چرا روسیه سکوتش درباره بشار اسد را شکست؟

گزارشها درباره زندگی رئیسجمهور پیشین سوریه ادامه دارد. نکته قابل توجه، تکرار خبر تلاش برای ترور او با مسمومیت است که دوباره در رسانهها برجسته شدهاند. سوال این است که چرا افرادی که از قدرت کنار رفتهاند، هنوز اینقدر مورد توجه رسانهها هستند؟
به گزارش ایلنا، روزنامه فرامنطقهای «رای الیوم» در تحلیلی نوشت: خبرهای مربوط به مسمومیت احتمالی بشار اسد، رئیسجمهور فراری سوریه، روسیه را که همپیمان سابق و حالا میزبان اوست، در موقعیت سختی قرار داده است. اگر این اخبار درست باشد، یعنی مسکو نمیتواند از افرادی که به آن پناه داده محافظت کند یا شاید خودش پشت این ماجرا باشد و بخواهد از اسد خلاص شود.
ابتدا مقامات روسی در برابر این گزارشها سکوت کردند، اما سرانجام سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، شخصا این ادعاها را رد کرد. نکته مهم این بود که تکذیبیه از زبان یک مقام بلندپایه روسی بیان شد تا به شایعات پایان دهند.
لاوروف در گفتوگو با رسانههای عربی گفت: «ما به دلایل کاملا انسانی به بشار اسد و خانوادهاش پناه دادیم. او هیچ مشکلی برای زندگی در پایتخت ما ندارد و هیچگونه مسمومیتی اتفاق نیفتاده است.»
در واقع، لاوروف میخواست نشان دهد که روسیه توانایی حفاظت از اسد را دارد و او به یک کشور بیثبات پناه نبرده است. تأکید لاوروف بر اینکه اسد «در پایتخت ما» زندگی میکند، پاسخی بود به گزارشهایی که درباره مکان حضور او یا حتی احتمال مرگش در اثر سقوط هواپیما پیش از رسیدن به روسیه منتشر شده بود.
لاوروف همچنین گفت که روسیه اسد و خانوادهاش را تنها برای جلوگیری از تکرار سناریوی لیبی و انتقامگیری خشونتبار از او، همانطور که برای معمر قذافی اتفاق افتاد، پذیرفته است.
اما گزارشها درباره زندگی جدید بشار اسد همچنان ادامه دارد. روزنامه آلمانی «دی تسایت» نوشته که به محل اقامت جدید او دسترسی پیدا کرده است. طبق این گزارش، اسد و خانوادهاش در یک برج لوکس در مرکز مسکو زندگی میکنند و نزدیک به ۲۰ آپارتمان در سه طبقه از این ساختمان دارند.
برخلاف گزارشهایی که مدعیاند اسد مصاحبهای انجام داده و درباره شب سقوط حکومتش سخن گفته، همین گزارش آلمانی تاکید میکند که او تصمیم گرفته بهطور کامل از رسانهها کنارهگیری کند و «نذر سکوت» کرده است.
یکی از خبرنگاران عربزبان به «دی تسایت» گفته است که بشار اسد «زندگی کاملا کمسروصدا دارد» و از هرگونه حضور در انظار عمومی بهشدت خودداری میکند.
در این گزارش آمده که یکی از دوستان قدیمی اسد گفته او ساعتها بازی ویدیویی آنلاین میکند، اما این ادعا هنوز تایید نشده و بیشتر شبیه بخشی از سیاست رسانهای تخریب چهره اوست. از اتهام فروش جولان تا گزارشهای مربوط به زندان صیدنا و حالا بازی ویدیویی در ۶۰ سالگی، همه جزو همین سیاستها هستند.
همین رسانه آلمانی همچنین نوشته که همسر اسد، اسماء، که در ۲۰۱۸ به سرطان پستان مبتلا شده و بهبود یافته بود، حالا با بازگشت بیماری در بهار ۲۰۲۴، در وضعیت بسیار بحرانی قرار دارد. عجیب است که طبق این گزارش، بشار اسد در حالی که همسرش در آستانه مرگ است، بیشتر وقتش را به بازیهای آنلاین میگذراند.
در پایان این گزارش، پرسشی کلیدی مطرح میشود: آیا احتمال دارد روسیه اسد را تحویل دهد؟ پاسخی که احمد الشرع، رئیسجمهور انتقالی سوریه، در گفتوگو با شبکه آمریکایی «سیبیاس» به آن داده، بهروشنی موضع مسکو را منعکس میکند. او گفته است که دولت انتقالی از «روشهای حقوقی» برای پیگرد اسد استفاده خواهد کرد، اما وارد «تقابل پرهزینه» با روسیه نخواهد شد. این یعنی روسیه بههیچوجه قصد تحویل دادن اسد را ندارد و اگر قرار باشد چنین اتفاقی بیفتد، فقط به اراده مسکو خواهد بود؛ ارادهای که تا این لحظه با «انتقام سیاسی» مخالف است.