ادامه ساخت«خِرسان سه»جز مصیبت سودی برای کهگیلویه وبویر احمد ندارد/ باز هم پای چینی ها در میان است

به گزارش خبرنگار ایلنا از یاسوج، سد خِرسان‌ سه با ۲۴ کیلومترمربع وسعت، ۱۵۵ مترارتفاع، یک میلیارد و ۱۸۵ میلیون مترمکعب حجم و ۳۹ کیلومتر طول یکی از بزرگترین سدهای بُتنی خواهد بود که عملیات اجرایی این طرح از سال ۸۶ آغاز شده و مسئولان شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران اهدافی نظیر تولید انرژی برق آبی، تنظیم جریان، افزایش عمر مفید سدهای پایین دست و کاهش هزینه‌های سیستم‌های سیلاب در سدهای خرسان‌۲ و ۳ را از مهم ترین اهداف اجرای این طرح عنوان می‌کنند اما بنابر گفته منابع آگاه،این طرح که در ابتدا تنها قرار بود به ایجاد یک سد اکتفا کند در میانه راه انتقال آب بین‌حوضه‌ای هم به آن اضافه شده تا آبی به میزان ۴۰۰ میلیون مترمکعب در سال را به استان‌های یزد، کرمان و اصفهان مُنتقل کند.

با ساخت سد خرسان سه، بارش برف در دنا به حداقل می رسد

یک روزنامه نگار باتشریح نگرانی های گسترده مردم کهگیلویه و بویراحمد از احداث سد خرسان سه می گوید: این سد تأثیر مستقیم بر روی هوای منطقه دنا دارد و درجه حرارت را به شدت افزایش داده و هنوز تمام نشده شاهدیم که در چند سال اخیر  ریزش برف در دنا به شدت کاهش پیدا کرده است.

"عادل علیبازی"در گفت و گو با ایلنا از یاسوج افزود: همان کاری که سد کوثر با آب و هوای خیرآباد در گچساران برای مردم آن منطقه ایجاد کرد با احداث سد خرسان سه در دهستان محمودی باید منتظر یک رخداد تلخ دیگر باشیم.

وی با بیان اینکه سد خرسان سه در مرز استان کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری، اکوسیستم را بهم می‌ریزد، اظهارداشت: طول دریاچه پُشت سد 37 کیلومتر بوده و دریاچه عظیمی با 2 میلیاردمتر مکعب حجم دارد، به همین دلیل به شدت روی دمای هوای دنا تأثیر می‌گذارد.

علیبازی گفت: تردید نکنید سد خرسان سه هیچگونه دستاوردی برای استان کهگیلویه و بویراحمد ندارد.

نابودی بیش از 2 هزار و 400 هکتار از اراضی جنگلی

یک فعال زیست محیطی گفت: سد خرسان سه بیش از 2 هزار و 400 هکتار از جنگل‌ها و بوته‌زارهای منطقه زاگرس در استان‌های چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد را زیر آب می‌بَرد.

"سعید نظری" به ایلنا از یاسوج افزود: با احداث این سد، 24 آبادی با بیش از 800 خانوار در دو استان چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد به زیرآب رفته و بیش از یک هزار معیشت از بین می رود و آبشار آتشگاه به عنوان طولانی‌ترین آبشار خاورمیانه نیز در دریاچه سد غرق می شود.

برخی بدنبال خارج کردن آب از کهگیلویه و بویراحمد هستند 

وکیل پایه یک دادگستری گفت: پیامدهای زیست‌محیطی احداث سد خرسان سه از ابعاد فرهنگی و اجتماعی را باید حائز اهمیت دانست زیرا هزینه جابجایی و اسکان دوباره خانوارها و هزینه‌های جایگزینی فرصت‌های شغلی بسیار بیشتر از هزینه‌هایی است که بابت تَمَلُک آن به ساکنان پرداخت می‌شود.

