مرگ تدریجی تالاب های فارس / دهه اخیر ؛ روزگار بحران های زیست محیطی در استان

به گزارش خبرنگار ایلنا، دیگر فرقی ندارد پریشـان باشی یا از فرط بی آبی کمجان؛ ارژن باشی یا سیاه بخت مثل بختـگان. حالا همه تالاب های استان از دست رفته اند و تقریبا هیچ برنامه مشخص و مدونی برای احیای آن ها وجود ندارد.

بحران‌های محیط زیستی از 10 سال پیش به صورت جدی زندگی  استان فارس را تحت تاثیر قرار داده است. کم آبی، خشکسالی و کاهش میزان بارش ها در کنار برداشت های بی رویه و غیر اصولی از منابع آبی موجب شد تا استان فارس از دهه 90  تا کنون با بحران‌های اقلیمی و محیط زیستی مواجه شود.

هرچه به پایان این دهه 90 نزدیکتر شدیم  بحران خشکیدگی استان جدی تر شد ، اعتراضات مردم نسبت به خشکی رودخانه ها، دریاچه و تالاب ها و طلب کردن حقابه در اواخر دهه 90 به اخبار تکراری تبدیل شد.

آن‌طور که مسئولان محیط زیست فارس پیش از این گفته اند «در مدیریت منابع گرفتار تراژدی مصرف منابع مشـترک هسـتیم و بهره برداران بـرای برداشـت منابـع مسـابقه مـی دهنـد.»

از همین رو است که استاندار فارس در جلسه کارگروه تالاب‌ها به همه فرمانداران تکلیف کرد تا با نظارت آب منطقه‌ای سالی ۱۵ درصد از چاه‌های غیرمجاز پلمب و بسته شوند.

 محمدهادی ایمانیه می گوید: فرمانداران مکلف شدند که تا پایان سال ۲۵ درصد چاه‌های غیرمجاز اطراف تالاب‌ها را پلمب کنند و برداشت آب نداشته باشند.

وی می افزاید: سال ها جلساتی برگزار می‌شود و در این جلسات هم گزارش ارائه می‌شود اما متأسفانه آن طور که باید کار عملیاتی انجام نشده است.

استاندار فارس معتقد است باید برنامه‌ زمان‌بندی شده برای احیای تالاب‌های استان فارس تدوین شود و ادامه می دهد: پس از نابودی  تالاب‌ها دیگر نمی‌توان اقدام‌ سازنده‌ای برای احیای آنها انجام داد و لذا ضروری است که هر چه سریع‌تر اقدامات لازم برای احیای تاب‌های صورت بگیرد.

ایمانیه بر لزوم تهیه جدول زمان‌بندی تکالیف دستگاه‌های استان برای احیای تالاب‌ها تأکید دارد و می گوید: نمی‌توانیم برای بارش باران تصمیم بگیریم اما می‌توانیم تصمیم بگیریم که چه درصدی از چاه‌های غیرمجاز را شناسایی کنیم.

وی با بیان اینکه نظارت آب منطقه‌ای نافی مسئولیت فرمانداران نیست، می افزاید: البته نمی‌توانیم این اقدام را یک شبه انجام دهیم‌ چراکه استفاده از برخی چاه‌ها نان شب کشاورزان را تأمین می‌کند.

استاندار فارس ادامه می دهد: این اقدام بایستی از افرادی که از وضعیت مالی بهتری برخوردار هستند، شروع شود و برای کسانی که نان شب‌شان به این چاه‌ها وابسته است تدبیر دیگری مانند شغل جایگزین( اشتغال غیرکشاورزی) اندیشیده شود.

وی معتقد است بین ۱۰ تا ۳۰ درصد چاه‌ها توسط افرادی حفر شده که مشکل مالی ندارند و بنابراین فرمانداران سه سال فرصت دارند که با همکاری دادستان و نیروی انتظامی افرادی را که مشکل مالی ندارند شناسایی و جمع کنند و در همین فاصله برای ۷۰ درصد از افرادی که از وضعیت مالی خوبی بهره نمی‌برند شغل پیدا کنند؛ از سویی نیروی انتظامی و شورای تأمین هم موظف هستند جلوی متخلفان را بگیرند.

وی با اشاره به جدول زمانبندی کل چاه‌های اطراف حوضه  آب خیز تالاب‌ها و لزوم هوشمندسازی چاه‌ها ، بیان می کند: تأمین اعتبار برای تهیه کنتور هوشمند چاه‌ها ضروری است و این کار باید دو ساله تمام شود. با قراردادی که آب منطقه‌ای، صنایع الکترونیک و بانک کشاورزی با مجوز و مسئولیت استاندار با هم منعقد می‌کنند بایستی انجام این کار شتاب گیرد.

معاون فنی محیط زیست استان فارس می گوید: ارائه نقشه راه احیای بختگان توسط دانشگاه شیراز و نقشه راه احیای پریشان نیز توسط دانشگاه تهران تهیه شده است.

نبی‌الله مرادی با ابراز اینکه امضای تفاهم‌نامه احیای تالاب‌های استان با 9 دستگاه اجرایی انجام شده است، می افزاید: این تفاهم‌نامه با هدف هم‌افزایی در مدیریت یکپارچه منابع آب در حوضه آبخیز تالاب‌های استان فارس است که هر دستگاه تعهداتی برای اجرای این تفاهم‌نامه داشته است.

مرادی با بیان اینکه تهیه طرح‌های زیست بومی در سطح حوضه تالاب‌ها از تعهدات محیط زیست است، عنوان می کند: ارژن امسال انجام می‌شود، هفت برم و برمشور برای 1402؛ هرم و هیرم و کاریون برای 1403 و دشت کنار و برم فیروز هم برای 1404 در نظر گرفته شده است.

معاون محیط زیست استان فارس با بیان اینکه کافتر و مهارلو هم امسال انجام می‌شود، می گوید: اهمیت بیشتر برای تالاب‌های رامسرسایت‌ها هستند که اقدامات احیای آن انجام شده است.

مرادی با بیان اینکه تعیین آب مورد نیاز محیط زیستی تمام تالاب‌های استان فارس از دیگر اقدامات است، می گوید: این امر برای 7 تالاب مهم‌تر آماده است و مابقی نیز انجام می‌شود و پیشگیری و رفع آلودگی منابع آب که از اقدامات مستمر است.

به گزارش ایلنا، درصورتی‌که اقدامی جدی در خصوص حق آبه تالاب‌ها و دریاچه‌های فارس صورت نگیرد، خشکی تالاب‌ها و دریاچه‌ها می‌تواند به کانونی برای ایجاد ریز گرد، طوفان نمک، آلودگی شیمیایی مناطق اطراف، از بین رفتن امرارمعاش خانواده‌های مرتزق از آن مناطق و حتی نابودی زیست‌بوم تالاب‌ها شود.

‌