بدرقه شیخ اجل از میراث‌دار فرهنگ فارس؛
پیکر استادابوالقاسم فقیری در آرامستان شاه داعی الله شیراز آرام گرفت
پیکر ابوالقاسم فقیری نویسنده و پژوهشگر فرهنگ مردمی فارس و کشور پنجشنبه رهسپار خانه ابدی شد و در آرامستان شاه داعی الله شیراز آرام گرفت.
به گزارش ایلنا، استاندار فارس امروز پنجشنبه در حاشیه مراسم تشییع پیکر استاد فقیری در آرامگاه سعدی، این استاد فقید را الگویی فرهیخته برای نسل‌های آینده؛ بزرگان و سرمایه‌های زنده جامعه دانست.
حسینعلی امیری با توصیف بزرگان به عنوان سرمایه‌های اصلی جامعه، درگذشت ابوالقاسم فقیری، نویسنده و پژوهشگر برجسته فرهنگ عامه را ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر برای استان و کشور خواند.
امیری ، بیان کرد: یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های همه جوامع، بزرگان آن در حوزه‌های مختلف علمی، پزشکی، فرهنگی، هنری و تاریخی هستند.
وی افزود: استاد فقیری یکی از سرمایه‌های فرهنگی استان فارس بود که به او افتخار می‌کنیم.
استاندار فارس با بیان اینکه استاد فقیری بر فرهنگ استان و کشور «حق» دارد، اظهار کرد: فقدان چنین شخصیت‌هایی برای ما خسارت جبران‌ناپذیری است.
امیری با اشاره به خدمات ارزنده فقیری، تصریح کرد: وی تلاش‌های بسیاری در جهت حفظ و نمایاندن فرهنگ استان و فرهنگ عامه فارس داشت.
امیری در بخش دیگری از سخنانش به ویژگی‌های اخلاقی این چهره فرهیخته پرداخت و گفت: علاوه بر آن، شخصیت فرهیخته خود استاد فقیری و شاگردانی که برای جامعه تربیت کرد، از وی یک شخصیت ممتاز و دوست‌داشتنی ساخته بود.
استاندار فارس حضور خود در این مراسم را حداقل وظیفه اخلاقی، ملی و دینی توصیف کرد.
امیری با اشاره به نیاز نسل جوان به الگوهای رفتاری، استاد فقیری را نمونه‌ای شاخص برشمرد و گفت: نسل جدید، نیاز به الگو دارد و استاد فقیری یکی از این الگوهایی است که می‌تواند برای نسل فعلی و آینده ما نمونه‌ای از یک انسان موفق فرهنگی، فرهیخته و متدین معتقد باشد.
وی خاطرنشان کرد: ویژگی‌های شخصیتی این استاد فرهیخته همه را وادار به احترام می‌کند.
واسونک‌های شیرازی خاموش شدند
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نیز در حاشیه این آیین سوگ با نهایت تأثر و تألم، به اطلاع اصحاب فرهنگ، ادب و هنر استان فارس رساند: امروز روز بدرود با یکی از ریشه‌داران ادبیات عامه فارس، زنده‌یاد ابوالقاسم فقیری، نویسنده، پژوهشگرِ، روزنامه‌نگار و فارس‌شناسِ برجسته است که دارفانی را وداع گفت و این فقدان دلخراش را به خاندان ایشان و جامعه فرهنگ و هنر تسلیت عرض می دارم.
در بخشی از متن پیام مهدی رنجبر خطاب به اهالی فرهنگ و مردم فرهنگ‌ورز و ادب‌پرور استان فارس، آمده است:در این روز غمبار، جامعهٔ فرهیختگان استان فارس عزادار یکی از خط‌شکنان و منش‌سازان فرهنگِ عامه است. کسی که با قلم، پژوهش و حتی سادگیِ زندگیِ فرهنگی‌اش، گوشه‌هایی از هویت این سرزمین را روشن و ماندگار کرد. زنده‌یاد ابوالقاسم فقیری بیش از نیم‌قرن عمرِ پژوهشی و تبیینی خود را وقف فرهنگ مردمان این خاک کرد و به حق «میراث‌دارِ فرهنگی» بود و خود نیز «یک میراث."
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در جای دیگری افزود: در این وداع، زبان به سوگ و بغض می‌نشیند، چرا که یکی از پرچمدارانِ فرهنگ عامه فارس خاموش شد؛ اما یاد او خاموش نیست. همان‌گونه که خود گفته و نوشته است، فرهنگ ما را ما می‌سازد و حفظ آن رسالتِ هر نسلی است. اکنون ما میراثِ او را در دست داریم، همچون فانوسی در دلِ فرهنگ این استان که باید بر افروخت و نگاه داشت. ضمن عرض تسلیت صمیمانه به خانوادهٔ گرامی ایشان، به جامعهٔ فرهنگی، هنری و پژوهشی استان فارس، اعلام می‌دارم که در کنار درگذشت این بزرگوار، عهد می‌بندیم که راهش را؛ راهِ جست‌وجوی عمقِ فرهنگِ عامه و ادبیات مردمی با جدیت پیگیری کنیم. او رفت، اما صدایش، متن‌هایش، نگاهش به فرهنگ این خاک، زنده خواهد ماند.
ابوالقاسم فقیری در روز ۱۳ اسفندماه ۱۳۱۶ خورشیدی در محله «لب‌آب» شهر شیراز متولد شد. مسیر زندگی او از مدرسه‌ی سنایی، مدرسه زند، مدرسه حاج قوام تا مدرسه سلطانی طی شد و سپس به دوره تربیتِ معلم راه یافت. او، اندکی پس از آن، برای تدریس به منطقه فهلیان ممسنی رفت و در مدرسه وکیل ممسنی، در سال ۱۳۳۹، کاری آغاز کرد که سرآغاز مستندسازی فرهنگ مردمانِ این منطقه شد.
