ضرورت برگزاری یازدهمین کنگره هپاتیت تهران

ایلنا؛ به مناسبت یازدهمین کنگره هپاتیت تهران، گفت‌وگویی با پروفسور سید موید علویان، رئیس انجمن علمی هپاتیت ایران، انجام داده است که در ادامه می خوانیم:

ضرورت برگزاری کنگره هپاتیت و موضوعات آن

پروفسور علویان با بیان اهمیت برگزاری این کنگره اظهار داشت: می‌دانیم که بیماری‌های کبدی از بیماری‌های شایعی هستند که اثر بسیار زیادی روی طول عمر و کیفیت زندگی بشر دارند. هپاتیت‌ها ویروسی هستند مانند هپاتیت B و هپاتیت C، خصوصاً کبد چرب که به عنوان یک مشکل جدی روز به روز در حال افزایش است. ما امسال یازدهمین کنگره هپاتیت تهران را پیش رو داریم. ممکن است سوال شود کلمه تهران برای چیست؟ اعتقاد ما این است که در کشور دانش کافی، اساتید کافی و علم کافی در زمینه بیماری‌های کبدی در مقایسه با منطقه بسیار بالاتر است و به همین دلیل از سال‌ها قبل این کنگره را برگزار کرده‌ایم و امسال یازدهمین کنگره هپاتیت را در بازه زمانی ۱۸ شهریور تا ۲۱ شهریور، به مدت ۴ روز در تهران برگزار می‌کنیم.»

رئیس انجمن علمی هپاتیت ایران افزود: «این کنگره با برگزاری هر ساله توانسته تعداد قابل توجهی از مخاطبین مهم را در کشور در زمینه‌ها و رشته‌های مختلف مرتبط جذب کند. متخصصان در رشته‌های بیماری‌های عفونی، داخلی، بیماری‌های کبدی، گوارش، پزشکان عمومی، ویروس‌شناسان، پیراپزشکان و دیگر همکاران فعال در بخش‌های داروسازی به واسطه این کنگره دور هم جمع می‌شوند تا بتوانیم یک برنامه خوب به جامعه پزشکی ارائه دهیم و قدمی سازنده در راستای ارتقای سلامت جامعه با به اشتراک گذاشتن تجارب و اطلاع‌رسانی آخرین دستاوردهای علمی برداریم.

تفاوت یازدهمین کنگره با دوره‌های گذشته

پروفسور علویان در ادامه توضیح داد: «فاوت کنگره امسال با سال‌های قبل در این است که امسال ۱۹ عنوان مهم را به صورت پنل مشخص کرده‌ایم و جزئیات پنل‌ها نیز مشخص است. در این پنل‌ها حداقل به ۳۰ الی ۵۰ سوال موجود در زمینه هپاتولوژی پاسخ می‌دهیم. یعنی با جزئیات وارد هر پنل شدیم، در موضوعات مختلف سوالاتی را مطرح کرده‌ایم و مسئولین پنل، این سوال‌ها را با اعضای پنل مطرح می‌کنند و بر اساس تازه‌ها و آخرین یافته‌های علمی به بحث و بررسی می‌پردازند. همه کنگره‌ها در کشور خوب هستند اما مدل اجرایی این کنگره که پاسخ به سوال‌های واضح در زمینه بیماری‌های مختلف کبدی است، کاری نو می‌باشد.

ایشان افزود: چهار سخنران بخش اصلی داریم که به موضوعات مهم می‌پردازند و این چهار پنل نیز در همین راستا اجرا خواهند شد. این کنگره برای ۱۲۰۰ نفر مجوز گرفته که احتمال دارد با توجه به افزایش میزان تقاضای حضور، مجوزهای جدیدی اخذ کنیم. در این کنگره حدود ۳۰ شرکت دارویی و تجهیزاتی به عنوان اسپانسر شرکت می‌کنند. خوشبختانه همزمان با این کنگره، چهارمین کنگره گوارش و کبد نظام پزشکی و سومین کنگره آندوسکوپی انجمن اندوسکوپی ایران نیز برگزار می‌شود که همکاری خوبی با آن‌ها داریم. این کنگره‌ها در سالن‌های جداگانه و به صورت همزمان برگزار می‌شوند و مجموعاً بیش از ۱۸۰۰ نفر در این برنامه‌ها شرکت خواهند کرد. تاکنون نزدیک به ۷۰۰ تا ۸۰۰ نفر به صورت آنلاین ثبت نام کرده‌اند و ثبت نام تا هفته آینده ادامه دارد و در محل کنگره نیز در صورت وجود ظرفیت، ثبت نام انجام می‌شود.

