‌دهد.
عبدالرحیم ریحان (مدیرکل تحقیقات باستان‌شناسی و انتشارات علمی در جنوب سینا در وزارت گردشگری و آثار باستانی) گفته است: خانواده طباطبا از دوران تولونید (۸۶۸-۹۰۵) به مصر آمدند. آن‌ها نه نسل پیوسته در آنجا زندگی کردند و درخواست کردند که در آنجا دفن شوند. مردم مصر آن‌ها را دوست داشتند، در طول زندگی و مرگشان به آن‌ها نزدیک بودند و از زیارتگاه‌های شریفشان بسیار دیدن کردند. خود ابراهیم طباطبایی در مصر دفن نشده است، اما کسانی که در مشهد دفن شده‌اند از فرزندان او و برادرش بوده‌اند. این مجموعه برای مدت طولانی مغفول مانده بود. از هر طرف علف‌های هرز، زباله و آب آن را احاطه کرده بود. تنها دو گنبد باستانی آن باقی مانده است.
ریحان با استقبال از پروژه جابجایی گفت: این پروژه بزرگ آن را از نشت آب در داخل محافظت می‌کند و کار برچیدن و انتقال آن طبق روش‌های علمی شناخته شده انجام شد. فرآیند انتقال نشان دهنده ارزش باستانی و هنری مشهد است چراکه بیش از ۲۲ سال است که از مشکل آب رنج می‌برد.
مجموعه الطباطباء اولین بنای تاریخی نیست که برچیده شده و به مکان دیگری منتقل می‌شود. در دهه ۱۹۶۰، بسیاری از معابد برای نجات از سیل به دلیل ایجاد سد بلند اسوان - مانند معابد ابو سیمبل که در یک صخره حک شده بودند و آن معابد نوبیا، تحت این فرآیند قرار گرفتند.
