بازارهای تاریخی ایرانی نمایانگر شاخصه‌های تمدنی و اقتصادی کشور ایران هستند

به گزارش خبرنگار ایلنا، عبدالرضا گلپایگانی در همایش علمی آموزشی بازآفرینی شهری استان مرکزی با محوریت ایجاد فرصت‌های بهسازی و رونق گردشگری، افزود: بازار اراک یک شاهکار معماری کم‌نظیر در میان بازارهای تاریخی ایران است. پیوند سراهای این بازار با راسته‌ها در خلق آثار بی‌نظیر معماری بسیار حائز اهمیت است. در این راستا باید اقدامات و تمهیدات لازم برای حفظ و احیای این بازار بکار گرفته شود.

وی بر ضرورت اجرای طرح بازآفرینی شهری و احیای بازار اراک به عنوان یک اثر ارزشمند تاریخی تأکید کرده و ادامه داد: بازار تاریخی اراک، به عنوان یکی از محورهای مهم در طرح‌های بازآفرینی شهری، نه تنها اهمیت فرهنگی و تاریخی دارد، بلکه زمینه‌ای ارزشمند برای احیای بافت‌های شهری و ارتقاء کیفیت زندگی ساکنان این منطقه به شمار می‌رود. با تمام توان به احیای بازار تاریخی اراک کمک خواهیم کرد. 

معاون وزیر راه‌وشهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران اظهار داشت: تبدیل خانه‌های تاریخی به اقامتگاه‌های گردشگری، فرصتی بی‌نظیر برای ایجاد تلاقی میان بازآفرینی شهری و صنعت گردشگری است. این اقدام نه تنها به احیای بافت‌های تاریخی و حفظ ارزش‌های فرهنگی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به رونق اقتصادی منطقه و جذب گردشگران منجر شود. مهمترین موضوع این است که چگونه اقتصاد گردشگری می‌تواند به موتور محرک بازآفرینی شهری تبدیل شود.

گلپایگانی تصریح کرد: روشن شدن چراغ‌های خانه‌های تاریخی نه تنها نمادی از احیای فرهنگ و تاریخ غنی این بناهاست، بلکه تأثیری مستقیم بر روشنایی و حیات محلات دارد، با بازسازی و بهره‌برداری مجدد از این خانه‌ها، می‌توانیم به رونق گردشگری کمک کنیم و فضایی جذاب و دلپذیر برای بازدیدکنندگان ایجاد کنیم. خانه‌های تاریخی می‌توانند سرانه‌های خدماتی را تأمین کنند. و شرکت بازآفرینی حتماً به احیا و بهسازی محله‌ها و بناهای تاریخی کمک خواهد کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود بر بازسازی و بهسازی خانه‌های تاریخی تأکید کرده و بیان داشت: بهسازی و احیای بافت‌های تاریخی، جان گردشگری است. روشن شدن چراغ‌های خانه‌های تاریخی نه تنها نمادی از احیای فرهنگ و تاریخ غنی این بناهاست، بلکه تأثیری مستقیم بر روشنایی و حیات محله‌ها دارد. با بازسازی و بهره‌برداری مجدد از این خانه‌ها، می‌توانیم به رونق گردشگری کمک کنیم و فضایی جذاب و دلپذیر برای بازدیدکنندگان ایجاد کنیم.

معاون وزیر راه‌وشهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران تأکید کرد: بنیان بهسازی و احیای بناهای تاریخی بعد از انقلاب در این وزارتخانه گذاشته شد و دفتر حفظ و احیای بناهای تاریخی ایران نیز در این راستا راه‌اندازی شد. در این راستا تعدادی از بناهای تاریخی کشور تملک شد و در حال حاضر ۶۰ بنای تاریخی در مالکیت سازمان بازآفرینی است. بخشی از این بناهای تاریخی مرمت شده و بخشی دیگر نیز در حال مرمت است.

گلپایگانی بر ضرورت توسعه گردشگری در راستای بازآفرینی شهری تأکید کرده و ابراز داشت: ضروری است که حضور گردشگران به عنوان یک موتور محرک برای حرکت و توسعه بازآفرینی شهری در نظر گرفته شود. جذب گردشگر نه تنها می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی مناطق کمک کند، بلکه با رونق فعالیت‌های فرهنگی و تاریخی، به احیای هویت و شاخص‌های فرهنگی شهرها نیز می‌انجامد.

وی به پتانسیل بالای گردشگری، مناطق طبیعی و آثار تاریخی استان مرکزی اشاره داشته و اضافه کرد: هر گوشه از این استان سرشار از آثار تاریخی است که نمایانگر چند هزار ساله تمدن غنی این منطقه هستند. این استان دارای مناطق بی‌نظیری برای طبیعت‌گردی از جمله باغ‌شهر، آبگرم محلات و غار نخجیر است. این پتانسیل‌ها، فرصت‌های فوق‌العاده‌ای را برای گردشگری ایجاد می‌کنند و می‌توانند به عنوان جاذبه‌های مهمی در جذب گردشگران به استان مرکزی مورد توجه قرار گیرند.

