فرجیراد در گفتوگو با ایلنا:
نزدیک شدن اروپا و آمریکا مواضع زلنسکی را بیاثر میکند/ابعاد حضور احتمالی پوتین در نشست گروه بیست سال ۲۰۲۶
استاد ژئوپلیتیک گفت: در حال حاضر سه قطب یعنی روسیه، آمریکا و اروپا در جنگ اوکراین نقش دارند و نقش و تأثیر تصمیمهای رئیسجمهوری این کشور تا زمانی معنا دارد که میان آمریکا و اروپا اختلاف وجود داشته باشد.
عبدالرضا فرجیراد، استاد ژئوپلیتیک با اشاره به احتمال حضور ولادیمیر پوتین در نشست گروه ۲۰ در ایالات متحده در گفتوگو با ایلنا اظهار کرد: اگر خبر حضور رئیس جمهور روسیه در نشست سال آتی میلادی گروه بیست صحت داشته باشد، طبیعتاً در گام نخست، آمریکاییها آنرا مطرح کردهاند و سپس یک رسانه روسی نیز به آن اشاره کرده است. قطعاً در گفتوگوهایی که میان نمایندگان آمریکا و روسیه یا حتی میان ترامپ و پوتین انجام شده، ممکن است این موضوع مطرح شده باشد، اما به شرطی که جنگ اوکراین به پایان رسیده باشد. پیش از پایان جنگ اوکراین، در حالی که دو کشور درگیر جنگ هستند، عملاً امکان حضور پوتین در نشست گروه بیست در آمریکا وجود ندارد و مطمئناً بسیاری از اعضای غربی گروه بیست، بهویژه کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، آلمان، فرانسه، انگلیس و حتی احتمالاً ژاپن، از حضور در چنین نشستی امتناع خواهند کرد. بنابراین ممکن است صرفاً نشانههایی از این موضوع مطرح شده باشد و حالا یک رسانه روسی نیز به آن پرداخته است.
وی ادامه داد: اگر جنگ به پایان برسد، قطعاً آمریکاییها تلاش خواهند کرد که پوتین در این نشست شرکت کند؛ چراکه هدف، عادیسازی شرایط است. واقعیت این است که پوتین اکنون به دنبال جذب سرمایه در روسیه و گسترش روابط و ارتقای سطح تعاملات بینالمللی است. طبیعتاً برای تحقق این هدف، او تمایل دارد که اروپاییها و دیگر اعضای گروه بیست که اکنون روابط سرد یا قطعشدهای با روسیه دارند، به این کشور نزدیک شوند. همچنین یکی از دلایلی که ترامپ تلاش میکند به روسیه نزدیک شود، این است که مسکو را از چین دور کند. اگر این هدف جدی باشد، صرف نزدیک شدن آمریکا به روسیه کافی نیست؛ بلکه لازم است دیگر کشورهای غربی، بهویژه اروپاییها نیز به روسیه نزدیک شوند. به همین دلیل، اگر آنچه مطرح شده صحت داشته باشد، بیشتر به دوره پس از جنگ اوکراین مربوط میشود؛ دورهای که در آن ترامپ میخواهد فضا را آرام، روان و بهاصطلاح طبیعی کند و روابط خصمانه میان اروپا و روسیه از این وضعیت خارج شود.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: این مسائل در حالی مطرح شده که اروپا حدود ۹۵ میلیارد دلار را برای کمک به اوکراین تصویب کرده است. بخش اصلی این کمک، به مشکلات بودجهای اوکراین مربوط میشود و طبیعتاً بخشی از کسری بودجه اوکراین به هزینههای نظامی بازمیگردد. مقامات اوکراینی اعلام کردهاند که در حوزه تولید پهپاد به سطح روسیه رسیدهاند، اما اگر این منابع مالی بهموقع نرسد، توان تولید آنها کاهش خواهد یافت. علاوه بر این، هزینههای جاری غیرنظامی اوکراین نیز با مشکلات جدی مواجه شده است. در عین حال، میان کشورهای اروپایی اختلافنظرهایی بروز کرده است؛ به عنوان مثال برخی کشورها مانند چک، مجارستان و اسلواکی مخالفت خود را با پرداخت این بودجه اعلام کردهاند. پیشتر نیز بلژیک نسبت به این موضوع اعتراض داشت و حتی برخی کشورها تصریح کردند که حاضر نیستند این مبلغ را از بودجه داخلی خود پرداخت کنند.