هدف از برگزاری کنگره

پروفسور علویان در پاسخ به پرسش هدف کنگره توضیح داد: هدف از برگزاری این کنگره پاسخ به سوالات مهم موجود در زمینه هپاتیت و بیماری‌های کبدی و ارائه تازه‌های پزشکی در دنیا، از جمله در کشورمان است. کشور ما در زمینه هپاتولوژی پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است. هپاتیت C را در بیماران دیالیزی، بیماران خاص، هموفیلی و همچنین در افراد معتاد و کسانی که سابقه زندان دارند، به طور قابل توجهی کاهش داده‌ایم. زمانی بالای ۵ درصد جمعیت تهران و در برخی استان‌ها ۷ درصد جمعیت مبتلا به هپاتیت B بوده‌اند ولی اکنون در اکثر جامعه ما زیر یک و دو دهم درصد و در تهران هم زیر یک درصد به این بیماری مبتلا هستند.

رئیس انجمن علمی هپاتیت ایران ادامه داد: این کاهش شیوع نتیجه فعالیت‌های وزارت بهداشت، شبکه‌های بهداشت و درمان، بخش‌های علمی و بخش‌های اجرایی در طول سال‌ها است و امسال تمرکز ما بیشتر بر روی بیماری‌های متابولیک و بیماری‌های اتوایمن کبد می‌باشد که نیازمند توجه علمی بیشتری هستند.

چالش‌های فعلی در پیشگیری و درمان هپاتیت

پروفسور علویان اظهار داشت: در زمینه هپاتیت B، قدرت و ابزار تشخیص و همچنین درمان موجود است و همه این‌ها تولید داخل کشور می‌باشد. پوشش بیمه نیز مناسب است. تنها مشکل این است که تنها افراد زیر ۳۲ سال واکسینه شده‌اند و طبق نظر سازمان جهانی بهداشت، باید پوشش واکسیناسیون تا ۵۰ یا ۵۵ سال افزایش یابد. خوشبختانه وزارت بهداشت موافقت کرده است تا افراد تا ۵۵ سال نیز واکسینه شوند. در زمینه هپاتیت C نیز ابزار تشخیص و درمان موجود است و درمان برای افراد بیمه‌نشده به صورت رایگان انجام می‌شود، اما مشکل اصلی افراد پرخطر مانند معتادان، افراد سابقه‌دار یا فاقد مدارک شناسایی هستند که این گروه‌ها چالش عمده در حوزه هپاتیت محسوب می‌شوند.

جایگاه ایران در تحقیقات هپاتیت

ایشان در ادامه اظهار داشت: اگرچه اعتقاد داریم هنر نزد ایرانیان است، اما سایر کشورها در صورت تلاش می‌توانند پیشی بگیرند. با این حال، در زمینه بیماری‌های کبدی، تولیدات علمی، مقالات و داروها، ایران پیشرو منطقه است و هیچ کشور دیگری در منطقه چنین جایگاهی ندارد.

سابقه و مسیر علمی

پروفسور علویان توضیح داد: در سال ۱۳۷۳ اولین درمانگاه هپاتیت در کشور را در سازمان انتقال خون ایران راه‌اندازی کردیم و بیش از ۸ هزار بیمار پذیرش شد. این درمانگاه مرجع مهمی برای بیماران هپاتیتی و کبدی بوده است. همچنین در سال ۱۳۷۵ اولین آزمایشگاه PCR در کشور راه‌اندازی شد و اکنون در تهران حدود ۵۰ آزمایشگاه PCR و در سایر استان‌ها مراکز متعدد وجود دارد. این نشان‌دهنده توسعه تکنولوژی و پیشرفت علمی در کشور است.

وی افزود: در آن زمان بیوپسی کبد هم انجام میدادیم که کار پر ریسکی در آن زمان بود و به مرور با آموزش نیرو و تامین کادر کافی و با فعالیت بیشتر دانشگاه‌ها پیشرفت قابل توجهی کردیم. کادر درمان ما نیز با همین کنگره ها و آموزش‌ها و کارهایی که دانشگاه‌ها و انجمن‌های علمی کرده اند توانسته اند قدرت تشخیص و درمان را بسیار بالا ببرند و امروزه دیگر لازم نیست که بیماران به مراکز استان‌ها یا تهران مراجعه کنند چرا که در بسیاری از شهرستان‌ها امکانات تشخیصی وجود دارد.