"سعید رحمانی اصل " در گفت و گو با ایلنا از یاسوج گفت: آب هایی که از  کهگیلویه و بویراحمد بیرون می‌رود همگی برای مصرف سایر استان‌ها استفاده می‌شود.

وی با بیان اینکه گویی دست‌های پُشت پرده‌ای وجود دارد که به دنبال خروج آب‌های کهگیلویه و بویراحمد به سمت سایر استان‌ها است، افزود: این استان در آینده نزدیک با بحران آبی روبرو می شود. 

یک کارشناس اجتماعی در کهگیلویه و بویراحمد گفت: در فلات مرکزی ایران به سبب مدیریت نادرست آب، نیاز کاذب به آب ایجاد شده و فعالیت‌های کشاورزی بویژه پسته‌کاری در مرکز ایران به ۱۰ برابر افزایش یافته است.

"امین روانان" در گفت و گو با ایلنا از یاسوج افزود: در ایجاد طرح‌های کوهرنگ یک، ۲ و سه در چهارمحال بختیاری با ایجاد چندین طرح، انتقال آب به اصفهان با مشکل مواجه شده و درصدد راه‌اندازی طرح بهشت‌آباد هستند.

به گفته وی، الزامات انتقال آب بین‌حوضه‌ای در خصوص اجرای سد خرسان۳ نقض شده و علاوه ‌بر نابودی جنگل‌های زاگرس و ذخیره‌گاه زیست‌کُره دنا، با کاهش دُبی آب ورودی به خلیج‌فارس روبرو بوده و از سویی باعث خشکیدگی صدها هزار نخلستان منطقه می‌شود.

طرح سد خرسان سه توجیه اقتصادی و اجتماعی ندارد

یک مدرس دانشگاه هم در این باره گفت:تاکنون از محل درآمدهای انتقال آب از چهارمحال و بختیاری درآمدی برای اشتغال و بهبود معیشت مردم این منطقه تخصیص نیافته و امروز این استان رتبه نخست بیکاری را دارد.

"سیروس کریمی" در گفت و گو با ایلنا از یاسوج گفت: از مطالعاتی که روی یکهزار سد در ایران انجام گرفته مُحرز شده که طرح‌های انتقال آب نباید اجرا شوند و ما معتقدیم اجرای سد خرسان سه، توجیه اقتصادی و اجتماعی ندارند و نمی‌تواند آب مورد نیاز مناطق مقصد را پاسخگو باشد.

حیات کارون در خطر است

"سیف الله بهره بر" کارشناس حوزه آب هم با بیان اینکه وزارت نیرو در طرح‌های انتقال آب بین‌حوضه‌ای باید بطور شفاف اعلام کند که حوضه مقصد به چه میزان آب نیاز دارد و آیا اجرای طرح‌های انتقال آب می‌تواند جوابگوی این نیاز آبی باشد؟گفت: آیا میزان آبی که قرار است سد خرسان سه به استان‌های یزد، کرمان، فارس و اصفهان منتقل کند توجیه منطقی دارد؟ تاکنون بخش قابل توجهی از آب کارون انتقال داده شده و امروز حیات این رودخانه مهم کشور و محیط‌زیست و انسانی پیرامون آن به شدت در خطر است، از این‌رو دیگر توجیهی ندارد که سد و طرح انتقال آب دیگری در این سرشاخه ایجاد شود.

وی باتاکید براینکه وضعیت منابع آبی در حوضه کارون بحرانی است، گفت:دشت‌های کارون بخصوص محدوده بهشت‌آباد شامل شش دشت است که شرایط آنها بحرانی شده و رودخانه‌های فصلی این منطقه به طور کامل خشک شده اند.

به گفته یک کارشناس مسائل تاریخی هم در کنار پیامدهای زیست محیطی و انسانی بی‌شمار سد خرسان۳، از دست رفتن اهمیت تاریخی منطقه است که به تازگی، گورستان چهارهزار و ۵۰۰ ساله‌ای پُشت سد در منطقه سادات محمودی کشف شده است.

