احتمال اجرای عدالت در ماجرای قتل خاشقجی دور از ذهن است/ داغ شرم این پرونده بر پیشانی دولت آمریکا است/ اظهارات اخیر بن سلمان بسیار فریبکارانه بود

به گزارش ایلنا، سرانجام «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان سعودی پذیرفت که مسئولیت قتل «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار منتقد سعودی متوجه اوست. با این حال، وی همچنان مصرانه تاکید دارد که خود نقشی در آن ندارد. 

جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی، سردبیر پیشین روزنامه الوطن و ستون‌نویس واشنگتن‌پست، دوم اکتبر سال گذشته میلادی برای امور اداری به کنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کرد ولی هیچ گاه زنده از این ساختمان بیرون نیامد. از آن زمان تاکنون روایت ها و اخبار مختلفی درباره نحوه قتل این روزنامه‌نگار توسط نزدیکان محمد بن سلمان در رسانه‌های مختلف مطرح شد. سعودی‌ها ابتدا هرگونه ارتباط با این ماجرا را منکر شدند و بعدها و در اثر افزایش فشارهای بین‌المللی پذیرفتند که برخی مقام‌ها و ماموران امنیتی عربستان در قتل جمال خاشقجی نقش داشتند. 

پروفسور «جان گوردن میلر» استاد روزنامه‌نگار بازنشسته در دانشگاه ریرسون است. وی به مدت ۲۰ سال به‌عنوان سردبیر اخبار خارجی و مدیر در روزنامه‌هایی چون «ساندی استار» فعالیت کرده است. وی در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۳ توانست دو جایزه ملی برای گزارش‌های تحقیقاتی‌اش دریافت کند. 

جان میلر با اشاره به سالگرد قتل جمال خاشقجی و اظهارات اخیر «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان، در این‌باره به خبرنگار ایلنا گفت: بن سلمان در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سی‌بی‌اس دست داشتن شخص خود را در این قتل رد کرد، اما عنوان کرد که «به‌عنوان رهبر عربستان سعودی مسئولیت این عمل را می‌پذیرد». این اظهارات بن سلمان بسیار فریبکارانه بود. وی مسئولیت را به‌عهده گرفت، اما گفت که دستور آن را خودش نداده و ممکن نیست که بداند تمام سه میلیون کارمند دولتی چه می‌کنند! او از پرسش آشکاری که به دنبال این اظهارات می‌آید، شانه خالی کرد. تردیدی نیست که او می‌دانسته نزدیک‌ترین اطرافیانش چه می‌کردند. تیم ۱۵ نفره قتل سعودی که خاشقجی را به سفارت عربستان در استانبول ترکیه کشاندند و به قتل رساندند شامل برخی از نزدیک‌ترین مشاوران بن سلمان نیز می‌شدند. البته نهایتا او تایید کرد که «افرادی در دولت عربستان» دست به این اقدام زده‌اند و این موضوع مهمی است. اما بعید می‌دانم عربستان نهایتا مسئولیت تمام و کمال و شخصی این اقدام را برعهده بگیرد!

وی در رابطه با تقش ترکیه در اشفاگری قتل خاشقجی و واکنش جامعه جهانی به این اتفاق گفت: «رجب طیب اردوغان»، رئیس‌جمهوری ترکیه، پیشتر گفت که کشورش همچنان به تلاش‌ها برای تاباندن نور بر این ماجرا ادامه می‌دهد. در حقیقت، این ترکیه و نه عربستان سعودی است که دنیا را از جزئیات مرگ خاشقجی آگاه کرد. حال این‌که ترکیه چه منافعی در این زمینه دارد مشخص نیست. اما این تغییری در نتیجه اصلی نمی‌دهد. 

میلر افزود: داغ شرم ماجرای خاشقجی بر پیشانی دولت آمریکا است. کاخ سفید جز محکوم کردن مرگ خاشقجی هیچ کاری نکرد. آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به این نتیجه رسید که بن سلمان دستور قتل خاشقجی را صادر کرده، اما «دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، گفت که دروغ‌های بن‌سلمان را باور می‌کند. ترامپ نمی‌خواهد اقدامی علیه عربستان صورت دهد. متاسفانه بیشتر کشورهای دنیا وضعیت مشابهی دارند. واقعا مایه شرمساری است. کانادا نیز از همین مشی پیروی کرده است. 

وی در ادامه گفت: جهان، به‌خصوص آمریکا، چشمش را بر قتل خاشقجی بسته است. شماری از کشورها، از جمله کانادا، خواستار تحقیقات بی‌طرف در این رابطه شده‌اند، اما هیچ اقدامی در جهت عملی شدن این امر صورت ندادند. این در تضاد کامل با آزادی رسانه‌ها قرار دارد که یکی از حقوق مهم بشر است. قتل خاشقجی قسی‌ترین اقدامی است که در جهت ساکت کردن یک روزنامه‌نگار صورت گرفته است. به یاد ندارم جهان اقدامی مشابه را به چشم دیده باشد. اما همه سکوت کرده‌اند! حال تصور کنید اگر کشور دیگری دست به این اقدام می‌زد چه جنجالی به پا می‌شد!

این روزنامه‌نگار کهنه‌کار در رابطه با احتمال رعایت عدالت در پرونده قتل خاشقجی گفت: شک دارم تغییری در این موضوع ایجاد شود. عربستان سعودی ۱۱ نفر را به همکاری در قتل متهم کرده است و مدعی است که پنج نفر از این تعداد را به این خاطر اعدام می‌کند. اما این‌ها همه‌اش حرف است! خودِ این دادگاه‌ها نوعی نقض حقوق بشر است و باید در رابطه‌شان تحقیق کرد. این دادگاه‌ها در پشت درهای بسته برگزار می‌شود و هویت کسانی که متهم شده‌اند مشخص نشده است. نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که چندان نمی‌توان به اظهارات مقام‌های سعودی اعتماد کرد. در عربستان چیزی به نام آزادی مطبوعات وجود ندارد و هر گزارشی که اندک تردیدی در نسخه حکومت از ماجرا داشته باشد غیرقانونی و نامعتبر انگاشته می‌شود. بنابراین نمی‌‌توان چندان به تغییر در روند پرونده خاشقچی امید بست.