۶۰ هزار چاه غیرمجاز؛ بلای جان دریاچه ارومیه / کاهش ۵۰ سانتی‌متری سطح آب در پی خشکسالی و برداشت‌های بی‌رویه

مجید رستگاری در گفت و کو با خبرنگار ایلنا، روند خشکسالی، کاهش بارش‌ها و برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی را موجب افت ۵۰ سانتی‌متری تراز سطح آب این دریاچه در سال جاری عنوان کرد.

وی با اشاره به وضعیت نگران‌کننده دریاچه ارومیه گفت: خشکسالی‌های پیاپی و تغییر اقلیم، در کنار نبود مدیریت مؤثر در بهره‌برداری از منابع آبی، موجب کاهش محسوس ورودی آب به حوضه دریاچه شده است. این کاهش، تنها ناشی از کم‌بارشی نیست، بلکه عوامل انسانی نیز در آن نقش مؤثری دارند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی، افزود: در حال حاضر، حدود ۶۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در استان آذربایجان‌غربی وجود دارد که اغلب آن‌ها در حوزه آبریز دریاچه ارومیه واقع شده‌اند. این چاه‌ها بدون مجوز و نظارت، در حال برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی هستند؛ منابعی که بخشی از حق‌آبۀ طبیعی دریاچه به حساب می‌آیند و در نبود آن، دریاچه روزبه‌روز خشک‌تر می‌شود.

به گفته رستگاری، برداشت غیرمجاز از این چاه‌ها نه‌تنها منابع آبی را تهی می‌کند، بلکه موجب افت سفره‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، و نابودی کشاورزی پایدار نیز خواهد شد. این در حالی است که بسیاری از این چاه‌ها به‌صورت سنتی و بدون درنظر گرفتن راندمان مصرف آب، همچنان فعال‌اند.

وی همچنین تأکید کرد: مسئله چاه‌های غیرمجاز به‌هیچ‌وجه مسئله‌ای صرفاً فنی یا حقوقی نیست، بلکه امروز به یک بحران ملی و یک تهدید زیست‌محیطی تبدیل شده است که آینده زندگی در شمال‌غرب کشور را تهدید می‌کند. اگر چاره‌اندیشی اساسی در این حوزه نشود، همه تلاش‌های صورت‌گرفته برای احیای دریاچه ارومیه بی‌ثمر خواهد ماند.

این مقام مسئول، ضرورت تسریع در انسداد چاه‌های غیرمجاز، نصب کنتورهای هوشمند، ساماندهی مصرف آب کشاورزی، و تقویت مشارکت جوامع محلی در مدیریت منابع آبی را از جمله راهکارهای فوری برای مقابله با این وضعیت برشمرد.

رستگاری در پایان هشدار داد:دریاچه ارومیه در نقطه حساسی از حیات خود قرار دارد. اگر فوراً اقدام نکنیم، ممکن است فقط در چند سال آینده، دیگر چیزی از این دریاچه باقی نمانده باشد. حفظ آن، نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت ملی است.