مامن زمستانی پرندگان مهاجر؛ قربانی کج سلیقگی/ چرا متولیان از نام تالاب بین المللی کمجان پرهیز می‌کنند؟

به گزارش ایلنا، مدیر کل حفاظت محیط زیست استان فارس چندی پیش از مرگ تدریجی تالاب‌های فارس خبرداد و سرمنشاء آن را تغییرات اقلیمی و برداشت‌های بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی دانست.

عطا پورشیرزاد در حالی از وجود ۱۴ تالاب استان خبر داد که  ۵ تالاب این استان ثبت کنوانسیون رامسر است اما هیچ اشاره‌ای به تنها سایت و تالاب بین المللی نیمه جان استان (کمجان) نکرد.

در این گفتگوی خبری نه تنها اشاره‌ای به سدسازی  و خشکاندن مسیر رودخانه‌ها خصوصاً رودخانه کُر نشده، بلکه هیچ اشاره‌ای هم به عدم تعهد به اجرای مصوبات دستگاهی از سوی متولیان آب در خصوص عدم توزیع عادلانه آب نشده است.

برخی از فعالین زیست محیطی با اشاره به موارد مطرح شده مراتب اعتراض خود را به گوش رسانه‌ها رساندند.

در همین رابطه دبیر تشکل احیاء کنندگان تالاب بین المللی کمجان در گفت و گو با ایلنا تالاب‌ها را اکوسیستم‌هایی دانست که همچنان برای متولیان‌شان غریب هستند.

ضعف اثر گذار در گستره تالابی فارس

سیروس زارع افزود: استان پهناور فارس از جمله استان‌هایی است که به لحاظ تعداد و گستره تالابی جایگاه اولویت دار عناوین زیست بوم‌های آبی را به خود اختصاص داده است اما به لحاظ عملکردی از سوی متولیان ضعف اثر گذاری در آن مشهود است.

دبیر تشکل احیاء کنندگان تالاب بین المللی کمجان با یادآوری اینکه بختگان پس از ارومیه و هامون بیشترین وسعت پهنه تالابی را به خود اختصاص داده است، عنوان کرد: بعد از بختگان طشک، کمجان، ارژن، پریشان در کنوانسیون بین المللی تالاب‌ها، رامسر سایت‌های استان فارس می‌باشند، تالاب‌های مهارلو، آس و پاس، کافتر، هفت برم، هیرم، هرمود، از  جمله زیستگاه‌هایی هستند که از اهمیت ویژه‌ای بر خوردارند.

دارنده جایزه جهانی انرژی گلوپ اتریش در سال ١۴٠٠ تاکید کرد: کارکرد های تالابی  پهنه‌های آبی یاد شده در معادلات آبی متولیان آب استان فارس متناسب با نیازشان مورد وثوق قرار نگرفته است.

زارع تصریح کرد: جای تامل است که چرا متولیان تالاب نیز مطالبات تالاب‌ها را در حد و اندازه نیاز و اثر گذاری آنها بر سلامت استان فارس مطرح نمی‌کنند و گاهاً بصورت موردی و یک خط در میان از آنها نام می‌برند در حالیکه معلوم نیست ضعف از کجاست.

عدم برقراری عدالت در زیستگاه های فارس محرز است

وی  ابراز کرد: جای سئوال است که ملاک تمرکز متولیان به نام تالابها اما فاقد خروجی اثر گذار بر تالاب هاست.

دارنده نشان قهرمان تالابی کشور بیان داشت: مشارکت و آموزش در شعار محیط زیست واژه‌ی کار آمدی نبوده است؛ بررسی کوتاهی واقعیت اعمال سلیقه شخصی در عدم عدالت و توجه منصفانه به زیستگاه ها را محرز می‌کند.

زارع ادامه داد: آنچه مسلم است عدم انگیزه برای حفظ زیستگاه‌های نیمه جان و عدم تمایل به حفظ تالاب‌های زنده است که با بررسی تالاب ها مکشوف خواهد شد که تالاب‌های خشکیده بیشترین اعداد و ارقام  را به خود اختصاص داده اند، در حالی که هیچ خروجی اثر گذاری بر بهبودی این تالاب‌ها متصور نیست و جز سندهای آرشیوی در واقعیت شاهد تغییری در وضعیت تالابها نیستیم که همین موضوع مصداق بارز عدم توجه به رسالت عظیم متولیان  به تالاب بین المللی "کمجان" است.