فعالیت‌های علمی و انگیزه پژوهشی

ایشان درباره انگیزه پژوهشی خود گفت: من فکر می‌کنم علم زمانی ارزشمند می باشد که نافع و سودآور باشد. وقتی دانشگاه ها در دنیا فعالیت میکنند رنکینگ کدام دانشگاه بالا می رود، میگویند چند دارو اختراع کرده اید و ... . کاری باید کرده باشی که رنکینگ دانشگاه بالا برود. پس علمی بدرد میخورد که برای جامعه نافع و ارزش آفرین باشد، چه در کاهش انواع بیماری، چه در کنترل، چه پیشگیری و چه درمان.

من فکر میکنم شاید تلاش من بیشتر در این بوده است که کارهای علمی انجام بدهم که به نفع جامعه  باشد و بار بیماری را کم کند. در کنار این موضوع تیم‌های جوانی در طول سال‌ها در کنار من کار کردند اما متاسفانه امروز ما با کمبود نیرو جوان و محقق در کنار خودمان مواجه هستیم. همیشه این جوان‌ها بودند که به ما انگیزه و امید می‌دادند و ما را به حرکت و پیشرفت وادار می کردند. این موتور محرک علمی کشور و موتور محرک اقتصاد و بار اصلی علم کشور همین جوانان هستند. یک زمانی ما شبکه هپاتیت داشتیم و هزاران دانشجو در سراسر کشور فعالیت‌های علمی می‌کردند و ما در این موتور متجرک دچار ضعف شدیم که باید بهش توجه بشود.

رئیس انجمن علمی هپاتیت کشور افزود:  فکر میکنم تعداد مقاله و کتاب مهم نیست و اثر آن ها است که مهم می باشد. خیلی از کتاب هایی که نوشته ام در کشورهای دیگر ترجمه شده و مورد استفاده قرار میگیرد. همواره تلاش کرده ام تحقیقات علمی و دانسته هایی که در کشورمان بدست آورده ام را با مردم دیگر به اشتراک بگذارم و فکر میکنم این یک وظیفه اسنانی-پزشکی است. متاسفانه در دنیا به شکل دیگری به مسائل انسانی نگاه میکنند مانند اوکراین، غزه، افغانستان و ... و این شاید وظیفه جامعه پزشکی است که به دنیا یادآوری کند مسائل انسانی چگونه است. همه جوامع باید دست به دست هم بدهیم تا برای سلامت تلاش کنیم .

پژوهش‌های تأثیرگذار

پروفسور علویان در ادامه بیان کرد: «یکی از کارهای بسیار ارزشمند حدود ۱۸ سال پیش، مطالعه بر روی کبد چرب در کودکان و نوجوانان بود. در این پژوهش با تلاش فراوان از ۱۰۰۰ کودک آزمایش‌های مختلف گرفته شد و مشخص گردید که ۷.۵ درصد کودکان در سنین نوجوانی دچار کبد چرب هستند. این کار نشان‌دهنده اعتماد مردم به جامعه پزشکی بود که حاضر شدند فرزندان خود را برای یک تحقیق پزشکی در اختیار پزشکان قرار دهند. نتایج این مطالعه اهمیت جدی گرفتن کبد چرب از دوران کودکی را مشخص کرد و نشان داد تغذیه، تحرک و سبک زندگی کودکان نقش مهمی در ایجاد این بیماری دارند. وزارت بهداشت اگر بخواهد آمار کبد چرب و بیماری‌های مشابه را کاهش دهد، باید از مدارس شروع کند، هرچند تغییر فرهنگ زمان‌بر و نیازمند صبر و برنامه‌ریزی دقیق است. از طرف دیگر، مواجهه با صنعت فست‌فود که نقش زیادی در ایجاد کبد چرب دارد، نیازمند اقدام جدی و مقابله هدفمند است.»

توصیه به نسل جوان پزشکان و پژوهشگران

پروفسور علویان در پایان توصیه کرد: انسان تا زمانی که زنده است باید فعال باشد. ممکن است درک متناسب از فعالیت های افراد جوان در مباحث علمی وجود نداشته باشه، اما قرار نیست که همیشه شرایط فراهم باشه و همیشه گل و بلبل باشد که ما بتوانیم کاری انجام بدیم. جوانان نباید ناامید شوند و حتی در شرایط سخت نیز باید با انگیزه و امید فعالیت کنند، زیرا زندگی با حرکت و امید معنا پیدا می‌کند.