مرمت غیراصولی، بلای جان میراث فرهنگی ایذه/ درخواست برای ورود وزیر میراث فرهنگی به موضوع + تصاویر

به گزارش خبرنگار ایلنا از خوزستان، به دنبال مرمت‌های غیراصولی در مسجد شیخ لطف الله اصفهان، حالا نوبت به تخریب آثار دو هزارساله در ایذه رسیده است. تخریب‌هایی که تحت عنوان مرمت دامن تعدادی از آثار تاریخی کشور و از جمله بخشی از گنجینه سنگی شهر ایذه را گرفت و در این میان کسی اعتراض چندانی نکرد!

فرامرز خوشاب (دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه «تا ری شا») با اشاره به تاریخ و پیشینه مرمت‌های غیراصولی در شهرهایی مانند ایذه گفت: یکی از اتفاقات نادر که به اعتقاد من بی‌شباهت به یک جنایت فرهنگی نبوده و نیست، شاهکاری است که در سال ۹۶ باعث رنجش خاطر همه علاقه‌مندان به میراث فرهنگی کشور شد و طی این اتفاق ناگوار تلاش شد تا این موضوع مهم به شیوه‌های مختلف از چشم رسانه‌ها و مدیران استانی و کشوری مخفی بماند!

خوشاب افزود: متأسفانه در بهمن‌ماه ۱۳۹۶ بخشی از آثار و اندوخته‌های تاریخ سنگی شهرستان ایذه که در محل حیاط پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر تجمیع شده بودند، در جریان یک حادثه کاملا روشن به‌وسیله پتک، توسط شخصی با هویت معلوم تخریب و ویران شدند. آثاری منحصربه‌فرد که پس از تخریب، دیدن آن‌ها قلب هر انسان فرهنگ دوستی را به درد می‌آورد.

دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه «تا ری شا» ضمن اشاره به تلاش‌های این انجمن در جلوگیری از هرگونه مخفی‌کاری احتمالی در خصوص این فاجعه فرهنگی، گفت: پس از وقوع حادثه و به‌ محض دریافت خبر، این انجمن به‌ سرعت موضوع را در دستور کار قرار داد و تمام تلاش خود را به کاربست تا از پاک کردن صورت مسئله توسط مدیران وقت اداره میراث فرهنگی شهرستان ایذه جلوگیری کند.

وی مدعی شد: مدیر وقت، به‌منظور جلوگیری از انتشار خبر تخریب، اقدام به مخفی کردن آثار تخریب شده و سپس جمع‌آوری کمک‌های مردمی کرد. اقدامی بدون مصوبه و نظارت از سوی شورای فنی که گفته می‌شود نه‌تنها به هدر رفت سرمایه‌های مردمی و تخریب بیشتر آثار سنگی منجر شد، بلکه باعث شد تا حجم اصلی و آمار دقیق تخریب‌ها هرگز معلوم نشود و برای همیشه پرونده این اقدام غلط پوشیده بماند.

وی افزود: بررسی پرونده این اقدام غلط در حال حاضر یکی از مطالبات جدی انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه (تا ری شا) و مردمی است که شاهد آمار تخریب‌های شیرهای سنگی و برد نوشته‌های گورهای تاریخی قبرستان شهسوار هستند. همان قبرستانی که در یک اقدام بدون پشتوانه علمی، به‌وسیله چسب سنگ، اقدام به مرمت شد و هنوز مدتی از این کار نگذشته بود که دوباره تمامی شیرهای شکسته چسب شده به حالت اولیه خود برگشتند.

خوشاب ادامه داد: این اقدام که تحت عنوان مرمت شیرهای سنگی گورستان شهسوار و آثار سنگی تخریب شده در حیاط پایگاه انجام گرفت و بعد از گذشت مدت‌زمان کوتاهی آثار سنگی مرمت شده به شکل اولیه و در مواردی بدتر از پیش، تخریب و باعث گردید تا آثاری که هرکدام از آن‌ها ارزش‌های مطالعاتی بسیاری داشتند از بین بروند.

این فعال حوزه میراث فرهنگی با اشاره به ورود وزیر میراث فرهنگی و معاونت میراث کشور به مباحث مرمتی غیراصولی آثار و ابنیه تاریخی گفت: انجمن دوستداران میراث فرهنگی به‌عنوان چشم بیدار حوزه میراث در شهری مانند ایذه، با توجه به ورود وزارتخانه در بحث مرمت‌های غیراصولی مانند مسجد شیخ لطف الله از وزیر کشور و معاونت میراث درخواست دارد تا به پرونده تخریب و مرمت غیراصولی آثار تاریخی ورود کرده و عوامل اصلی این فاجعه فرهنگی را مطابق با قانون مجازات کرده و به مردم معرفی نماید.

خوشاب در بخشی از درخواست انجمن میراث فرهنگی ایذه (تا ری شا) برای ورود وزارتخانه به این موضوع می‌افزاید: چرا پس از این اتفاق، اداره میراث فرهنگی شهرستان ایذه سکوت کرده و هرگز برای عاملین این فاجعه فرهنگی تشکیل پرونده نداد و نام افراد دخیل در این اتفاق را علنی نکرد و بدتر اینکه چگونه اداره کل میراث فرهنگی خوزستان به‌جای کنار گذاشتن چنین افراد خطاکاری و تنبیه آن‌ها، دوباره و در یکی دیگر از مناطق استان آن‌ها را به کار گرفت؟

وی گفت: اکنون و پس از این فاجعه، آقای وزیر و معاون میراث فرهنگی، در دو اتفاق نادر و بزرگ در بوته آزمایش قرار گرفته‌اند، آزمونی که می‌تواند اثبات کننده اراده آن‌ها در مقابله با رانت و فساد و تخلف در بدنه وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری باشد. همچنین از مدیرکل جدید میراث‌فرهنگی استان خوزستان به‌عنوان یک مدیر متخصص در حوزه میراث‌فرهنگی انتظار می‌رود به این موضوع ورود کنند تا در ابتدای کار از عزم و اراده وی برای دفاع از میراث‌فرهنگی برای افکار عمومی بیش از پیش اطمینان حاصل شود.

خوشاب خاطرنشان کرد: منتظر می‌مانیم تا نتیجه را ببینیم و اراده متولیان وزارت‌خانه و اداره کل خوزستان را بسنجیم.

گفتنی است، شهر تاریخی ایذه در شمال استان خوزستان یکی از قدیمی‌ترین و تاریخی‌ترین مناطق ایران و خاورمیانه است که آثار متعددی را از ۵۰ هزار سال پیش تا کنون در دل خود جای داده است. از سال ۲۰۰۸ میلادی تا کنون پرونده ثبت جهانی چشم‌انداز منظر تاریخی و طبیعی ایذه در یونسکو در لیست موقت ثبت قرار گرفته است.