"اسماعیل آریوبرزن" به ایلنا همچنین گفت : در منطقه سادات محمودی که محل اصلی احداث سد خرسان سه است احتمال اینکه بزرگترین گورستان باستانی کشور وجود داشته باشد زیاد است اما کاوش‌های اندکی در این منطقه اکنون صورت گرفته است.

از نگاه تخصصی نیازی به احداث سد جدید در ایران نداریم

یک فعال اقتصادی گفت: از نگاه تخصصی و مدیریت منابع آبی کشور، احداث سد خرسان سه فاقد توجیه فنی و اقتصادی و مغایر با اصول توسعه پایدار است و ما معتقدیم دیگر نیازی به احداث سدهای جدید در ایران نیست.

"ارسلان جنتی" به ایلنا گفت: میانگین آورد سالانه رودخانه کارون به کمتر از 14 میلیارد مترمکعب و در شرایط حداقلی به کمتر از 9 میلیارد مترمکعب رسیده که اگر ظرفیت ذخیره و نگهداری تعداد پنج سد موجود و احداث‌شده بر روی کارون که برابر 14 میلیارد مترمکعب است را مدنظر قرار دهیم در شرایط نُرمال و رعایت حقآبه زیستی رودخانه با دُبی پایه 220 مترمکعب بر ثانیه در اهواز، همین پنج سد موجود می‌توانند حتی بیش از تمامی آورد رودخانه را در خود ذخیره کرده و انرژی برق‌آبی تولید کنند.

وی تاکیدکرد: سرنوشت تلخ سد سیمره در انتظار سد خرسان۳ است چرا که با آبگیری سد سیمره در ایلام بیش از ۱۰۰ اثر تاریخی به زیر آب رفت.

پای چینی ها در میان است

در روز ششم شهریورماه 1393 مجوز ترک تشریفات مناقصه احداث"سد و نیروگاه‌ برق‌آبی خرسان۳" با استفاده از خط اعتباری چین به شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران ابلاغ و وزارت نیرو در آن روز گفت: مجوز تَرک تشریفات این مُناقصه با استفاده از خط اعتباری چین ابلاغ شده که قرار است اعتبار لازم برای انعقاد قرارداد با مشارکت شرکت‌های داخلی تانا انرژی بین‌الملل، جهاد توسعه منابع آب، پرهون طرح و یک شرکت چینی  تامین شود.

جلوی زیاده خواهی ها می ایستیم

نماینده لردگان و خانمیرزا در مجلس یازدهم برخلاف دیدگاه تخصصی کارشناسان گفت:احداث سد خرسان سه جزء منافع چهارمحال و بختیاری بوده و اگر منافع این استان مورد بی‌مهری قرارگیرد با استفاده از ظرفیت‌های قانونی جلوی هرگونه زیاده‌خواهی را می گیریم.

"حسین بامیری" گفت: این سد یک ضربه‌گیر برای سد کارون ۳ و ۴ به شمار می‌رود و پیشرفت فیزیکی این سد اکنون به ۱۵ درصد رسیده و درتلاش هستیم تا از ظرفیت بخش خصوصی و بانک‌ها در این سد استفاده کنیم.

وی از پیگیری مجمع نمایندگان چهار محال و بختیاری در نشست با وزیر نیرو و رئیس سازمان برنامه و بودجه جهت افزایش اعتبار این سد هم خبرداد.

زیر آب رفتن چندین  روستا در کهگیلویه و بویراحمد

مشاور طرح سد و نیروگاه خرسان سه، پتانسیل‌های ویژه این سد را تامین آب برای چهارمحال و بختیاری، ایجاد شرایط ویژه برای پرورش آبزیان و ایجاد محیط زیست مناسب و گردشگری عنوان و گفت: این سد به لحاظ خصوصیات، شبیه سد کارون سه است.

"حسن رخشانی زاده" گفت: خسارت‌های ناشی از این سد برای استان کهگیلویه و بویراحمد زیر آب رفتن  ۷ ۱ روستا به طور کامل و در بخش کشاورزی۲۳ روستا است.

