عدم نظارت موثر بر بازار کالاهای اساسی / قیمت گذاری سلیقه ای فروشندگان بر روی کالاها

به گزارش خبرنگار ایلنا، در حالی که موج گرانی موجب کوچکتر شدن سفره بسیاری از مردم شده نبود نظارت کافی بر بازار کالاهای اساسی به معضل جدی تبدیل شده که زندگی شهروندان را تحت تاثیر قرار داده است.

افزایش بی‌رویه قیمت‌ها و تفاوت فاحش نرخ‌ها در فروشگاه‌ها نشان می‌دهد سازوکار کنترل بازار عملاً کارایی خود را از دست داده و مردم هر روز با قیمت‌های تازه و غیرقابل پیش‌بینی روبه‌رو می‌شوند.

افزایش قیمت کالاهای اساسی و اقلام ضروری خانوار در سطح بازار به مرحله‌ای رسیده که نوسانات شدید روزانه و حتی ساعتی به موضوعی عادی تبدیل شده است. در این شرایط، قشر کارگر بیش از دیگران تحت فشار قرار دارد و هر روز بیش از قبل برای تأمین ساده‌ترین نیازهای زندگی با مشکل مواجه می‌شود.

با گذر از بازار ارومیه و نگاهی به مغازه‌ها و فروشگاه‌ها، به‌وضوح می‌توان چندگانگی در قیمت‌گذاری را مشاهده کرد، موضوعی که نشان می‌دهد هیچ الگو یا نظارت مؤثری بر تعیین قیمت‌ها وجود ندارد و هر واحد صنفی عملاً نرخ خود را تعیین می‌کند.

در گفت‌وگو با شهروندان، گلایه‌ها تقریباً یک‌صداست؛ مردم می‌گویند هر روز با قیمت‌های جدید و متفاوت روبه‌رو می‌شوند و معلوم نیست این افزایش‌ها بر اساس چه ضابطه‌ای اعمال می‌شود.

برخی از خریداران تأکید می‌کنند که حتی فروشگاه‌های یک محله نیز قیمت‌های کاملاً متفاوتی ارائه می‌دهند، موضوعی که نشان‌دهنده نبود یک نظام مشخص برای کنترل بازار است.

از سوی دیگر، بسیاری از فروشندگان نیز معتقدند: نوسانات مداوم قیمت از سوی شرکت‌های پخش و تولیدکنندگان، آن‌ها را ناچار به تغییر قیمت‌های روزانه کرده است.

به گفته یکی از فروشندگان مواد غذایی، هر روز حواله‌های جدید با قیمت‌های تازه می‌رسد و ما هم مجبوریم طبق همان نرخ‌ها کالا را عرضه کنیم، اگر این کار را نکنیم، با ضرر مواجه می‌شویم.

با این حال، به نظر می رسد بخش مهمی از مشکلات فعلی ناشی از نبود نظارت و اجرای ناقص مقررات تنظیم بازار است چرا که اگر دستگاه‌های متولی با جدیت بیشتری ورود کنند و سازوکارهای نظارتی تقویت شود، امکان کنترل نوسانات و جلوگیری از قیمت‌گذاری دلخواه فراهم خواهد شد.

در این میان، کارگران بیش از همه تحت فشار قرار گرفته‌اند. افزایش مداوم هزینه‌های ضروری، به‌ویژه در شرایطی که درآمدها تغییر چندانی نداشته، زندگی بسیاری از کارگران را دشوارتر کرده است.

آرزوی کارگر، خوردن یک‌بار گوشت در ماه

سعید مصطفی‌نژاد، دبیر اجرایی خانه کارگر آذربایجان‌غربی، در گفت و گو با ایلنا، با ابراز نگرانی جدی از وضعیت معیشتی کارگران، تصویری تلخ و نگران‌کننده از شرایط زندگی این قشر ارائه داد و افزود: روزی آرزوی کارگر داشتن خودرو و خانه بود، اما امروز بسیاری از کارگران در حد آرزو مانده‌اند که فقط یک‌بار در ماه بتوانند گوشت مصرف کنند.

 به گفته وی، کاهش قدرت خرید به حدی رسیده که حتی مواد غذایی پایه نیز به‌تدریج از سفره طبقه زحمت‌کش حذف شده است.

