سرکیسیان به دنبال مدل «پوتین – مدودف» در ارمنستان/ مهندسی انتخابات، منشاء شروع اعتراضات در ایروان

«قاسم مومنی» کارشناس مسائل قفقاز در تشریح دلایل اعتراضات در ارمنستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اگر نگاهی به تاریخچه سیاسی ارمنستان داشته باشیم، به صورت واضح می‌بینیم که این کشور پس از فروپاشی شوروی و به استقلال رسیدن در سال ۱۹۹۱ کاملاً تحت تاثیر سیاست‌های کرملین بوده است. تا جایی که شاهد هستیم مرزهای مشترک ارمنستان و روسیه توسط سربازان مسکو کنترل می‌شود و ارتش ارمنستان در صف دوم دفاع از مرزهایشان قرار دارند که این موضوع برآمده از قرارداد قره‌باغ است. از این منظر ارمنستان را باید تحت کنترل روسیه دانست و همین موضوع به صورت کاملاً مشهود نشان می‌دهد که خاستگاه و مدل هرم قدرت در این کشور چگونه است.

وی ادامه داد: در وضعیت فعلی که «سرژ سرکیسیان» ریاست جمهوری ارمنستان را به عهده دارد، شاهد درگیری‌ها و اعتراضات خیابانی در این کشور هستیم؛ منشاء این درگیری‌ها به رای‌گیری سال گذشته بر می‌گردد. سال اخیر، نظام و ساختار سیاسی ارمنستان از ریاست جمهوری به پارلمانی تغییر شکل داد و بر اساس این تغییرات تمامی اختیارات از رئیس‌جمهوری به نخست‌وزیر انتقال پیدا کرد. به گونه‌ای که نخست‌وزیر مسئولیت کابینه و هدایت سیاست داخلی و خارجی ارمنستان را به عهده دارد و با رای مستقیم پارلمان انتخاب می‌شود که این برآمده از نظام پارلمانی جدید در ارمنستان است.

سرکیسیان دو دوره در انتخابات ریاست‌جمهوری کاندیدا شد و قدرت را به دست داشت اما حضور او برای بار سوم در این جایگاه غیرقانونی است. او هفته قبل و دقیقاً در زمان رای‌گیری پارلمان خود را به عنوان نخست‌وزیر معرفی کرد و باعث شد تا مردم نسبت به این عمل وی اعتراض کنند که در حالت فعلی شاهد به خیابان آمدن معترضان در این کشور هستیم. به عبارت دیگر، مردم ارمنستان از رویه انحصار قدرت در ایروان خشمگین هستند و خواهان کناره‌گیری سرکیسیان بر اساس اصول قانون اساسی خود هستند.

این پژوهشگر حوزه قفقاز با اشاره به درخواست معترضان برای کناره‌گیری سرکیسیان از قدرت گفت: برخی از تحلیلگران و مفسران حاضر در ارمنستان معتقد هستند که سرکیسیان به دنبال اعمال مدل سیاست برآمده از مدل «پوتین – مدودف» است و این موضوع باعث شده تا معترضان به صورت علنی قصد و نیت سرکیسیان را هدف قرار بدهند و اعلام کنند که وی به دنبال احیای قدرت خود برآمده است. این وضعیت تا جایی ادامه پیدا کرده است که سرکیسیان در داخل ارمنستان به مهندسی کردن انتخابات متهم شده است. به صورتی که وی قرار بود بر اساس تغییر قانون و تغییر نظام سیاسی در ارمنستان تمام قدرت را به نخست‌وزیر انتقال دهد اما علناً چنین موضوعی اتفاق نیفتاد و زمانی که اختیارات نخست‌وزیر افزایش پیدا کرد، تمامی مردم اعتراض کردند و این موضوع را یک سازماندهی نهادینه سیاسی و حقوقی می‌دانند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: معترضان در ارمنستان معتقدند که سرکیسیان با استفاده از نوعی بازی حقوقی و استفاده از یک سری خلاءها توانسته آنچه نگرش خود در مورد ساختار قدرت بوده را به کرسی بنشاند؛ تا جایی که وی از مخالفان خود برای دیدار و گفت‌وگو دعوت کرده بود تا به پارلمان بیایند اما آنها این دعوت را نپذیرفتند. از این جهت اگر هم سرکیسیان مجدداً قدرت را در دست بگیرد، امکان تغییر نظام پارلمانی و کم شدن آراء حزب حاکم وجود دارد. حزب جمهوری‌خواه که سرکیسیان از این جناح برآمده است در وضعیت فعلی قدرت را در دست دارد و همین موضوع می‌تواند در آینده برای ارمنستان مشکل‌ساز شود. باید توجه کرد که عمر دولت در نظام پارلمانی به مدت و طول عمر پارلمان بستگی دارد و اگر ساختار سیاسی و حزب حاکم تغییر کند بدون تردید سرکیسیان با مشکل مواجه خواهد شد.