وی افزود: این کمک مالی بیشتر با هدف جلوگیری از فروپاشی مالی اوکراین ارائه میشود. اما این وضعیت نشان میدهد که اگر جنگ ادامه پیدا کند، در دفعات بعدی احتمال افزایش تعداد کشورهای مخالف در اروپا وجود دارد. در واقع، شکافها و اختلافات درون اروپا در حال تشدید شدن است. این پول عمدتاً برای تأمین هزینههای جاری اوکراین (چه نظامی و چه غیرنظامی) اختصاص یافته و به نظر میرسد اروپا بهتدریج به سمت پذیرش واقعیت صلح حرکت میکند. از سوی دیگر، پوتین مواضع تندی علیه اروپاییها اتخاذ کرده است؛ چه در واکنش به این کمکها و چه در ارتباط با بحث انتقال داراییهای مسدودشده روسیه در بانکهای اروپایی به اوکراین. قرار بود بخش قابل توجهی از این ۹۵ میلیارد دلار از محل داراییهای روسیه تأمین شود، اما بلژیک با این موضوع مخالفت کرد؛ چراکه بخش عمده این داراییها در بانکهای این کشور نگهداری میشود.
سفیر پیشین ایران در نروژ گفت: پوتین در واکنش، مواضع بسیار تندی اتخاذ کرد و حتی به اروپاییها توهین کرد و اعلام داشت که چه بخواهند و چه نخواهند، چه جنگ ادامه یابد یا متوقف شود، روسیه آن ۲۰ درصد از خاک اوکراین را حفظ خواهد کرد. بر این اساس با توجه به اشتیاق ترامپ برای برقراری آتشبس، به نظر من این آخرین بسته بزرگ کمک مالی اروپا خواهد بود؛ بستهای که اروپا با آن تلاش میکند تا مدتی شرایط را مدیریت کند و همزمان منتظر مشخص شدن تکلیف آتشبس بماند و به اعتقاد من، طرفها به سمت آتشبس حرکت میکنند. در مورد موضع زلنسکی که بارها گفته است «ما سرزمین نمیدهیم»، باید گفت که سخنان او چندان قابل اتکا نیست. در حال حاضر سه قطب یعنی روسیه، آمریکا و اروپا در این جنگ نقش دارند و نقش و تأثیر تصمیمات زلنسکی تا زمانی معنا دارد که میان آمریکا و اروپا اختلاف وجود داشته باشد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در شش ماه گذشته، ما چند مرحله از تلاش برای صلح را شاهد بودهایم. در دو مرحله قبلی، اروپاییها مقاومت جدی نشان دادند و حتی به واشنگتن رفتند و با مقامات آمریکایی مذاکره کردند. اما در مرحله سوم که اکنون در آن قرار داریم، اروپا به آمریکا نزدیکتر شده و حالا هرچه این همسویی میان اروپا و آمریکا بیشتر شود، نقش و تأثیر زلنسکی کمرنگتر خواهد شد. اگر اروپا و آمریکا بر سر آتشبس به توافق برسند، طبیعتاً مخالفت زلنسکی اثر چندانی نخواهد داشت. در آن صورت، او ممکن است موضوع را به برگزاری رفراندوم واگذار کند تا مسئولیت تصمیم نهایی را به مردم بسپارد. احتمال دارد حتی اروپاییها و آمریکا نیز از برگزاری چنین رفراندومی حمایت کنند تا روند حقوقی این تصمیم طی شود. بنابراین، نقش زلنسکی در آینده جنگ یا صلح چندان تعیینکننده نیست. او تا امروز بهواسطه حمایت اروپا و کمکهای غیرمستقیم آمریکا توانسته در صحنه باقی بماند. همچنان سلاح از آمریکا به اروپا منتقل میشود و اروپاییها آن را در اختیار اوکراین قرار میدهند. در نتیجه، نباید برای آینده جنگ یا صلح، بیش از حد بر مواضع و اظهارات زلنسکی حساب باز کرد.
