از خلیل عقاب تا نوجوانان امروز؛
نبض ورزش زورخانهای در گود علمدار شیراز میتپد

در دل یکی از شبهای تابستان شیراز، صدای ضرب مرشد در زورخانه علمدار پیچیده بود؛ کودکی با میلهای سبک در دست، همگام با جوانان و پیشکسوتانی ورزش میکرد که ریش سپید کرده و دههها خاک گود را خورده بود.
به گزارش ایلنا، کنار آنها، نوجوانانی حلقه زده بودند و ضربآهنگ حرکاتشان یادآور آیینهای کهنی بود که سینهبهسینه تا امروز رسیده است. این همنشینی کودک و کهنسال، تصویری از استمرار فرهنگی بود که نهفقط ورزش، بلکه مدرسه اخلاق و جوانمردی است.
در همین فضا، خبرنگاران شیرازی حاضر شدند تا روایتگر بخشی از میراث کهن ایران باشند؛ ورزشی که سید حسن حسینی، رئیس هیأت پهلوانی و زورخانهای فارس، آن را «بینیاز از شهریه اما غنی از تاریخ» توصیف کرد.
حسینی با اشاره به جایگاه تاریخی این ورزش گفت: ورزش زورخانهای تنها رشتهای است که بدون دریافت هیچ شهریه و هزینهای در اختیار علاقهمندان قرار میگیرد.
وی قدمت این آیین را حتی فراتر از دوران جمشید دانست و افزود: این ورزش تمدنساز همواره با فرهنگ و هویت ایرانی گره خورده و انتقالدهنده ارزشها به نسلهای آینده است.
نقش رسانهها در احیای فرهنگ پهلوانی
رئیس هیأت پهلوانی و زورخانهای فارس با قدردانی از تلاش خبرنگاران، نقش رسانهها را در صیانت از این میراث ملی تعیینکننده دانست و گفت: انعکاس گسترده خبر وضعیت زورخانه تاریخی پولاد شیراز ـ قدیمیترین زورخانه فارس ـ موجب شد موضوع در دستور کار شهرداری و حتی توجه وزیر میراث فرهنگی و رئیس فدراسیون قرار گیرد.
این زورخانه که قدیمیترین در فارس و پنجمین در کشور است، با وجود ۱۶۰ سال قدمت و پیشینهای سترگ، درگیر تغییر کاربری و خطر تخریب بود. اما پوشش رسانهای باعث شد شهرداری شیراز وارد عمل شده و وعده تملک و احیای آن را بدهد. حسینی گفت: «اگر رسانهها کمپین نمیکردند، شاید امروز دیگر صدای زنگ این گود به گوش نمیرسید.»
زورخانه پولاد یکی از پنج زورخانه فعالِ قدیمی کشور است و موتور پرورش پهلوانان بزرگی چون خلیل عقاب و محمدعلی کلاهی بوده است.
در سالهای اخیر، واگذاری مالکیت و نگرانی از تغییر کاربری یا تخریب آن افزایش یافته. در مقابل، مسئولان میراث فرهنگی و شورای شهر شیراز تلاشهایی برای حفظ و ثبت ملی آن دارند.
استقبال نسل جدید
حسینی با اشاره به استقبال نوجوانان و حتی دختران علاقهمند از این ورزش گفت: حضور نسل جوان در کنار پیشکسوتان، نشاندهنده پویایی و جذابیت ورزش زورخانهای است. او یادآور شد: نمونه این حضور در برنامه تلویزیونی عصر جدید هم دیده شد که ورزشکاران زورخانهای از جمله یک ورزشکار شیرازی، توانستند توجه ملی را جلب کنند.
کمبود امکانات، غنای فرهنگی
وی با تأکید بر اینکه امکانات مالی و مادی ورزش زورخانهای محدود است، افزود: سرمایه اصلی ما تاریخ، فرهنگ و تمدنی است که این ورزش بر دوش میکشد. به همین دلیل انتظار داریم رسانهها همچنان همانند گذشته، یار و یاور این ورزش ملی و مذهبی باشند.
به گفته حسینی، حمایت رسانهها یک وظیفه فرهنگی و دینی است و میتواند تحققبخش فرمایش مقام معظم رهبری باشد که ورزش باستانی را بخشی از تاریخ و فرهنگ ملت ایران دانستهاند.
به گزارش ایلنا، زورخانه علمدار، تجلی یک میراث زنده بود؛ رشتهای که انواع نسلها را در کنار هم گرد آورد و دفتر پهلوانی را با شور و ارزش زنده نگه داشت.
اما روایت زورخانه پولاد نیز تلنگری بود: میراث اگر بیمدد رسانهها و مسئولان بماند، خاموش خواهد شد.