تعیین نماینده ویژه برای افغانستان گامی در جهت جلوگیری از به هم‌ریختگی است/ جریان حاکم بر قندهار به سمت فراهم کردن شرایط به رسمیت شناخته شدن می‌رود/ چین کشورهای دیگر را در قبال کابل به تکاپو انداخت

«پیرمحمد ملازهی» کارشناس مسائل افغانستات با اشاره به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در خصوص افغانستان و تعیین نماینده ویژه برای این کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: واقعیت این است که افغانستان و طالبان در یک موقعیت خاص قرار دارند؛ به گونه‌ای که هنوز شناسایی بین‌المللی صورت نگرفته و از سوی دیگر بسیاری از کشورها هم سعی می‌کنند بر اساس راهبرد خود به کابل نزدیک شوند که باید آنها را به سه بخش اعم از کشورهای اسلامی، کشورهای شرقی و دولت‌های غربی تقسیم‌بندی کرد. هر کدام از این کشورها به نوعی ملاحظاتی برای به رسمیت شناختن امارت اسلامی افغانستان دارند که البته طالبان زیر بار برخی از این شروط نرفته اما زمانی که چین سفیر خود را معرفی کرده و در کابل مستقر شد به نظرم اوضاع تا حدودی متفاوت شده است.

وی ادامه داد: واقعیت این است که حضور چین در افغانستان، کشورهای دیگر مانند روسیه و سایر دولت‌های غربی را به تکاپو انداخته و یک حس رقابت به صورت ملموس قابل رؤیت است. بر همین اساس سازمان ملل در شرایطی قرار گرفته که شورای امنیت به نوعی خود را در مقابل کابل قرار داده است و با تعیین نماینده ویژه برای افغانسان به دنبال آن است تا بتواند نظارت خود بر کابل و طالبان را افزایش دهد. توجه داشته باشید که شورای امنیت سازمان ملل عموماً در زمانی نماینده ویژه برای امور یک کشور تعیین می‌کند که آن کشور یا درگیر جنگ باشد یا اینکه مسائل حقوق بشری در آن به شدت تضعیف شده باشد. به همین دلیل این اقدام شورای امنیت سازمان ملل از سوی طالبان رد شده و اعلام کردند که هیچ ضرورتی برای حضور نماینده ویژه سازمان ملل در این کشور وجود ندارد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: در این میان باید توجه شود که سه جناح در مخالفت با طالبان در داخل افغانستان فعال هستند که اعم از جبهه شمال به رهبری احمد مسعود، جبهه آنکارا که به جریان آنکارا معروف است و همچنین جریان متشکل از نظامیان سابق افغانستان که هر سه به دنبال آن هستند تا طالبان را از قدرت کنار بزنند اما واقعیت این است که هر سه جناح با زور اسلحه نمی‌توانند افغانستان را تحت تسلط خود درآورند. به هر ترتیب تعیین نماینده ویژه برای افغانستان چندان راه به جایی نخواهد برد. معتقدم که طالبان و نگاه آنها به نماینده ویژه‌ای که از سوی سازمان ملل تعیین شده منفی است و اساساً آنها زیر بار چنین مسائلی نخواهند رفت. باید متوجه بود که ما شاهد یک ثبات نسبی اقتصادی در افغانستان هستیم که آن را طالبان اداره می‌کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در این راستا پاکستان فکر می‌کرد که با اخراج هزاران پناهجوی افغان می‌تواند افغانستان را به چالش بکشد که این اتفاق رخ نداد. از منظر امنیتی هم یک امنیت قابل قبول نسبت به دوران حامد کرزی و اشرف غنی را شاهد هستیم. از سوی دیگر هم باید توجه داشت که شاید با نظارت سازمان ملل، نماینده ویژه افغانستان تلاش کند تا طالبان را به سمت رعایت یک سری از مسائل سوق دهند. به موازات این روند جریان حاکم بر قندهار هم آرام آرام به سمت آن خواهند رفت که شرایط را برای به رسمیت شناخته شدن افغانستان فراهم کنند و این در حالیست که طالبان هم در حال مبارزه با داعش در برخی از مناطق افغانستان است. بر این اساس در این اتمسفر شاید غرب هم مصلحت‌اندیشی کرده که برای شناسایی افغانستان کارهای انجام شود تا بتوانند طالبان را کنترل و از بروز هرگونه به هم ریختگی جلوگیری کنند.