نشریه آمریکایی: چرا روسیه دیگر نمیتواند هواپیما بسازد؟

صنعت هواپیمایی روسیه با وجود توان مهندسی بالا، گرفتار بحران عمیقی است که تولید هواپیماهای مدرن را کند و ناکارآمد کرده است؛ کارشناسان معتقدند ساختار قدیمی تولید، وابستگی به قطعات خارجی و محدودیتهای اقتصادی، مانع تبدیل موفقیتهای طراحی مانند جنگنده «سو-۵۷» به تولید انبوه میشود.
به گزارش ایلنا، نشریه «نشنال اینترست» در مقالهای به قلم هریسون کاس، کارشناس امور دفاع و امنیت ملی، به بحران عمیق صنعت هواپیمایی روسیه پرداخته است؛ بحرانی که باعث شده این کشور نتواند هواپیماهای مدرن را بهطور کارآمد تولید کند، هرچند توانایی مهندسی و طراحی بالایی دارد.
نویسنده در این مقاله بهطور ویژه جنگنده «سوخوی-۵۷»، نخستین هواپیمای نسل پنجم روسیه، را با نمونه آمریکایی آن «اف-۲۲» مقایسه کرده و معتقد است مشکل اصلی نه در مهندسان، بلکه در ساختار قدیمی و ناکارآمد تولید است. این ساختار باعث میشود سرعت تولید در روسیه به مراتب کندتر از آمریکا و چین باشد.
طبق این نوشتار، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوایل دهه ۱۹۹۰، کارخانهها را از منابع مالی محروم کرد و دولت مجبور شد آنها را در شرکتهای بزرگ مانند «شرکت متحد هواپیماسازی» ادغام کند. این روند منجر به بوروکراسی پیچیده و کاهش مهارت نیروی انسانی شد؛ برنامههای آموزشی متوقف شد و نسل مهندسان و تکنسینهای باتجربه بازنشسته شدند.
نویسنده تصریح کرد، روسیه در توسعه هواپیماها به قطعات خارجی وابسته است، بهویژه در زمینه الکترونیک، سامانههای پرواز و مواد تخصصی. وی تحریمهای غرب پس از الحاق کریمه در ۲۰۱۴ و جنگ گسترده در اوکراین در ۲۰۲۲ را دلیل اصلی محرومیت روسیه از این فناوریها و اختلال در زنجیره تامین میداند.
با این حال، حتی در غیاب تحریمها، روسیه از فناوریهای تولید مدرن عقب است؛ این کشور فاقد خطوط مونتاژ خودکار، رباتها و تولید افزودنی پیشرفته مشابه شرکتهای آمریکایی بوئینگ و لاکهید مارتین است. فرآیند تولید در روسیه عمدتا دستی و کند است و این باعث شده موفقیت در طراحی هواپیماهایی مانند «سوخوی-۵۷» به تولید انبوه تبدیل نشود.
نویسنده نتیجه میگیرد که وضعیت اقتصادی ضعیف روسیه و جنگ اوکراین، که منابع مالی و نیروی کار را مصرف میکند، توان بهبود وضعیت صنعت هواپیمایی را محدود میکند. او همچنین تأکید میکند که با وجود هزینههای بالای دفاعی نسبت به تولید ناخالص داخلی، اقتصاد روسیه بسیار کوچکتر از آمریکا یا چین است و این محدودیت بزرگی بر گسترش تولید هواپیما ایجاد میکند.