در بازار تاریخی اراک سرعت تخریب از ترمیم پیشی گرفته است

 نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس نیز در این همایش گفت: در بازار تاریخی اراک، سرعت تخریب از ترمیم پیشی گرفته است. بخش‌هایی از این بازار مرمت شده، اما اقدامات انجام شده کافی نیست. در حالی که این اثر ارزشمند، شناسنامه اراک و افتخار هنر باستانی ایران اسلامی است و امروز زیر بار مشکلات زیاد در حال خاک خوردن است که باید با اجرایی شدن تمهیدات لازم رفع شوند.

سید محمد جمالیان افزود: امروز آثار باستانی زیادی در استان مرکزی وجود دارد که در ترمیم، مرمت و بازسازیو احیای آنها دچار عقب‌افتادگی‌های جدی هستیم. گردشگری جزء صنایع پاک است و نمی‌توان به آن توجه کرد، اما نسبت به بهبود زیرساخت‌ها و مرمت آثار باستانی بی‌تفاوت بود. توسعه این صنعت مستلزم ایجاد زیرساخت‌های لازم از جمله جاده دسترسی مناسب است که باید مورد توجه متولیان امر قرار بگیرد.

وی به کالبد پیشین شهر اراک به عنوان یک شهر سبز با هویتی باغ شهر بودن اشاره کرده و در این خصوص ادامه داد: شهر اراک در سالیان گذشته پیشین به باغ شهر معروف بود که از عمران آن بیش از 50 سال می‌گذرد. اما امروز یکی از ضعف‌های بزرگ این شهر، مبلمان شهری و بافت‌های فرسوده‌ای است که در مرکز شهر اراک واقع شده‌اند. این موضوع از معضلان جدی این شهر است دیگر خبری از باغ شهر گذشته اراک نیست.

 نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس اظهار داشت: از سویی دیگر شریان‌ها و ریه‌های تنفسی شهر اراک که باغات کرهرود، سنجان و قنات ناصری شامل را می‌شود وضعیت خوبی ندارند و در حال از دست رفتن هستند. تمام این مسائل باید در گستره بازآفرینی شهری حل شوند. اگر فکری در این حوزه نشود شاید دیگر فردا راهکاری برای حفظ آنها وجود نداشته باشد و با از بین رفتن شریان‌های تنفسی شهر اراک، آلودگی هوا به معضلی لاینحل تبدیل شود.

جمالیان به موضوع کاهش آلودگی هوای شهر اراک اشاره داشته و در این خصوص تصریح کرد: کاهش آلودگی هوا مطالبه تمامی مردم شهر اراک است که متأسفانه به‌رغم پیگیری‌های انجام شده، همچنان ادامه دارد. مازوت‌سوزی نفس‌های این شهر را به شماره انداخته است. در بحث‌های ریزگرد، بیابان‌زدایی‌، فضای سبز اراک و سایر موارد نواقص و کمبودهایی وجود دارد و در تمامی این موارد باید مورد توجه قرار بگیرد.

وی بیان داشت: طرح کلید به کلید که در کوی سجادیه (باغ خلج) شهر اراک اجرایی شده بود، نقطه امیدی برای اصلاح بخشی از سکونتگاه‌های غیررسمی اراک بود، اما متأسفانه نیمه‌تمام باقی ماند. نیاز است وزارت راه‌وشهرسازی برای ادامه این طرح مساعدت‌های لازم را داشته باشد. با توجه آمادگی شهرداری و شورای شهر اراک برای مشارکت در بازآفرینی بافت فرسوده این شهر، تمهیداتی اندیشیده شود که عواید طرح کلید به کلید به اراک بازگردد تا به بازآفرینی این مناطق کمک کند.

نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس تأکید کرد: عدم صدور اسناد مالکیت ساکنین کوی امام علی شهر اراک بعد از گذشت بیش از 40 سال، همچنان یکی از مشکلات است و مردم این منطقه نتوانسته‌اند اسناد منازل خود را دریافت کنند. همین مسئله بستر توسعه ساخت‌وسازهای غیرمجاز و عدم امکان نوسازی منازل شده است. در این راستا نیاز به همیاری وزارتخانه در این خصوص وجود دارد.

جمالیان به تعیین تکلیف زمین‌های منطقه زعفرانیه شهر اراک اشاره کرده و ابراز داشت: زمین‌های زعفرانیه بعد از چندین سال با همکاری شهرداری، شورای شهر و وزارت راه‌وشهرسازی تعیین تکلیف شده است و به مطالبه مردم پاسخ داده شد. این فرایند نشان می‌دهد می‌توان با پیگیری اقدامات را به سرانجام رساند. باید از فرصت تعاملی موجود استفاده شود تا مطالبات چندین ساله مردم این شهر محقق شود.