پژوهشی در خدمت فرهنگ عامه فارس
فقیری در همان سال؛ نخستین نتایج تحقیقاتش را در مجله‌ی «کوچه» به انتشار رساند در یکی از گفت‌وگوهایش گفته بود:"اگر فرهنگ ایرانی و فولکلور را از ما بگیرند، دیگری چیزی از ما باقی نمی‌ماند. فرهنگ عامه از آن جهت اهمیت دارد که پشت هر حرف مردم کوچه و بازار و هر قصه‌ای، یک نکته اخلاقی پنهان بوده و هست؛ مثل احترام به بزرگ‌تر.
آثار وی در موضوعات فرهنگ بومی و فولکلورِ فارس از جمله «واسونک‌های شیرازی و روایت‌هایی از فرهنگ مردم فارس»، «قصه‌های مردم فارس»، «بازی‌های مردم فارس»، «آداب و رسوم نوروزی در فارس» از جایگاهی ویژه برخوردارند.
فقیری نه تنها در حوزۀ پژوهش، بلکه در روزنامه‌نگاری و ادبیات داستانی نیز حضوری مؤثر داشت. وی در دوره‌ای، دبیر صفحه «فرهنگ ولایت» در روزنامه‌ی خبر جنوب بود و از این طریق حلقه‌ای گسترده از پژوهشگران فرهنگ عامه را به میدان کشان. میان آثار داستانی‌اش می‌توان به «اجاق‌کور»، «خانه خانهٔ خودمان»، «با خودم در راه بارونی» و «مردی که به حراج رفت» اشاره کرد.
او در سال ۱۳۹۲ به پاس بیش از نیم‌قرن فعالیت در حوزه فارس‌شناسی در «نخستین همایش چهره‌های ماندگار استان فارس» مورد تجلیل قرار گرفت.. بسیار فراتر از عناوین و جایزه‌ها، نقشِ او در شناساندن عمق زندگی مردم این خطه، در پاسداشتِ بازی‌ها، ترانه‌ها، آداب و رسومِ آنها، در ثبتِ واسونک‌ها، در تدوینِ فرهنگ شفاهی، بی‌بدیل بوده است.
ابوالقاسم فقیری، نویسنده، پژوهشگر و روزنامه‌نگار پیشکسوت شیرازی امروز سه‌شنبه در سن ۸۸ سالگی درگذشت.ابوالقاسم فقیری که متولد سال ۱۳۱۶ بود، از چهره‌های ماندگار استان فارس و از پیشگامان حوزه فرهنگ مردم به شمار می‌رفت. وی از نخستین افرادی بود که در زمینه جمع‌آوری داستان‌ها، متل‌ها، مثل‌ها، آداب و رسوم مناطق مختلف فارس تلاش گسترده‌ای انجام داد.
از این نویسنده و پژوهشگر برجسته فارس، آثاری همچون «باورهای مردم فارس»، «آداب و رسوم نوروزی در فارس» و «سیری در ترانه‌های محلی»، «قصه‌های مردم فارس»، «بازی‌های مردم فارس»، «عروسی در فارس» و «واسونک‌های شیرازی» به جا مانده که از نخستین آثار در زمینه فرهنگ مردم محسوب می‌شوند.
فقیری علاوه بر آثار پژوهشی، در حوزه داستان‌نویسی نیز آثاری از خود به جا گذاشته که از جمله آنها می‌توان به «مردی که به حراج رفت»، «بارونی»، «با خودم در راه»، «اجاق کور»، «خانه خانه خودمان»، «ننه پیرزن و عمو نوروز»، «آهو بچه خواب من» و «حکایاتی از کوچه ایام هفته» اشاره کرد.
این پژوهشگر ۸۸ ساله تا واپسین روزهای عمر در محافل فرهنگی حضوری پویا و ارشادی داشت.
همسر فرزند این نویسنده و پژوهشگر شیرازی به خبرنگار ایرنا گفت: استاد فقیری مدتی به بیماری سرطان دچار بود و در یک ماه گذشته بیماری وی تشدید شده بود.
سپند آسا اظهار کرد: وی از چهارشنبه گذشته در بیمارستان بستری بود و صبح امروز دار فانی را وداع گفت.
او بیان کرد: مراسم تشییع و خاکسپاری استاد ابوالقاسم فقیری در همین هفته برگزار خواهد شد و زمان دقیق آن بزودی اطلاع‌رسانی خواهد شد.
از جمله آثار پژوهشی وی می‌توان به «باورهای مردم فارس»، «آداب و رسوم نوروزی در فارس»، «سیری در ترانه‌های محلی»، «قصه‌های مردم فارس»، «بازی‌های مردم فارس»، «عروسی در فارس» و «واسونک‌های شیرازی» اشاره کرد.
فقیری در حوزه داستان‌نویسی نیز آثاری از خود به جا گذاشته است که از جمله آنها می‌توان به «مردی که به حراج رفت»، «بارونی»، «با خودم در راه»، «اجاق کور»، «خانه خانه خودمان»، «ننه پیرزن و عمو نوروز»، «آهو بچه خواب من» و «حکایاتی از کوچه ایام هفته» اشاره کرد.
این نویسنده و پژوهشگر فرهیخته فارس، پس از یک دوره مبارزه با بیماری سرطان، سه‌شنبه گذشته در ۸۸ سالگی دار فانی را وداع گفت و در آرامستان شاه‌داعی الله به خاک سپرده شد.