برخورد دوگانه وزارت نیرو با سدسازی در کهگیلویه و بویراحمد

استاندار کهگیلویه و بویراحمد از عملکرد دوگانه وزارت نیرو در احداث سدهای خِرسان و آبریز در سادات محمودی دنا و کهگیلویه این استان انتقاد و گفت: برای احداث سد آبریز گفتند روستاها زیر آب میرود و ایراد دارد اما در سادات محمودی که ۱۷ روستا زیر آب می رود، می گویند ایرادی ندارد.

به گزارش ایلنا از یاسوج،" سیدعلی احمدزاده" با اشاره به احداث سد خِرسان در دهستان محمودی دنا گفت: بزرگترین قبرستان میراثی دوران عیلامی در منطقه سادات محمودی با احداث سد خرسان سه زیر آب می رود و ما روی احداث این سد حرف داریم.

وی افزود: احداث سد خرسان بغیر از خسارت، سودی برای کهگیلویه و بویراحمد به همراه ندارد و خدمات‌رسانی به ۱۷ روستای سادات محمودی اکنون مُختل شده است.

  این سد هیچ سودی برای استان ندارد

نماینده بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس نیز با اشاره به اینکه احداث سد خرسان سه مجوز زیست محیطی ندارد، گفت: هشت حلقه چاه نفتی زیر آب این سد می رود.

"مهدی روشنفکر" در گفت و گو با ایلنا از یاسوج گفت:سال ۹۲ مطالعات احداث این سد نهایی و مُجوز‌های تَرک تشریفات آن برای اجرا صادر شده اما دراین ۱۰ سال، ۱۷ روستا در کهگیلویه و بویراحمد به دلیل واقع شدن در مخزن سد از برخی خدمات نظیر گازرسانی محروم شده‌اند.

وی از مکاتبات انجام شده با رئیس جمهور، وزیر نیرو و رئیس سازمان برنامه و بودجه برای جلوگیری از اجرای این طرح به دلیل مخالفت مردم، مشکلات و تبعات اجتماعی و زیستی این پروژه خبرداد و افزود: ۱۲ هزار هکتار جنگل زیر آب می‌رود که در مجموع شش میلیون انواع درخت جنگلی که از ۱۰۰ تا ۲ هزار سال عمر دارند نابود می‌شود.

وی گفت:دریاچه پشت این سد باعث گرم شدن هوا شده و آفت‌های مختلف نیز وارد جنگل‌های زاگرس جنوبی می‌شود و از سویی کِرم بلوط خواری که جنگلهای مناطق گرمسیری را فراگرفته تمام جنگل‌های مناطق سردسیری را نیز فرامی‌گیرد.

با احداث سد خرسان سه، کارون برای همیشه خشک می شود

این نماینده مجلس گفت:بیش از ۱۰ هزار نفر با احداث این سد زیر آب می‌روند که این جمعیت،حاشیه نشینی در شهر یاسوج را به شدت افزایش داده و می‌تواند آسیب‌های اجتماعی جبران ناپذیری را بدنبال داشته باشد.

روشنفکر افزود: رودهای بشار و خِرسان اصلی‌ترین سرچشمه رود کارون بوده و با انتقال آب سرچشمه این رود، کارون برای همیشه خشک شده و البته مزارستان ۱۲ شهید و سه امامزاده زیر آب می‌رود که می‌تواند تاثیرات اجتماعی بسیار نامطلوبی در جامعه در پی داشته باشد.

وی گفت: ادارات محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری تاکنون مجوز زیست محیطی برای سد خرسان ۳ را صادر نکرده اند و حتی با انتقال آب به دیگر مناطق کتبا مخالفت شده است.

وی افزود: احداث سد خرسان در کهگیلویه و بویراحمد و در شهرستان دنا جزء مصیبت برای ۱۷ روستا و نابود شدن منابع طبیعی و میراث تاریخی چندهزار ساله، هیچ سودی بدنبال برای این استان نخواهد داشت.

گزارش: ضرغام علیبازی