استاندار مرکزی:
ظرفیت‌های باستانی استان مرکزی نیازمند توجه و تأمین منابع است
اعتبارات موجود در حوزه میراث‌فرهنگی متناسب با ظرفیت‌های استان نبوده است
استاندار مرکزی گفت: ظرفیت‌های میراث‌فرهنگی و باستانی استان نیازمند توجه ویژه و تأمین منابع و اعتبارات است. این استان از نظر آثار تاریخی، میراث‌فرهنگی و باستانی ظرفیت‌های ارزشمندی دارد که مرمت و احیای آنها نیازمند منابع و حمایت جدی دولت است. بخش زیادی از آثار تاریخی استان نیازمند مرمت و رسیدگی است و بخشی از آنها نیز قابلیت احیا و واگذاری دارند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مهدی زندیه‌وکیلی در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان مرکزی که با حضور معاون علمی، فرهنگی و اجتماعی سازمان برنامه‌وبودجه کشور برگزار شد، افزود: مأسفانه اعتبارات موجود در حوزه میراث‌فرهنگی در بازه زمانی سال‌های اخیر به هیچ‌وجه متناسب با ظرفیت‌های این استان نبوده و در تخصیص اعتبارات بسیار ضعیف عمل شده است. موضوعی که باید در ردیف‌های بودجه‌ای به آن توجه شود.
وی ادامه داد: گرچه قدمت شهر اراک و تعداد زیادی از شهرهای استان مرکزی چندان زیاد نیست، اما این استان در یک منطقه باستانی و تاریخی قرار گرفته است. بسیاری از مناطق باستانی در استان، گواه حضور 8000 ساله سکونت انسانی در این خطه است و این موضوع نشان‌دهنده جایگاه ویژه استان در حوزه میراث‌فرهنگی است. رسیدگی به این ظرفیت‌های تاریخی و باستانی نیازمند تخصیص اعتبارات و منابع است.
بازار تاریخی اراک یک ظرفیت تاریخی شاخص است
استاندار مرکزی اظهار داشت: بازار تاریخی اراک نیز از نمونه‌های ممتاز معماری و میراث‌فرهنگی کشور و یک ظرفیت تاریخی شاخص است. بزرگان معماری ایران اذعان دارند که بازار اراک در مقایسه با بازارهای شیراز، تبریز و کرمان، کامل‌ترین ساختار معماری بازار سنتی ایران را داراست. به همین دلیل کارگروهی متشکل از تمامی ذینفعان شامل شهرداری، اوقاف، هیءت امنا و دولت برای ساماندهی، احیاء و مرمت این بازار تاریخی تشکیل شده است.
زندیه‌وکیلی تصریح کرد: در راستای تقسیم مسئولیت بین ذینفعان، تهیه طرح مرمت و احیاء بازار تاریخی اراک به مشاور واگذار شده است. در پروژه مرمت و احیاء این بازار تاریخی، دولت کمترین آورده را در این حوزه داشته و شهرداری اراک بیش از حد انتظار و آنچه توقع داشتیم کمک کرده است. در این راستا بخش‌هایی از زیرساخت‌ها از جمله ایجاد کانال مشترک برای آب، برق، گاز و مخابرات در حدود 150 متر از مسیر بازار اجرا شده است.
وی بیان داشت: تکمیل فرایند مرمت و احیاء بازار اراک به عنوان یک ظرفیت تاریخی نیازمند منابع و حمایت بیشتر دولت است. اگر ظرف مدت 5 سال، سالانه 500 میلیارد ریال به مرمت و احیای بازار اراک اختصاص یابد سهم دولت در این بخش تأمین می‌شود. در حال حاضر و با توجه به اعتبارات محدود، آنچه در حال حاضر انجام می‌شود، فعلاً مرمت‌های اضطراری است که بخشی از طرح محسوب می‌گردد.
امکان واگذاری بخش زیادی از سایت‌های باستانی به بخش خصوصی وجود ندارد
استاندار مرکزی همچنین به مرمت اماکن مذهبی و آثار شاخص استان اشاره داشته و تأکید کرد: چند بنای تاریخی دیگر نیازمند منابع برای مرمت و بازسازی هستند. نمی‌توان همه منابع را به یک پروژه خاص اختصاص داد و باید در سطح استان تعادل ایجاد شود تا هم میراث‌فرهنگی و هم نیازهای مردمی در حوزه‌های دیگر به صورت متوازن مورد توجه قرار گیرد. مسجد جامع ساوه نیز به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران محسوب شده و جزء نخستین مساجد تاریخ اسلام است.