مصطفی‌نژاد افزود: در حال حاضر، گوشت قرمز، مرغ و حتی حبوبات برای بسیاری از کارگران به کالاهای لوکس تبدیل شده است. پیش از این، حذف گوشت از سفره کارگری یک هشدار بود، اما امروز برنج و لبنیات نیز در آستانه حذف کامل قرار دارند و این موضوع نشان‌دهنده یک بحران عمیق و بی‌سابقه در معیشت خانوارهای کارگری است.

وی با اشاره به اینکه نیمی از جامعه ارومیه عضو خانه کارگر هستند، این شرایط را تهدیدی جدی برای سلامت و امنیت اجتماعی دانست و گفت: وقتی کارگری که ستون اقتصاد کشور است، توان خرید ابتدایی‌ترین اقلام غذایی را ندارد، یعنی چرخه اقتصاد در نقطه‌ای نادرست قرار گرفته است.

انجام بیش از ۱۰۰۰ مورد بازرسی از بازار کالاهای اساسی در ارومیه

پرویز امجدی، مدیر جهاد کشاورزی ارومیه در خصوص تأمین و نظارت بر بازار کالاهای اساسی به ایلنا گفت: بازرسی‌ها با هدف جلوگیری از افزایش غیرمنصفانه قیمت‌ها و تأمین آرامش روانی مردم از ابتدای سال در حال انجام است و تلاش می‌کنیم به خصوص در روزهای پایانی هفته به صورت مستمر بازرسی‌ها در فروشگاه‌ها، نمایندگی‌های توزیع و کشتارگاه‌ها تداوم داشته باشد.

امجدی با بیان اینکه با هدف حمایت از مصرف‌کنندگان و تأمین آرامش بازار، مدیریت جهاد کشاورزی ارومیه با همکاری تعزیرات حکومتی، بازرسی ویژه و مستمر بر مرغ، گوشت منجمد، برنج هندی، روغن و نان را آغاز کرده است، افزود: هم اکنون کمبودی در تأمین کالاهای اساسی در ارومیه نداریم و توزیع با نرخ مصوب دولتی در حال انجام است.

وی با بیان اینکه تمرکز اصلی بازرسی‌ها روی کالاهای اساسی شامل مرغ و گوشت منجمد، برنج هندی، روغن و نان است، گفت: توزیع این کالاها عمدتاً از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مباشرین دارای مجوز اتاق اصناف انجام می‌شود و حدود ۶۰ درصد عرضه کالاها در فروشگاه‌های زنجیره‌ای صورت می‌گیرد.

وی با اشاره به فعالیت ۵ اکیپ بازرسی مشترک با تعزیرات حکومتی که در روزهای تعطیل این تعداد دو برابر هم می‌شود، گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از هزار مورد بازرسی مشترک در زمینه کالاهای اساسی در ارومیه صورت گرفته است.

وی با بیان اینکه به صورت میانگین ۲۰ درصد از این بازرسی‌ها که با هدف تنظیم بازار انجام می‌شود منجر به کشف تخلف و تشکیل پرونده می‌شود، گفت: عمده تخلفات در بخش قیمت کالاهاست در حالی که کالاهای اساسی با نرخ مصوب دولتی توزیع می‌شود و افزایش قیمتی باشد به صورت رسمی اعلام می‌شود.

امجدی با بیان اینکه در حال حاضر کمبودی در زمینه تأمین کالاهای اساسی نداریم گفت: تاکنون ۱۰ هزار تن کالای اساسی در ارومیه توزیع شده و در صورت نیاز آمادگی تأمین کالاهای اساسی را نیز داریم.

مدیر جهاد کشاورزی ارومیه گفت: با توجه به اهمیت تأمین کالاهای اساسی و نیاز مبرم مردم به قیمت‌های مناسب، بازرسان و کارشناسان تنظیم بازار این مدیریت، نظارت بر قیمت مرغ، برنج هندی و روغن را در سطح شهر به صورت ویژه و تشدید شده آغاز کرده‌اند.

در شرایطی که نارضایتی عمومی از آشفتگی بازار رو به افزایش است، انتظار می‌رود دستگاه‌های مسئول با اجرای دقیق مقررات و ایجاد سازوکارهای نظارتی مؤثر، مانع قیمت‌گذاری دلخواه و نابسامانی‌های موجود شوند. تا زمانی که این اقدامات صورت نگیرد، فشار اقتصادی بر خانوارها همچنان ادامه خواهد داشت و فاصله میان درآمد و هزینه‌ها روزبه‌روز بیشتر می‌شود.

گزارش: فرزاد صدقی