هزینه هایی که از جیب مردم داده می‌شود

به گفته وی؛ این تالاب طی ۱۵ سال فعالیت خودجوش جامعه محلی بعد از قریب به بیست سال خشکی کامل از سال ١٣٨٨ فعالیت های احیایی آن شروع شده و همچنان هزینه های این تالاب توسط گروه احیاء کنندگان تالاب تامین می‌شود.

دارنده عنوان پروژه موفق زیستی در سال ١٣٩۴ ابراز کرد:  عدم توجه معنا دار به تالاب کمجان جای تامل دارد؛ انتظار می‌رود علت این بی توجهی مورد واکاوی قرار گیرد.

عضو شورای تشکل‌های تالابی کشور خاطرنشان کرد: احیاء این تالاب موفقیت آمیزترین حرکت مردمی در راستای نجات تالاب در سطح کشور بود و با توجه به تنوع زیستی غنی فون و فلور این تالاب و تعدد رکورد گونه های نادر و زادآور طی این سالها می‌توانست به عنوان الگویی موفق برای سایر زیستگاه های مشابه معرفی شود.

وی ادامه داد: در حالی که  که طی سالهای اخیر نه تنها به این تالاب توجه نمی‌شود‌ بلکه زاویه معنادار با این تالاب تعجب جامعه زیستی را بر انگیخته و جالب تر اینکه طی چند سال اول روند احیایی تالاب کمجان عناوین خاص کشوری و پس از آن بین المللی  به احیاء کنندگان تقدیم شد.

 ابهام معنا دار در توزیع منابع تالابی

زارع اضافه کرد: با کسب همه این عناوین، عدم توجه به نیازهای اجرایی این تالاب جای سوال دارد و مهم تر اینکه طی ۱۵ فعالیت احیایی، وظیفه ذاتی دستگاهی با توجه به مکاتبات متعدد از جمله تدقیق مرز و تعیین ردیف اعتباری، تعیین تکلیف برنامه حفاظتی  و ایجاد ساختار پایش در این تالاب مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

 وی تاکید کرد: هر ساله جهت نیازهای اجرایی این تالاب که شامل ترمیم، ایجاد آب بند و عملیات خاکی، حفاظتی می‌شود از منابع شخصی و کمک خیرین و علاقه مندان به محیط زیست که به سختی تامین می‌شود نیازمندیم  و باید دست به دامن مردم شویم تا جهت رفع  نیازهای پایداری تالاب،  با اقبال همراه شود، در حالیکه هزینه کرد منابع تالابی در ابهام معنا داری است و  کجا هزینه می شود خدا داند.

مامن زمستان گذرانی پرندگان مهاجر؛ قربانی کج سلیقگی 

دبیر گروه احیاء کنندگان تالاب بین المللی کمجان تاکید کرد: تنها زیستگاهی که می‌تواند در مرکز فارس با توجه به خشکی سایر تالاب‌ها مامن امنی برای زمستان گذرانی پرندگان مهاجر مورد توجه باشد، قربانی کج سلیقگی می‌شود تا جایی که حتی از بردن نام این تالاب پرهیز می‌شود و مهمتر اینکه این تالاب از دید کارشناسان کشوری مخفی می‌ماند.

زارع گفت: آنچه مهم است خواست و اراده جامعه احیاء کنندگان تالاب است که طی این سالها با فعالیت مستمر، تلاش و سعی مضاعف بر احیاء، توسعه و پایداری تالاب کمجان اصرار ورزیده‌اند تا شاید در این وانفسای چالش های زیستی سخنی برای نجات آب و خاک این مرز و بوم در مجامع داخلی و خارجی با گذشتن از مال و جان خویش داشته باشند و جامعه‌ انسانی مجاور تالاب در بخش‌های کربال و توابع ارسنجان را از قرار گرفتن در معرض خطر ریز گرد نجات دهند.

او ابراز امیدواری کرد که روزی شاهد عدالت عملکردی تالابی از سوی متولیان این زیست بوم های موثر و مفید برای جامعه‌ انسانی باشیم.

در همین راستا خبرنگار ایلنا با تماس به مدیر کل حفاظت محیط زیست استان فارس جهت شفاف سازی‌  پیگیر اقدامات این مقام مسئول در دوره تصدی وی با احیاء کنندگان تالاب کمجان شد که بی پاسخ ماند.

گزارش: آمنه سپهر