زندیه‌وکیلی ابراز داشت: امکان واگذاری بخش زیادی از سایت‌های باستانی در این استان به بخش خصوصی وجود ندارد. بخش‌هایی نیز قابلیت احیاء و واگذاری دارند، اما منابع مورد نیاز برای رسیدگی به این ظرفیت های تاریخی بسیار اندک و ضعیف است. در استان مرکزی سعی کردیم شهرداری‌ها را پای کار بیاوریم، اما بسیاری از این مجموعه‌های تاریخی در خارج از محدوده شهری قرار دارند و باید از مسیرهای دیگری در راستای احیاء و مرمت آنها گام برداشت.
وی اضافه کرد: خواستار یاری‌رسانی سازمان برنامه‌وبودجه به تکمیل تالار مرکزی اراک، کتابخانه مرکزی اراک و موزه بزرگ اراک و چند پروژه فرهنگی نیمه‌تمام دیگر هستیم. هرچند این پروژه‌ها در مرکز استان واقع شده‌اند، اما خدمات آنها سراسر استان را پوشش خواهد داد و می‌توانند ظرفیت فرهنگی استان را به‌طور جدی ارتقاء دهند. بر اساس مساعدت‌های انجام شده، این پروژه‌ها در اولویت برنامه‌های سفر رئیس‌جمهور قرار خواهند گرفت.
تالار مرکزی اراک نیازمند توجه و تکمیل بخش‌های باقیمانده است
استاندار مرکزی در این رابطه گفت: تالار مرکزی اراک در مرحله‌ای قرار دارد که بخش اصلی آن آماده بهره‌برداری است و تنها نیازمند توجه و تکمیل بخش‌های باقیمانده است. این تالار با وجود برخی کارهای باقیمانده، قابلیت بهره‌برداری دارد و می‌تواند در سفر ریاست‌جمهوری به عنوان یکی از پروژه‌های شاخص استان به بهره‌برداری برسد. بخش تخصصی مربوط به آمفی‌تئاتر نیز ظرف 20 روز آینده تکمیل خواهد شد و بدون تداخل با بهره‌برداری تالار، می‌تواند به فعالیت ادامه دهد.
زندیه‌وکیلی بر ضرورت تکمیل موزه بزرگ اراک نیز تأکید داشته و افزود: تکمیل و بهره‌برداری از موزه بزرگ اراک نیز در اولویت قرار دارد. بهره‌برداری از این موزه، اقدامی ضروری و حیاتی است که دهه‌ها به تعویق افتاده است. موزه بزرگ اراک محل نگهداری بیش از 8000 قطعه تاریخی و ارزشمند مرتبط با تمدن ایران و جهان است که هم‌اکنون در شرایط نامناسب و در مخازن و گاوصندوق‌ها نگهداری می‌شود.
وی ادامه داد: برای تکمیل این پروژه‌ها، لازم است اعتبارات به صورت اختصاصی و ملی تخصیص یابد و این حمایت می‌تواند علاوه بر تقویت زیرساخت‌های فرهنگی استان، نقش استان مرکزی را در برگزاری رویدادهای ملی و بین‌المللی بیش از گذشته پررنگ کند. علاوه بر این، 5 تا 6 پروژه فرهنگی نیمه‌تمام دیگر نیز در شهرستان‌های مختلف این استان وجود دارد که با اختصاص حدود 200 تا 309 میلیارد ریال اعتبار می‌توان آنها را ظرف 3 ماه تکمیل و تا دهه فجر آماده بهره‌برداری کرد.
اگر مازوت‌سوزی نبود وضعیت امروز استان مرکزی بهتر از گذشته بود
استاندار مرکزی با اشاره به مسئله آلودگی هوای اراک، اظهار داشت: در دهه 80 مطالعه‌ای در خصوص نوع آلاینده‌ها، منشاء آلودگی و آنچه باید انجام داد توسط دانشگاه اصفهان انجام شد که در پی آن طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک مصوب و راهکارها با اعتبار مشخص، ابلاغ شد. اما برخی مصوبات این طرح اجرایی شده و برخی نیز باقیمانده است. توفیقات زیادی در این حوزه حاصل شده است.
زندیه‌وکیلی تصریح کرد: اما اگر مازوت‌سوزی نبود، وضعیت امروز استان مرکزی با اجرای مصوبات طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک بهتر از گذشته بود. این طرح بازنگری شده و برای مجموعه محیط‌زیست ارسال شده تا در شورای عالی محیط‌زیست مطرح و به نقشه راهی با اعتبار مشخص تبدیل شود. در این راستا سازمان برنامه بودجه باید برای تامین منابع لازم در این حوزه کمک کند.
